وقتی خاموشی‌ها کمر صنعت ایران را می‌شکند/ متضرر اصلی کاهش تولیدات صنعتی کیست؟
اوایل هفته گذشته شرکت توانیر طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که با توجه به وضعیت نیروگاه‌های کشور، برق صنایع سیمان و فولاد دوباره قطع می‌شود و حالا خبر می رسد که اعتراض صاحبان صنایع نسبت به وضعیت جدید خاموشی ها، بالا گرفته است.
«بازتاب»؛ زهره علامی- در حالی که هفته آخر تیرماه، مدیرعامل شرکت توانیر عنوان کرد که به دلیل تعطیلات و کاهش مصرف، محدودیت برقی صنایع فولادی و سیمانی برداشته شده است و سیمانی ها صد در صد فعال هستند و فولادی ها هم افزایش تولید داشته اند، اما پس از گذشت چند روز خاموشی ها دوباره آغاز شد.
درهمین راستا چند روز پیش مدیرعامل شرکت معدنی و صنعتی چادرملو از کاهش 100 هزار تنی تولید این شرکت در پی قطعی برق صنایع خبر داد، پس از آن هم مدیران عامل فولاد خوزستان و شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر نسبت به ادامه روند قطعی برق و محدودیت فعالیت خود ابراز نگرانی کردند.
نکته جالب ماجرا اینجاست که براساس وعده وزارت نیرو قرار بود که از اواخر هفته گذشته (پنجشنبه) تامین برق صنایع بهبود یابد، مشکل قطعی برق آنها رفع شود و برق قابل توجهی هم به صنایع فولاد و سیمان برسد.
دیوار کوتاه صنایع در برابر وزارت نیرو
براساس شرایط اعلام شده از سوی وزارت نیرو، از دوم مرداد ماه امسال کلیه صنایع سیمان و فولاد فقط مجاز به استفاده از 10 درصد دیماند (بار) مصرفی هستند و همین موضوع موجب شده که صنعتگران جدا از مواجهه با فشارهای مالی، مشکلات مربوط به تأمین مواد اولیه، کسادی بازار، عدم حمایت دولت با قطعی برق هم دست و پنجه نرم کنند، معضلی که به گفته صاحبان صنایع سیمان و فولاد در صورت تداوم می تواند عامل مهمی برای کمبود و گرانی بسیاری از کالاها شود.
البته این تمام مشکلات صنایع فولادی و معدنی نیست، بنابر اظهارات مدیرعامل فولاد خوزستان بهای برق این صنایع از ابتدای سالجاری 5 برابر شده و دلیل این افزایش هم پایداری شبکه، تثبیت تولید و درآمد بیشتر وزارت نیرو عنوان شده است.
حالا سوال این است در شرایطی که صنعت سیمان و فولاد با مشکلات عدیده ای مواجه هستند چرا دولت آنها را در اولویت خاموشی قرار داده است؟
همگام با افزایش نارضایتی های مردم با آغاز خاموشی ها، وزارت نیرو تصمیم گرفت که محدودیت های بیشتری را نسبت به سال های گذشته برای صنایع سیمان و فولاد اعمال کند تا برق شهری با قطعی کمتری روبرو شود.
به گفته سرپرست شرکت توزیع برق البرز، خاموشی‌های صنایع به ویژه در بخش سیمان و فولاد حدود 4 هزار مگاوات در تامین برق کشور کمک می‌کند و همین موضوع موجب شده که برق مشترکان خانگی کمتر قطع شود.
رامین فرج ادامه می دهد: اگر خاموشی واحدهای صنعتی بزرگ به خصوص در روزهای اوج مصرف جوابگوی نیاز موجود نباشد، برنامه خاموشی برای صنایع کوچکتر هم اعمال می‌شود.
البته اظهارات سرپرست شرکت توزیع برق البرز در حالی است که معاون سازمان صنایع کوچک می‌گوید: قرار بر این است که برق صنایع بزرگ قطع شود تا تامین برق صنایع کوچک به مشکل نخورد.
خاموشی صنایع و تبعات آن
آغاز دوباره قطعی برق صنایع فولاد و سیمان و فعالیت آنها با 10 درصد بار در شرایطی است که وزیر صنعت، معدن و تجارت در اظهاراتی اعلام کرده که اولویت اصلی در حوزه سیمان و فولاد تامین برق به منظور حفظ تولید است.
به گفته رزم حسینی، در شرایط فعلی مسئله اصلی در بازار سیمان و فولاد مربوط به کاهش تولید است و در بازاری که میزان تقاضا تغییری نکرده است، زمانی که عرضه کمتر از 30درصد باشد، طبیعتا مشکلاتی ایجاد می‌شود.
توجه به کاهش چشمگیر تولید مشکلی است که مدیرعامل فولاد خوزستان هم به آن اشاره می کند و می گوید: تولید صنایع مختلف همچون فولاد خوزستان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و هرگونه وقفه در تولید، ناگریز بازار را ملتهب خواهد کرد چون تولید مستمر فولاد توانسته در صادرات و ارزی‌آوری جایگزین قابل اطمینانی برای نفت باشد اما تدوام این شرایط،نتیجه‌ای جز گرانی و کمیاب شدن محصولات فولادی به دنبال ندارد.
افت تولید صنایع سیمانی و فولادی و به تبع آن گرانی و کمبود محصولات تنها یکی از اثرات قطعی برق صنایع است، مدیرعامل شرکت صنعتی و معدنی گل‌گهر به دیگر مشکلات قطعی برق صنایع اشاره می کند و می گوید: کاهش 10 تا 90 درصدی برق طی رزوهای گذشته موجب آسیب جدی و بسیار زیادی به تجهیزات و همچنین صنایع زیردستی شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر شده است.
او ادامه می دهد: خاموشی ها موجب شده که پیمانکاران گل‌گهر با توجه به ماهیت قرارداد خود و به دلیل مشکلات در تامین برق، قادر به تأمین هزینه‌های ثابت نباشند و این اتفاق موجب تحمیل خسارت جدی به پیمانکاران بخش تولید می شود.
در این میان برخی مسوولان برای کاهش مشکلات صنایع بر اثر قطعی برق پیشنهاد کردند که برای جلوگیری از قطعی برق و خاموشی‌های غیرمنتظره، کارخانه ها برنامه تعمیرات احتمالی و سرویس سالانه خود را در این روزها قرار دهند، اما با توجه به اینکه حدود دو سه ماه است که کشور درگیر خاموشی های گسترده و نامنظم شده و سرویس سالانه کارخانه ها حدودا دو هفته زمان می برد، برهمین اساس نمی توان به صنایع چنین پیشهادی را ارائه داد.
البته برخی کارشناسان صنعت برق معتقدند که اجرای راهکارهای از جمله امکان تعامل با کشورهای همسایه برای انتقال برق، رفع مشکلات در تأمین برق با بهینه‌سازی مصرف(فروش برق با قیمت منطقی و نه ارزان) می تواند به بهبود شرایط کنونی کمبود برق کشور کمک کند.
به هر صورت هر چه که هست، متضرر اصلی این وضعیت نه صنایع و نه وزارت نیرو بلکه مردمی هستند که اگرچه چراغ خانه هایشان با ترفندهای مختلف روشن می ماند ولی در تأمین بسیاری از نیازهای خود با مشکل جدی و محدودیت فراوان رو به رو می شوند.
