پاسکاری اروپا درباره میزبانی از سازوکار ویژه ادامه دارد

اتحادیه اروپا، که با خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای مخالف بود، برای محافظت از دادوستد با ایران یک سازوکار ویژه به نام SPV طراحی کرد. اما هیچ کشور اروپایی مایل نیست از آن میزبانی کند.

به گزارش فرارو، پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران، به دلیل تحریم‌های ثانویه آمریکا، که دادوستد شرکت‌های خارجی با ایران را هدف قرار می‌دهد، تجارت طرف‌های خارجی با ایران با چشم‌انداز مبهمی مواجه شد. اروپایی‌ها برای استمرار این تجارت، سازوکاری ویژه پرداختی طراحی کردند تا از روابط تجاری بین اتحادیه اروپا و ایران محافظت کنند، اما به دلیل پاسکاری کشور‌های اروپایی درباره میزبانی از این سازوکار، آینده تجارت دوطرف در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.

برای میزبانی از SPV چند کشور تعیین شده‌اند، اما هیچکدام از آن‌ها تمایلی به این کار ندارند. چند روز پیش، کشور‌های اروپایی، اتریش را بهترین گزینه برای میزبانی از سازوکار ویژه معرفی کردند. اما سه‌شنبه گذشته، وزارت خارجه اتریش با این امر مخالفت کرد.

پیتر گوشلبوئر، سخنگوی وزارت خارجه اتریش گفت: “از ما پرسیده شد که آیا به طور کلی اتریش آماده است از این سازوکار ویژه میزبانی کند”. گوشلبوئر به خبرگزاری ای‌پی‌ای اتریش گفته، اما پس از بررسی بسیار دقیق این ایده، دولت اتریش “به این نتیجه رسیده که در حال حاضر ما در موقعیتی نیستیم که از این سازوکار میزبانی کنیم”.

سه کشور اروپایی امضاکننده برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) -بریتانیا، فرانسه و آلمان -، که نسبت به این توافق تعهد دارند، تمایلی برای میزبانی از SPV نشان نداده‌اند. هر سه این کشور، به اتریش برای پذیرش میزبانی فشار آورده‌اند. بلژیک، لوگزامبورگ و فرانسه به عنوان گزینه‌هایی برای میزبانی مشخص شده‌اند. بلژیک و لوگزامبورگ با میزبانی مخالفت کرده‌اند و فرانسه هم به اتریش چشم دوخته است. فرانسه و آلمان هر دو از میزبانی خودداری کرده‌اند.

بریتانیا، هم که درگیر ماجرای برگزیت است، موضع خاصی نگرفته و اسم آن در مباحثات پیرامون میزبانی از سازوکار ویژه مطرح نشده است.

پس از مخالفت اتریش، فشار سه امضاکننده اروپایی بر لوگزامبوگ متمرکز شده است. اما وزیر خارجه این کشور هم امکان میزبانی از سازوکار ویژه را رد کرد. لورنس نورمن، خبرنگار روزنامه وال‌ستریت ژورنال از قول جان اسلبورن، وزیر خارجه لوگزامبوگ در توئیتر خود نوشت: “هرگز به طور رسمی از لوگزامبورگ درخواستی نشده و (لوگزامبورگ) هرگز با انجام این موافقت نکرده است”.

SPV بخش اساسی از تلاش‌های اروپا برای نجات برجام است و هدف آن دور زدن رژیم تحریم‌های آمریکا است. مذاکرات در این خصوص به کندی پیش می‌رود. چرا که کشور‌ها به دلیل خشم آمریکا از میزبانی از آن نگران هستند.

اروپایی‌ها هم بر دشواری‌های کار SPV واقف هستند. سسیلیا مالمسروم، کمسیون اتحادیه اروپا در امور تجاری در خصوص سازوکار ویژه گفت: ” روی کاغذ این جالب به نظر می‌رسد، اما انجام آن دشوار است”. دو روز قبل از این اظهارات، گوردون سوندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا، SPV را رد کرده و آن را “ببر کاغذی” دانسته است.

عدم قاطعیت کشور‌های اروپایی، بخصوص سه امضاکننده برجام، اعتبار اتحادیه اروپا را زیر سوال برده است. لئونید برشیدسکی، ستون نویس بلومبرگ، با اشاره به عدم توانایی اروپایی‌ها در پیش بردن طرح سازوکار ویژه، تصریح کرد اروپا در زمینه تحریم‌های ایران اعتبار خود را از دست داده است.

به گفته برشیدسکی رهبران اتحادیه اروپا، برای مدت طولانی خواستار این بودند که اتحادیه‌شان به شکل مستقل‌تر رفتار کند و نقش بین المللی‌اش را تقویت کند. اما ناکامی‌شان در ایجاد راهی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران نشان داد آن‌ها تا چه اندازه از آن هدف دور هستند.

این ستون‌نویس نوشت: “این بسیار زیانبار است که کشور‌های بزرگ (اروپایی) به جای اینکه خودشان (برای میزبانی از SPV) داوطلب شوند، مسئولیت را به گردن همسایگان کم‌قدرت‌تر می‌اندازند. انگیزه‌شان واضح است: هر چه یک کشور بزرگتر باشد، ریسک خشمگین کردن رئیس‌جمهور دونالد ترامپ هم بیشتر است”.

دیپلمات‌های اروپایی به خبرگزاری رویترز گفته‌اند مخالفت کشور‌ها با میزبانی از SPV از این نگرانی‌ها ناشی می‌شود که اتکای این سازوکار بر بانک‌های محلی برای تسهیل تجارت با ایران، ممکن است مجازات‌های آمریکایی را در پی داشته باشد.