پایان رویای 160 فروند بوئینگ کاغذی
مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا درباره ممنوعیت فروش هواپیما به ایران، ثمره 20 ماه نقض برجام از سوی آمریکا و سکوت تیم مذاکره‌کننده ایرانی است.
مطابق با برجام آمریکا متعهد به صدور مجوز فروش هواپیما و خدمات و قطعات آن در روز اجرا- 26 دی ماه 1394- به ایران بود که با وجود گذشت 20 ماه، از اجرای آن سر باز زده است. بند 22 برجام تاکید می‌کند ایالات متحده، به نحو مشخص شده در پیوست 2 و منطبق با پیوست 5، اجازه فروش هواپیماهای تجاری مسافربری و قطعات و خدمات مربوطه به ایران؛ مجوز اینکه اشخاص غیرآمریکایی که در مالکیت یا کنترل اشخاص آمریکایی هستند، به نحو منطبق با این برجام با ایران تعامل نمایند؛ و مجوز واردات فرش و مواد غذایی از مبدأ ایران به آمریکا را صادر خواهد نمود.
همچنین در بند 5/1 برجام تصریح شده است: ایالات متحده متعهد می‌شود؛ اجازه فروش هواپیمای مسافربری تجاری و قطعات و خدمات مربوطه به ایران از طریق اعطای امتیاز در موارد زیر داده خواهد شد: الف) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال هواپیمای مسافربری تجاری انحصارا با کاربری غیرنظامی ب) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال قطعات یدکی و قطعات عمده برای هواپیمای مسافربری تجاری به ایران و ج) ارائه خدمات تبعی، از جمله ضمانت، نگهداری و خدمات تعمیر و بازبینی‌های ایمنی برای کلیه موارد مذکور، مشروط به اینکه قطعات و خدمات مجوز داده شده انحصارا برای هوانوردی تجاری مسافری مورد استفاده قرار گیرند.
مشخص است که عدم اجرای این بند از برجام مربوط به مصوبه اخیر مجلس نمایندگان آمریکا نبوده و آمریکا 20 ماه است که با عدم اجرای بند 22 و 5/1 برجام، به شکل آشکاری توافق هسته‌ای را نقض کرده است.
ضعف و انفعال تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان طی 20 ماه گذشته منجر به زیاده‌خواهی آمریکا شده است. به عبارتی دیگر عدم اعتراض و بی‌تفاوت بودن مذاکره‌کنندگان هسته‌ای کشورمان نسبت به نقض آشکار برجام توسط آمریکا این پیام آشکار را به طرف مقابل رسانده است که تیم ایرانی در برابر وضع تحریم‌های جدید صرفا به بیانیه‌خوانی می‌پردازد و واکنش متقابلی به نقض برجام نمی‌دهد. همین مسئله نیز منجر به آن شده که آمریکا پس از عدم اجرای 20 ماهه تعهدات خود، یک گام دیگر به جلو بیاید و نقض برجام را به شکل قانونی مکتوب دربیاورد!
وبسایت الف نیز در گزارشی خاطرنشان کرد: مصوبه اخیر، سرنوشت فروش 160 بوئینگ به ایران را در ابهام فرو برد. اولین توافق و قرارداد با بوئینگ در پسابرجام را ایران‌ایر امضا کرد، پس از برنامه جامع اقدام مشترک، مقرر شد هما طی توافق و قرارداد با نمایندگان بوئینگ، 80 فروند هواپیما از این کمپانی خریداری کند.
پس از ایران‌ایر، دومین ایرلاین ایرانی که برای خرید هواپیمای بوئینگ سراغ این کمپانی آمریکایی رفت، شرکت هواپیمایی آسمان به عنوان زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی و در قالب هلدینگ آتیه صبا بود و پس از آن هم کیش‌ایر، تفاهم خرید 10فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ را امضا کرد.
به هر حال این مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا که نشان از بدعهدی کامل آمریکایی‌ها و پشت پا زدن آنها به برجام و توافقات دارد، احتمالا موجب خواهد شد قرارداد و تفاهم‌نامه‌های خرید حدود 160 فروند انواع بوئینگ آمریکایی کان لم یکن شود.
منبع:رجا نیوز
