وقتی یک شبه “۷۰۰۰۰ پزشک” به آمار پزشکان کشور اضافه میشود!
در حالیکه معاون کل وزارت بهداشت مجموع تعداد پزشکان کشور اعم از پزشک عمومی، متخصص، دندانپزشک را ۱۰۸ هزار نفر اعلام کرده اما وزیر بهداشت، تعداد پزشکان فعال کشورمان را ۱۸۰ هزار نفر اعلام کرده است!
کمبود پزشک در کشور به یکی از معضلات جدی جامعه ما بدل شده است بهطوریکه کمتر کسی را میتوان یافت که تاکنون از اثرات آن صدمهای ندیده باشد.
از صفهای طولانی مطبها و بیمارستانها گرفته تا کاهش کیفیت خدمات و افزایش هزینه درمان از نتایج پایین بودن سرانه پزشک در کشور است؛ بنابر آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO) سرانه پزشک در کشور ما 11 به ازای هر 10 هزار نفر است در حالیکه این آمار در کشورهای پیشرو در نظام سلامت بین 30 تا 50 برآورد میشود.
ایران از نظر سرانه پزشک در منطقه نیز جایگاه مناسبی ندارد بطوریکه بعد از کشورهایی مثل سوریه جنگزده، فلسطین و قرقیزستان در جایگاه بیستم قرار گرفته است!
کمبود پزشک در کشور آنچنان مشهود است که برخی از مسئولان نظام سلامت ضمن اعتراف به آن، پایین بودن سرانه پزشک را نگرانکننده خواندند؛ در همین زمینه، حریرچی، معاون کل وزیر بهداشت مدعی کمبود جدی پزشک در کشور شده و آمار سرانه پزشک در ایران را نسبت به کشورهای پیشرو، بسیار پایین ارزیابی کرد.
بدیهی است اصلیترین راهکار برای افزایش تعداد پزشکان در کشور، افزایش ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی است؛ در حال حاضر، ظرفیت پذیرش رشتههای پزشکی در دانشگاهها چیزی حدود 7000 نفر است که در صورت ثابت ماندن این ظرفیتها، رسیدن به حداقل سرانه مطلوب که 30 پزشک به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت برآورد شده است؛ بیش از 30 سال به طول خواهد انجامید!
بر همین اساس، نمایندگان مردم، دست به کار شده و طرحی دو فوریتی را با محوریت افزایش ظرفیت رشتههای پزشکی تقدیم هیئت رئیسه مجلس کردند؛ اعلام این خبر، موج گستردهای از واکنشها و مخالفتها را از طرف بخشی از جامعه پزشکی و جریان خاصی در نظام سلامت کشورمان در پی داشت! ظاهراً این جریان با افزایش تعداد پزشکان، منافع خود را در خطر میبیند! لذا ایجاد با فشار گسترده این جریان بر روی نمایندگان و هجمه گسترده علیه موافقان طرح، نمایندگان را از تصویب آن منصرف کرد.
در همین زمینه مسئولان وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی با توسل به آمارهای غلط و متناقض، سعی در وارونهنمایی واقعیتی کردند که پیش از این به طرق مختلف به آن اذعان کرده بودند!
عمده این تناقضگوییها حول محور تعداد پزشک در کشور میچرخد؛ هر چند آمار رسمی در این زمینه ارائه نشده اما میتوان به گفته مسئولان مربوطه در اینباره استناد کرد.
ابتدا حریرچی، معاون وزیر بهداشت درباره تعداد پزشک عمومی و متخصص در کشور گفت: در ابتدای سال 1395، تعداد 39 هزار و 398 متخصص و فوق تخصص، 42هزار و 422 پزشک عمومی و 26 هزار و 361 دندانپزشک عمومی و متخصص و در مجموع 108 هزار و 181 نفر به صورت فعال در حال ارائه خدمت بودند.
اما با طرح مجلس مبنی بر افزایش ظرفیتها، مسئولان نظام سلامت به ارائه آمارهای متناقض در این زمینه پرداختند که مهمترین آنها نمکی، وزیر بهداشت است که اخیراً در اظهارنظری عجیب، تعداد پزشکان فعال در کشور را 180 هزار نفر عنوان کرده و مدعی شد سرانه پزشک در کشور در حال حاضر نزدیک به 2 است!
ماه پیش نیز اکبری، قائم مقام معاونت آموزش وزارت بهداشت تعداد کسانی که از ابتدا تاکنون پروانه نظام پزشکی گرفتهاند را 176 هزار نفر خواند و گفت: در حال حاضر حدود 150 هزار پزشک فعال عمومی و تخصصی در بازار کار داریم.
به گزارش تسنیم؛ چندی پیش هم ایرج خسرونیا؛ رئیس انجمن متخصصان داخلی با طرح ادعای بیکاری تعدادی از پزشکان در کشور گفته بود: اکنون جمعیت کشور حدود 80 میلیون نفر است و 130 هزار پزشک داریم!
بنابر گفته مسئولان، در حال حاضر تعداد کل پروانههای نظام پزشکی صادره 180 هزار است که این آمار شامل کسانی که فوت شده یا بازنشسته شدهاند یا مهاجرت کرده یا به دلایل گوناگون در حرفه دیگری مشغول به کار شدهاند یا دیگر علاقه ای به فعالیت در این حوزه ندارند نیز میشود؛ بنابر گفته خسرونیا تعداد آنها بیش از 60 هزار نفر برآورد میشود!
با توجه به آمارهای ضد و نقیض ارائه شده توسط مسئولان و رقمهای متفاوت اعلامی، اختلاف 80 هزار نفری وزیر با معاونش در آمار تعداد پزشک فعال در کشور از کجا ناشی میشود و این آمارها بر چه اساسی محاسبه شده و بر مبنای آنها درباره سلامت مردم تصمیمگیری میشود.