هنر معاصر تاویل میپذیرد نه قطعیت
دومین درسگفتار همایش بینالمللی هفتمین دوسالانه مجسمهسازی تهران با عنوان «وضعیت، تغییر و تاویلپذیری در هنر معاصر» ۲۰ تیرماه در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
به گزارش بازتاب به نقل از روابط عمومی دفتر هنرهای تجسمی، بهرنگ صمدزادگان – مدرس رشته هنر – در این درسگفتار با اشاره به عنوان نشست، گفت: هنر معاصر به مکان، زمان و فضایی که در آن کار میکند پاسخ میدهد، خود را هم محصول تفکر فرمالیستی مدرن میداند و هم محصول تفکر التقاطی پست مدرنیسم میداند؛ اما هیچکدام را اصل قرار نمیدهد. هنر معاصر میگوید تاریخیتام را در آینده از آنچه از من قرائت میشود، میگیرم.
او ادامه داد: اثر هنری معاصر چه با حذف مولف و چه عطف مولف تاویلپذیر است. زبان هنری معاصر به جایی میرسد که تاویل میپذیرد؛ اما در موضوع، زیباییشناسی و نشانهشناسی قطعیت نمیپذیرد. بنابراین یک عنصر جدید یعنی مخاطب به هنر اضافه میشود. اثر هنری ممکن است از یک دایره دانش برخوردار باشد، اما در مواجهه با بینندگان ممکن است به تعداد بینندگان، از دایرههای تاویل برخوردار شود. اثر معاصر در عین حال که تلاش میکند از تمام ارزشها و روشها استفاده کند، اما اصل را بر قطعیت نمیگذارد، بلکه بر تاویلپذیری میگذارد.
صمدزادگان درباره تغییر و وضعیت در هنر معاصر، گفت: هیچ هنرمند معاصری یک شیوه کار ندارد و در هنر معاصر وضعیت، پایدار و مانا نیست، بلکه تغییر میکند و گذراست و وضعیت بهعنوان یک وجه مهم از هنر معاصر، تصویر نمیشود، بلکه وضعیت ایجاد میشود. وضعیت به میانجی ایجاد توجه به مکان، زمان یا فضایی که پیرامون اثر جریان دارد یا اثر بر بستر آنها قرار دارد، ایجاد میشود. بیننده در برابر اثر معاصر تماشاگر نیست، تجربهگر است و تاویل خود را خواهد داشت.
او اظهار کرد: هنرمندی که به تاویل میاندیشد، یعنی تلاش میکند به میانجی اثرش گفتمان تولید کند و از برخی مقاصد اولیه خود دور تولید اثر صرف نظر میکند، پذیرفته است ضلع سوم تولید اثر تاویل مخاطب است و الزاما مخاطب بر نقطهای که او میخواهد قرار نمیگیرد. هنرمند از اشباع کردن اثر از نشانهها و عناصر پیامرسان صرف نظر میکند و به سمت استعارهها، آشناییزدایی، فقدان ارتباط های منطقی و معنادار میرود.
وی ادامه داد: در هنر معاصر با یک وضعیت بینابینی روبهرو هستیم و از اثر بهعنوان امکان برای تجربه استفاده میشود نه بهعنوان وسیلهای برای بیان نتایج تجربههای خود هنرمند با توجه به دادن ذهن مخاطب به زمان و مکان یک تجربه ثانویه از اثر ایجاد میکند و ما با وضعیت بینابینی مواجهیم که در یک پارهخط متناقض شکل میگیرد. یکی از مواردی که هنر معاصر بعد از دوران مدرن و پست مدرن تجربه میکند، مساله تردید است.
همایش بینالمللی هفتمین دوسالانه مجسمهسازی معاصر تهران با هدف گسترش افقهای اندیشگی دوسالانه، کمک به تبیین درونمایه و گشودن منظرهای نو در حوزه پژوهش و آموزش مجسمهسازی کشور، در قالب تعدادی درسگفتار، نشست، همایش، نمایش فیلم و انتشار کتاب طراحی شده است. این همایش در راستای سیاستهای کلی دوسالانه هفتم مبنی بر افزایش بازه زمانی فعالیت اندیشگی دوسالانه، حفظ پویایی جامعه هنری در ارتباط با دوسالانه، و کار نظری ماندگار، در محدوده زمانی از اعلام فراخوان آغاز شده و تا پایان دوسالانه تداوم خواهد داشت تا به برقراری پیوستگی معنایی دوسالانه کمک کند.
هفتمین دوسالانه ملی مجسمهسازی تهران با تم «وضعیت» از سوی دفتر هنرهای تجسمی با همکاری انجمن هنرمندان مجسمهساز ایران و موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر شهریور و مهرماه سال جاری در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار خواهد شد.