پاپ فرانسیس در 88 سالگی درگذشت

بازتاب– پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک رم و نخستین پاپ اهل آمریکای لاتین، صبح دوشنبه ۲۱ آوریل ۲۰۲۵ (۲ اردیبهشت ۱۴۰۴) در سن ۸۸ سالگی چشم از جهان فروبست. کاردینال کوین فارل، کامرلنگوی واتیکان، خبر درگذشت او را رأس ساعت ۷:۳۵ صبح به وقت محلی اعلام کرد.

به نوشته AP؛ پاپ فرانسیس پس از ۳۸ روز بستری در بیمارستان جمِلی رم به دلیل ابتلا به ذات‌الریه دوطرفه و تشدید مشکلات مزمن ریوی، درگذشت. مرگ او پایانی است بر یکی از متمایزترین دوران‌های پاپی معاصر؛ دورانی که با اصلاحات بنیادین، فروتنی شخصی و دغدغه‌های اجتماعی در حافظه تاریخی کلیسا باقی خواهد ماند.

زندگی و میراث پاپ فرانسیس

خورخه ماریو برگولیو در ۱۷ دسامبر ۱۹۳۶ در بوئنوس آیرس، پایتخت آرژانتین، در خانواده‌ای مهاجر از تبار ایتالیایی به دنیا آمد. او پیش از ورود به مسیر روحانیت، در رشته شیمی تحصیل کرد و مدتی نیز در آزمایشگاه مشغول به کار بود. پس از ابتلا به بیماری ریوی شدیدی که منجر به از دست دادن بخشی از یکی از ریه‌هایش شد، تصمیم گرفت زندگی خود را وقف خدمت معنوی کند.

در سال ۱۹۵۸ به فرقه یسوعی پیوست و در ۱۹۶۹ به مقام کشیشی رسید. پس از سال‌ها خدمت در جایگاه‌های مختلف کلیسایی، در سال ۲۰۰۱ توسط پاپ ژان پل دوم به عنوان کاردینال منصوب شد. و در نهایت، در مارس ۲۰۱۳ و در پی استعفای تاریخی پاپ بندیکت شانزدهم، سکان رهبری کلیسای کاتولیک را به‌دست گرفت. او نخستین پاپ یسوعی، نخستین پاپ اهل قاره آمریکا و نیز نخستین پاپ غیراروپایی در بیش از هزار سال اخیر بود.

پاپ فرانسیس به خاطر فروتنی کم‌نظیرش، سبک زندگی ساده، حمایت بی‌قید و شرط از فقرا، و جسارت در مواجهه با چالش‌های کلیسا شناخته شد. برخلاف سنت دیرینه اسکان پاپ‌ها در کاخ پاپی، او ترجیح داد در اقامتگاهی ساده در مجموعه واتیکان زندگی کند. صدای او پژواکی از دردهای زمانه بود؛ از بحران مهاجرت تا تغییرات اقلیمی، از نابرابری اقتصادی تا گفت‌وگوی میان‌ادیان.

او در برابر رسوایی‌های جنسی در کلیسا با رویکردی شفاف و اصلاح‌طلبانه وارد عمل شد و تلاش کرد ساختارهای قدرت در واتیکان را بازتعریف کند. در آخرین روزهای زندگی، با وجود بیماری و ضعف بدنی، همچنان به وظایف دینی و اجتماعی خود پایبند بود و حتی در یکشنبه عید پاک از صندلی چرخدار برای جمعیت حاضر در میدان سنت پیتر دست تکان داد.

در سال ۲۰۲۵، فرانسیس با انتشار کتابی با عنوان امید، به‌عنوان نخستین پاپی که در دوران زمامداری‌اش زندگینامه‌ای خودنوشت منتشر می‌کند، بار دیگر به گفت‌وگوی مستقیم با مردم جهان پرداخت. این کتاب بازتابی از باورها، تجربه‌ها و نگرش او نسبت به جهان مدرن بود.

واکنش‌های جهانی

با انتشار خبر درگذشت پاپ فرانسیس، رهبران سیاسی و مذهبی جهان پیام‌های تسلیت خود را ابراز کردند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از او به‌عنوان «نماد فروتنی و صداقت در خدمت به آسیب‌پذیران» یاد کرد. اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل، از تلاش‌های او برای صلح و گفت‌وگوی بین‌ادیانی تمجید کرد. دیک شوف، نخست‌وزیر هلند، او را «الگویی جهانی برای رهبری اخلاقی» دانست. کریستوفر لاکسون، نخست‌وزیر نیوزیلند نیز نقش او را در ارتقای عدالت اجتماعی ستود.

مراسم تشییع و جانشینی

مطابق سنت واتیکان، با تأیید رسمی مرگ پاپ، حلقه پاپی — نماد اقتدار معنوی پاپ — شکسته می‌شود و طی سه هفته آینده، نشست کاردینال‌ها موسوم به «کنکلِیو» برای انتخاب پاپ جدید تشکیل خواهد شد. کاردینال فارل در بیانیه‌ای رسمی، از پاپ فرانسیس به‌عنوان تجسم ایمان، شجاعت و خدمت به محرومان یاد کرد.

 واتیکان پس از اعلام خبر درگذشت پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان