پرش ۴گام طلای سیاه
دو روز از نشست کمیته مشترک نظارت بر توافق کاهش تولید اوپک می‌گذرد و قیمت نفت به صورت قابل توجهی روند صعودی به خود گرفته است.
آیا می‌توان این رشد قیمت را واکنشی از سوی بازار به نتایج این نشست دانست؟ پاسخ این پرسش هم بلی است هم خیر. نشست روز دوشنبه برخی وزرای اوپکی و غیراوپکی هرچند در دل خود حاوی کنش و برون‌داد خاصی نبود اما برخی اظهارنظرها در حاشیه آن، سبب ایجاد تکانشی در بازار از نفس افتاده نفت‌خام شد. در حاشیه این نشست، عربستان سعودی اعلام کرد که صادرات خود در ماه آگوست را نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش خواهد داد و نیجریه نیز اعلام آمادگی کرد پس از ثابت کردن تولید روزانه خود در سطح یک‌میلیون و ۸۰۰هزار بشکه به توافق کاهش تولید بپیوندد. اما این تمام پشت پرده رشد اخیر قیمت نفت نیست. مهم‌ترین عاملی که زمینه‌ساز جهش اخیر قیمت نفت شده است، کاهش بیش از حد انتظار ذخایر نفت‌خام ایالات‌متحده در هفته اخیر و نشانه‌های افت سرعت افزایش تولید نفت شیل است. اتفاقاتی که دست به دست هم دادند تا از روز برگزاری نشست اوپک تا لحظه نگارش این گزارش، قیمت نفت برنت بشکهیی حدود ۴درصد رشد کند و در سطح ۵۰دلار و ۵۲سنت معامله شود.
به گزارش بازتاب به نقل از تعادل ، کمیته مشترک نظارت بر اجرای توافق، در تازه‌ترین تحلیل خود از وضعیت بازار اعلام کرد که انتظار دارد در ۶ماهه دوم سال، تقاضای نفت‌خام به میزان ۲میلیون بشکه در روز اضافه شود و در نتیجه رشد قابل توجهی در قیمت این کالا به وجود بیاید. در ابتدا باور این پیش‌بینی کمی دشوار به نظر می‌رسد، اما جنب و جوشی که در دو روز اخیر در قیمت نفت به وجود آمده است، بیانگر این است که شاید پیش‌بینی اوپکی‌ها پر بیراه نباشد. روز چهارشنبه قیمت نفت‌خام در بالاترین سطح خود در هشت هفته اخیر باقی ماند. علت این رشد قیمت به وجود آمدن فضای انتظاری در رابطه با کاهش ذخایر نفت ایالات‌متحده و پیدا شدن نشانه‌های کاهش سرعت رشد تولید نفت شیل است.
داده‌های موسسه امریکن پترولیوم نشان می‌دهند که در هفته گذشته و به واسطه افزایش تولید پالایشگاه‌ها، ذخایر نفت‌خام با شدت زیادی کاهش پیدا کرد و در عوض ذخایر بنزین از رشد قابل توجهی برخوردار شد. این داده‌ها حاکی از این هستند که کاهش ذخایر نفت‌خام در هفته منتهی به ۲۱جولای بسیار فراتر از پیش‌بینی‌ها و به میزان ۱۰میلیون و ۲۰۰هزار بشکه بوده است، در حالی که انتظار می‌رفت این حجم کاهش به میزان ۲میلیون و ۶۰۰هزار بشکه باشد.
البته تکاپوی بازار از زمانی آغاز شد که عربستان‌سعودی در نشست سن‌پترزبورگ اعلام کرد که در ماه آگوست صادرات خود را در سطح ۶میلیون و ۶۰۰هزار بشکه در روز، یعنی یک میلیون بشکه کمتر از میزان صادرات سال گذشته خود، محدود خواهد کرد.
روز سه‌شنبه نیز محمد المزروعی، وزیر انرژی امارات‌متحده‌عربی در توییتی اعلام کرد که شرکت ملی نفت ابوظبی (ادناک) در ماه سپتامبر صادرات خود را به میزان ۱۰درصد کاهش خواهد داد.
از سوی دیگر نیجریه نیز آمادگی خود را برای کنترل تولید روزانه به محض رسیدن به سطح پایدار یک‌میلیون و ۸۰۰هزار بشکهیی اعلام کرد. البته ریک اسپونر، تحلیلگر ارشد موسسه سی‌ام‌سی معتقد است روند صعودی قیمت نفت‌خام چندان ادامه‌دار نخواهد بود و در کمتر از ۵۰دلار در هر بشکه محدود خواهد ماند. وی اظهار کرد: «حرکت به سمت قیمت ۵۰دلار، سبب ایجاد جذابیت بیشتر برای تولیدکنندگان نفت شیل خواهد شد.»
روز دوشنبه شرکت آنادارکو پترولیوم امریکا که در زمینه اکتشاف و تولید نفت‌خام و گاز طبیعی فعالیت می‌کند، اعلام کرد که به دلیل کاهش قیمت نفت، بودجه سالانه خود در سال ۲۰۱۷ را به میزان ۳۰۰میلیون دلار کاهش خواهد داد. این گزارش آنادارکو که پس از ثبت یک زیان بیش از حد انتظار در سه‌ماهه نخست سال ارائه شده، نخستین واکنش رسمی یک شرکت بزرگ تولیدکننده نفت امریکایی به افت قیمت است. ال واکر مدیرعامل شرکت آنادارکو در رابطه با علت این تصمیم اظهار کرد: «شرایط فعلی بازار و نوسان شدید حاشیه سود در چنین فضای عملیاتی، ما را مجاب می‌کند که هزینه‌های سرمایه‌یی خود را کاهش دهیم.» علاوه بر این شرکت هالیبرتون امریکا نیز اعلام کرده است که انتظار دارد در ادامه سال، شمار ریگ‌های حفاری نفت ثابت بماند. مدیرعامل این شرکت عنوان داشت: «رشد شمار ریگ‌های حفاری گویای نشانه‌هایی از رسیدن به سطح ثابت است و مشتریان ترمز فعالیت‌های خود را کشیده‌اند.»
انتشار اخبار کاهش مخارج هزینه‌یی نفت و گاز و نشانه‌های بالقوه افت تولید نفت امریکا نقشی غیرقابل انکار در تغییر فضای بازار داشته‌اند. البته نباید از یاد برد که از ابتدای سال تاکنون قیمت نفت‌خام در بازارهای بین‌المللی حدود ۱۱درصد افت داشته است و این افت قیمت بدون شک ناشی از مازاد عرضه جهانی است که ریشه اصلی آن به تولید نفت خود شرکت‌های امریکایی باز می‌گردد.
هرچند بسیاری از معامله‌گران معتقدند که این اتفاقات نشانه‌هایی مبنی بر صعودی شدن روند قیمت نفت است، اما در این میان عده‌یی نیز معتقدند که کاهش صادرات عربستان‌سعودی در این برهه زمانی مساله‌یی طبیعی است چرا که این کشور همواره در این بازه زمانی به علت افزایش تقاضای داخلی، صادرات خود را پایین می‌آورد. از سوی دیگر سطح تولید نیجریه هم‌اکنون حدود یک‌میلیون و ۶۰۰هزار بشکه در روز است و این کشور هنوز ۲۰۰هزار بشکه دیگر جا دارد تا به تولید خود بیفزاید و پس از آن سهمیه‌بندی را بپذیرد.
برخلاف دیدگاه بدبینانه این دسته از کارشناسان، وزرای حاضر در نشست روز دوشنبه کمیته مشترک نظارت بر اجرای توافق نفتی، نسبت به آینده بازار خوش‌بین بودند. لوکمن اوتونوگا، تحلیلگر موسسه افتاکس‌تی‌ام در یادداشتی عنوان کرد: «اعضای اوپک و تولیدکنندگان غیراوپکی نسبت به توافق فعلی کاهش تولید ابراز خوش‌بینی کردند و به نظر می‌آید آنها به راهی که در پیش‌گرفته‌اند، اعتماد کامل دارند و معتقدند که این توافق در نهایت بازار را به تعادل مجدد خواهد رساند.» البته تا لحظه نگارش این گزارش، اداره اطلاعات انرژی امریکا هنوز گزارش خود از ذخایر نفت امریکا در هفته منتهی به ۲۱جولای را منتشر نکرده است اما انتظار می‌رود در آن گزارش نیز کاهش حداقل ۲میلیون و ۵۰۰هزار بشکهیی اعلام شود. داده‌های فعلی اداره اطلاعات انرژی امریکا نشان می‌دهد هرچند ذخایر نفت امریکا ۴۵میلیون بشکه بیشتر از حد مورد نیاز است، اما سطح آن از ماه مارس تاکنون به میزان ۴۵میلیون بشکه کاهش داشته است.
