هیاهوی تقابل بین تهران و واشنگتن گوشها را کَر کرده اما … / چرا ترامپ مدام تهران را به مذاکره فرامی‌خواند؟

عريب الرنتاوي در الخلیج الجدید نوشت: دور دوم تحریمهای امریکا علیه ایران اجرایی شد و در این میان، واشنگتن بر روی به صفر رساندن صادرات نفت ایران و قطع روابط تهران با نظام بانکی سوئیفت، حساب باز کرده است.

به گزارش انتخاب، این رسانه عرب زبان ادامه داد: این در حالی است که شک و تردیدهای زیادی در مورد قدرت ایالات متحده برای رسیدن به این اهداف وجود دارد و بسیاری از تحلیلگران از بازگشت آمریکا به مذاکره با ایران صحبت می کنند.

در جریان اعلام واشنگتن در مورد معافیت 8 دولت از تحریمهای نفتی ایران، نام چهار دولت اعلام شد؛ ترکیه، کره جنوبی، ژاپن و هند. همین مساله نشان داد که ترجمه سیاسی یا بهتر بگوییم، عملی شدن «به صفر رساندن» صادرات نفت ایران، غیر ممکن است.

تنها همین چهار دولت اعلام شده، نیمی از صادرات نفت ایران را به خود اختصاص می دهند و با احتساب چهار دولت دیگری که از تحریمها معاف شده اند، این نسبت (صادرات نفت) به میزان زیادی افزایش می یابد.

با توجه به اینکه جبران کمبود نفت ایران در بازارهای جهانی برای هیچ یک از دولتهای تولید کننده و صادر کننده نفت، در دسترس نیست، انتظار می رود که قیمتهای نفت خام شاهد افزایش چشم گیری باشد و به این ترتیب، ایران به لطف تحریم آمریکا، کاهش صادرات خود را با افزایش قیمت نفت، جبران می کند. همین نکته تهران را قادر به حفظ نسبت معقولی از عایدات نفتی اش می کند.

در صورتی که اروپا موفق شود به التزام های خود در مورد ایجاد ساز و کار جدیدی برای حمایت از شرکتهای خود که با ایران تعامل دارند، وفادار باشد، تهران می تواند بقای مبادلات تجاری خود با مهمترین مراکز بین المللی، به استثنای ایالات متحده را تضمین کند.

اینطور که به نظر می رسد، تهران خود را از قبضه تحریمهای بین المللی فراگیر و قاطع، رهانیده است؛ در این شرایط، آیا در روزهای آینده در برابر خواسته های آمریکا عقب نشینی می کند، بویژه در حالی که اغلب دولتهای جهان قصد همراهی با ایالات متحده را ندارند؟

اما در مورد دلار، بعنوان ارز مبادلات تجاری، و خروج ایران از نظام سوئیفت، باید گفت این داستان، انعکاسهای میان مدتی برای واشنگتن خواهد داشت، که بسیار شدید تر از تاثیرات آن بر تهران است.

به این دلیل که گسترش تحریمهای ترامپ علیه تعداد زیادی از دولتهای جهان که چیزی حدود بیش از دو میلیارد از ساکنان این کره خاکی را در خود جای داده است، دولتهای مذکور را بر آن می دارد تا به دنبال نظام های جایگزین و موازی با سوئیفت باشند و تلاش کنند ارز دیگری را جایگزین دلار در تجارت جهانی کنند.

در این میان، ایران بیشترین بهره را از چنین نظام جایگزینی می برد که براساس آن، می تواند تجارت خود با دیگر دولتها را با استفاده از ارزهای داخلی، ادامه دهد. آمریکا باید بداند که امکان پایان دادن به نقش اثرگذار ایران در نزاعهای منطقه ای وجود ندارد.

در امتداد چهار دهه گذشته، تهران پایگاههای زیادی را در یمن، عراق، سوریه، لبنان و فلسطین، برای خود ایجاد کرده است و هیچ یک از این دولتها نمی توانند بدون حضور ایران بر سر میز مذاکره، به بحرانهای خود پایان دهند.

گزینه های واشنگتن و برگه های برنده آن در منطقه، بیشتر یا قویتر از برگه های برنده تهران نیست و تجربه ثابت کرده است که ایران در میدانهای مختلف، روی هم پیمانان خود حساب باز می کند، درست برخلاف واشنگتن که نقش کمرنگی در اداره بحرانهای منطقه دارد یا در واقع در این زمینه تلاشی نکرده است.

از این رو، دولت ترامپ از تکرار دعوتهای پی در پی خود از تهران برای ورود به مذاکرات جدیدی با آن، در مورد برنامه های هسته ای، موشکی و نفوذ منطقه ای اش، دست برنمی دارد.

با اینکه هیاهوی مقابله بین تهران و واشنگتن گوشها را کَر کرده است، اما منابع آگاه از مذاکرات مستقیم و غیر مستقیمی صحبت می کنند که با وساطت طرفهای متعددی از جمله عمان، بین مسئولان ایران و آمریکا، در حال انجام است.

تحریمها هرگز کمر ایران را نمی شکند و این کشور را مجبور به بالا بردن پرچم سفید و پذیرش شروط پمپئو، نمی کند. اما این سادگی است اگر گمان کنیم که ایران از این تحریمهای سخت، هیچ تاثیری نمی پذیرد و تدابیر آن برای جلوگیری از ضربه خوردن اقتصادش، کفایت می کند.

بدین معنا، این مقابله و بازی بین دو طرف ادامه دارد و احتمالا تا زمانی که تهران بخواهد اثر موردنظر آمریکا از تحریم ها را احساس کند، ترامپ از کاخ سفید رفته است.

مترجم: مریم نصرالهی