پایش آلاینده های «دی‌اکسین» و «فوران» در کشور آغاز شد

برای نخستین بار در کشور نمونه برداری از گازهای آلاینده دی اکسین و فوران توسط کارشناسان داخلی انجام شد.

شینا انصاری، مدیرکل دفتر پایش فراگیر، گفت: برای نخستین بار در کشور نمونه برداری از گازهای آلاینده دی اکسین و فوران توسط کارشناسان داخلی انجام شد. این نمونه برداری طی هفته گذشته ازخروجی زباله سوز ساوه در استان مرکزی با حضور آزمایشگاه معتمد ذی صلاح داخلی و کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست طی سه روز صورت گرفت.

وی افزود: فرایند اندازه گیری و سنجش آلاینده‌های دی اکسین و فوران هم از نظر نمونه برداری و هم از نظر آزمایشگاهی بسیار پیچیده است و به تجهیزات خاص نیاز دارد. دی اکسین ها و فوران‌ها از ترکیبات بسیار سمی هستند که می‌توانند در خروجی برخی واحدهای صنعتی و خدماتی مانند زباله سوزها، کارخانجات سیمان و برخی واحدهای دیگر تولید شوند و به هوا انتشار یابند. این ترکیبات کارکرد سیستم ایمنی و بسیاری از هورمون‌های بدن را مختل می‌کنند و در محیط بسیار پایدار هستند. ۱۷ نوع مشتقات اصلی این آلاینده‌ها وجود دارد.

انصاری ادامه داد: در سال ۱۳۸۴ سازمان محیط زیست یک دستگاه کروماتوگرافی خاص به اسم GC HR را خریداری کرد که در آن زمان راه اندازی نشد. این دستگاه آلمانی نهایتاً در سال ۱۳۹۵ طی تفاهمنامه ای با وزارت دفاع راه اندازی شد و بنابراین در حال حاضر تجهیزات آزمایشگاهی لازم برای برای آنالیز دی اکسین و فوران‌ها در کشور موجود است. مشکل، نمونه برداری این ترکیبات از خروجی دودکش صنایع بواسطه پیچیدگی‌های این فرایند بود که خوشبختانه در حال حاضر دو آزمایشگاه معتمد بصورت مشروط و موقت برای زمانی ۶ ماهه برای نمونه برداری تأیید صلاحیت شده اند، و این ظرفیت در داخل کشور ایجاد شده است.

مدیرکل دفتر فراگیر تصریح کرد: با توجه به مطرح شدن بحث فعالیت زباله سوزها در شمال کشور، اندازه گیری دی اکسین ها و فوران‌ها اهمیت ویژه ای دارد. البته همواره تاکید شده است که دستگاه‌های زباله سوز با تکنولوژی بالا باید خریداری شود. اما مشکلی که در کشور ما وجود دارد، عدم تفکیک زباله‌ها از مبدأ است.

انصاری توضیح داد: اختلاط زباله‌های تر و خشک می‌تواند موجب افزایش غلظت آلاینده‌های هوا بخصوص دی اکسین و فوران‌ها از خروجی زباله سوزها شود. بنابراین حتی اگر زباله سوزها پیشرفته نیز باشند، نمی‌توان از اندازه گیری دی اکسین و فوران‌ها در خروجی دودکش آنها غافل بود. در نتیجه، اندازه گیری این آلاینده‌ها با استفاده از توان متخصصان داخلی و آزمایشگاه سازمان محیط زیست نقطه عطفی در پایش آلاینده‌های خاص است.

وی در پایان تاکید کرد: پایش آلاینده‌های خاص هوا مانند اندازه گیری فلزات سنگین، ترکیبات آلی فرار و از جمله همین دی اکسین ها و فوران‌ها از جمله موضوعاتی هست که ضرورت دارد در کنار پایش پارامترهای متداول که توسط ایستگاههای پایش کیفی هوا انجام می‌شود در شهرهای بزرگ و صنعتی صورت گیرد.