پذیرش دیرهنگام تاثیر افزایش قیمت بنزین بر رشد نرخ دلار توسط همتی/ دلیلی دیگر برای اینکه نتوانیم روی سخنان همتی حساب باز کنیم

رییس کل بانک مرکزی در تازه ترین اظهاراتش اعلام کرد که مشکل بازار ارز از افزایش قیمت بنزین شروع شده است، این درحالی است که آبان ماه سال 98 و پس از رشد قیمت بنزین، او تاثیر افزایش قیمت بنزین بر نرخ دلار را کتمان کرد و با قاطعیت گفت که بازار ارز کنترل شده است.

«بازتاب»؛ زهره علامی-دو سال از ماجرای افزایش قیمت بنزین می گذرد و حالا عبدالناصر همتی که پیش از این از پذیرش هرگونه ارتباط بین رشد قیمت بنزین و نرخ ارز سرباز می زد، بدون اشاره به موضع گیری های قبلی خود در این باره، بحث شوک وارد شده به نرخ ارز با رشد قیمت بنزین را مطرح کرده است.

اظهارات ضد و نقیض رییس کل بانک مرکزی درباره اثرگذاری قیمت بنزین بر نرخ ارز در حالی است که در همان سال 98 و پس از گران شدن قیمت بنزین، بسیاری از کارشناسان اقتصادی از نگرانی های خود درباره تاثیر این تصمیم بر بازار ارز، طلا، مسکن و … گفتند اما همتی تمام قد از گران شدن بنزین دفاع کرد.

اگرچه نباید این موضوع را نادیده گرفت که علاوه بر گران شدن قیمت بنزین، قرار گرفتن نام ایران در لیست سیاه FATF در همان سال به افزایش قیمت دلار کمک کرد اما بحث بر سر کتمان و سرباز زدن رییس کل بانک مرکزی از تاثیر ثابت شده افزایش نرخ بنزین بر تمامی بازارهای کشور است.

نگاهی به آبان 98

قرار بود که اصلاح نرخ بنزین، در سال 96 اجرایی شود، اما دولت آن را دو سال به تعویق انداخت و سرانجام با مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، بنزین از روز جمعه 24 آبان سال 98 برای همه وسایل نقلیه بنزین سوز سهمیه بندی شد و قیمت بنزین معمولی سهمیه‌ای هر لیتر هزار و 500 تومان و قیمت بنزین معمولی غیرسهمیه‌ای به ازای هر لیتر 3 هزار تومان شد.

پس از اجرای این تصمیم، علاوه بر رییس کل بانک مرکزی، سایر مسئولان کشور هم بر ثبات قیمت در بازار های مختلف تاکید کردند، اما رشد قیمت در بخش های مختلف اقتصادی، گویای واقعیت دیگری بود.

اگر نگاهی به قیمت ها در بازار ارز، خودرو، مسکن و … داشته باشیم به خوبی متوجه می شویم که پس از افزایش قیمت بنزین تمامی این بازارها تحت تاثیر قرار گرفت البته تجربه سال های گذشته هم نشان می دهد که هر بار بنزین با رشد قیمت مواجه شده است، بازار طلا، مسکن، خودرو، دلار و … هم تحت تاثیر قرار گرفته اند.

در سال 98، بازار ارز کار خود را با دلار 12 هزار و 952 تومانی آغاز کرد و تا پایان نیمه اول روندی نزولی به خود گرفت و قیمت آن در 31 شهریور ماه به 11 هزار و 394 تومان رسید، اما درحالی که طی شش ماهه نخست قیمت دلار افتی 12 درصدی را تجربه کرد، پس از افزایش قیمت بنزین روندی صعودی به خود گرفت و در انتهای سال به بیش از 15 هزار تومان رسید.

درواقع از آنجا که قیمت بنزین، شاخص مهمی در اقتصاد ایران محسوب می‌شود، افزایش قیمت آن موجب شکل گیری انتظارات تورمی در مردم می شود و بازار‌های مختلف از جمله بازار ارز تحت تاثیر این انتظارات قرار می گیرند.

دلیل پذیرش دیرهنگام همتی چیست؟

تاثیر قیمت بنزین بر بازار ارز، مسکن، خودرو و … ثابت شده است اما چرا همتی که در آن دوره تمام قد از این تصمیم دفاع و از کنترل بازار ارز می گفت، حالا پس از دو سال تصمیم گرفته که از موضع خود عقب نشینی کند و از تاثیر افزایش قیمت بنزین بر نرخ دلار بگوید.

پذیرش وابستگی نرخ دلار به افزایش قیمت بنزین توسط رییس کل بانک مرکزی پس از دو سال، در شرایطی است که او اوایل فروردین ماه سالجاری هم به موضوع چاپ پول در سال 98 و 99 اشاره کرد، درحالی که رییس جمهوری بارها طی سال های گذشته اعلام کرده که دولت تاکنون از بانک مرکزی قرض نکرده است.

سوال این است، همتی که در سال های قبل اغلب پشت دولت ایستاده و از تصمیمات مسوولان حمایت کرده، چرا در هفته های اخیر دست به افشاگری های این چنینی می زند؟

به نظر می رسد با توجه به اینکه در ماه های پایانی دولت دوازدهم به سر می بریم و انتقادها به عملکرد دولت افزایش یافته است، بسیاری از مسوولان از جمله رییس کل بانک مرکزی تلاش دارند تا با بیان حقایق و مستنداتی ازگذشته، خود را از قطار دولت جدا کنند و راه را برای حیات سیاسی خود در آینده باز کنند.