پای منفعت اپراتورها که به میان آمد، قول روحانی برای «فیلتر نشدن» شکست!

تماس صوتی تلگرام هنوز فعال نشده، از دسترس کاربران ایرانی خارج شد تا این سوال به وجود آید که مگر دولت قول نداده بود هیچ شبکه اجتماعی و نرم افزاری فیلتر نشود؟ آیا این اتفاق مقدمه‌ای برای فیلترینگ تمام و کمال تلگرام نیست؟

هرچه رئیس جمهور بر تلاش دولت بر تداوم فعالیت شبکه های مجازی و نرم افزارهای ارتباطی و ممانعت از فیلتر شدن آنها تاکید دارد و وزیر ارتباطات کابینه وی از رایزنی‌های صورت گرفته برای رفع فیلتر امثال توئیتر سخن می‌گوید، به تازگی اتفاقی رخ داده که نشان می‌دهد ایستادگی دولت‌مردان در این مقوله، همیشگی و دائمی نیست و تابع شرایطی تغییر می‌کند. مثل در نظر گرفتن منفعت اپراتورهای قدرتمند تلفن همراه در کشورمان!

این موضوع زمانی خودنمایی می‌کند که می‌بینیم دسترسی ایرانیان به تماس صوتی تلگرام به فاصله کوتاهی از دایر شدن، غیر ممکن می‌شود و دولت مردان حتی از اطلاع رسانی در این باره نیز دریغ می‌ورزند. حال آنکه بیاد می‌آوریم دو سه روز پیشتر، پاول دوروف، مدیر شبکه تلگرام در این خصوص شفاف سازی کرده و از مخالفت اپراتورهای ایرانیِ تلفن همراه با گشودن خط تماس صوتی نرم افزار محبوب ایرانیان پرده برداشته بود.

اتفاقی که حالا سر و شکل رسمی به خود گرفته و به نوعی ثابت می‌کند دولت مردان آن گونه که ادعا می‌کنند، به فکر مردم نیستند، بلکه می‌کوشند شرایطی فراهم آورند که رضایت ایشان را به دنبال داشته باشد و این پیگیری نیز تا زمانی صورت می‌گیرد که پای منفعت برخی در میان نباشد که در آن صورت، دریافت رضایت مردم اولویت خود را از دست می‌دهد.

نکته‌ای کلیدی که از زمان آغاز به کار محدودِ تماس صوتی تلگرام در برخی کشورها و وعده بسط آن در دیگر نقاط جهان، در سخنان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آشکار شد و حالا ثابت شده است. زمانی که واعظی دایر شدن امکان صوتی تلگرام در کشورمان را منوط به موافقت اپراتورهای تلفن همراه خواند، مدیر تلگرام از اعمال فیلترینگ توسط این اپراتورها خبر داد و در نهایت، تماس صوتی تلگرام فیلتر شد.

این اتفاق در حالی رخ می‌داد که رئیس جمهور به تازگی در بخشی از آخرین نشست خبری خود، در جملاتی که با هیجانی خاص بیان می‌شد، مردم را صاحب کشور و حکومت خواند که مسائل امنیتی و اقتصادی و هرچه که هست، برای ایشان است و در ادامه گفت: «ما با هیچ ابرقدرتی پیمان نداریم و سرمایه ما مردم است. اگر بفهمند فلان شبکه اجتماعی را که ببندند، مردم عصبانی می‌شوند، به نظر من مانع آنها این است. چیز دیگری نمی‌تواند باشد. در این زمینه‌ها البته تلاش بیش از حد کردیم. اگر تلاش رییس جمهور و دولت در این زمینه نبود، شما دیگر شبکه‌ای نمی‌دیدید که زنده باشد، همه را این وسط قربانی کرده بودند. امیدوارم این راه را تا نقطه‌ای که مورد مطلوب و رضایت مردم باشد، ادامه دهیم.»

سخنانی که موجب می‌شد برخی باور نکنند دولت برقراری یا عدم برقراری تماس صوتی را منوط به نظر و دیدگاه مردم نکرده و به دلیل جلب نظر اپراتورها، با فیلتر شدن آن موافق باشد. انگار نه انگار که هنوز «مردم» همان مردمی هستند که رئیس جمهور آنها را همه کاره و صاحب همه چیز خواند و فیلتر شدن و بستن شبکه اجتماعی را موجب عصبانی شدنشان توصیف کرد.

ماجرایی که نه تنها ثابت می‌کند اپراتورها و منفعت ایشان اولویت بالاتری از مردم نزد دولت مردان دارند، که این نگرانی را به وجود می‌آورد که اگر اپراتورها تداوم فعالیت امثال تلگرام را تاب نیاورند، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ آیا ممکن است دولت مردان بار دیگر به نفع ایشان از دفاع از مردم دست کشیده و کار را به فیلترینگ بسپرند یا خیر؟ براستی پیام عدول دولت از قول هایش به مردم در این زمینه، آن هم در آستانه انتخابات و نیاز به رای مردم چیست؛ آیا اگر کسی این اتفاق را به پا پس کشیدن دولت از حقوق مردم در این زمینه تعبیر کرده و نگران فیلتر شدن امثال تلگرام پس از انتخابات باشد، اشتباه کرده است؟!