هندی‌ها از مسیر پاکستان، چابهار را دور زدند
ظاهرا با وجود اختلافات دیرینه و رقابت‌های منطقه‌ای هند و پاکستان، حالا قرار است این قبیل کمک‌های انسان دوستانه به جای چابهار ایران، از گذرگاه مرزی عطاری به گذرگاه واگه پاکستان انتقال داده شده و از طریق تورخم به افغانستان برسد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: مطمئنا عدم توجه به ظرفیت‌های بندر چابهار و همچنین عدم مساعی دولت هند و بخش خصوصی آن کشور برای افزایش ترافیک کالا و کانتینر، خصوصا انتقال محموله‌های دولتی به مقاصد افغانستان و سایر کشورها از طریق بندر چابهار؛ روند فعالیت اپراتور و سرمایه گذار هندی مشغول در بندر چابهار را با چالش مواجه خواهد کرد.
روز گذشته رسانه‌های هندی گزارش دادند که اولین محموله گندم اهدایی دولت هند در سال ۲۰۲۲ از طریق پاکستان برای مردم افغانستان ارسال خواهد شد. روز گذشته در حالی خبر انتقال حدود دو هزار تن گندم هند با ۴۱ کامیون افغان از طریق پاکستان به مقصد افغانستان منتشر شد که پیش از این، در قالب موافقتنامه چابهار اینگونه محمولات اهدایی از مسیر ایران( بندر چابهار) به افغانستان ارسال می‌شدند. اما ظاهرا با وجود اختلافات دیرینه و رقابت‌های منطقه‌ای هند و پاکستان، حالا قرار است این قبیل کمک‌های انسان دوستانه به جای چابهار ایران، از گذرگاه مرزی عطاری به گذرگاه واگه پاکستان انتقال داده شده و از طریق تورخم به افغانستان برسد.
طبق گزارش های رسمی سازمان بنادر و دریانوردی، در سال ۱۳۹۹ و تا پیش از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، حدود ۷۵۰۰۰ تن گندم اهدایی از مبدا بندر کاندلای هند با ۳۲۴۵ کانتینر در قالب ۱۰ پارتی با کشتی های مختلف در بندر شهید بهشتی چابهار تخلیه و با حمل جاده ای از طریق مرز میلک به افغانستان ارسال شده بود.
در این رابطه «بهروز آقایی» مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان بلوچستان در گفت وگو با ایلنا توضیحاتی درباره تغییر رویه هندوستان برای ارسال محموله های گندم اهدایی به افغانستان ارایه داد.
وی با اشاره به تجربه موفق و همکاری موثر دیپلماتیک سه کشور، ایران، هند و افغانستان در انتقال محمولات اهدایی و کالاهای مورد نیاز مردم افغاستان طی سال‌های ١٣٩٧ تا ۱۳۹۹ از طریق بندر چابهار گفت: هزینه پایین و سرعت انتقال دریایی و زمینی محموله‌های مورد نیاز مردم افغانستان از اولویت‌های مسئولان در ایرانی در زمینه حمل و نقل و انتقال کالا بوده و در راستای اجرای توافقنامه سه جانبه ایران، هند و افغانستان، ترانزیت محموله‌های قبلی گندم اهدایی به مقصد افغانستان از مسیر ایران انجام شد و در جریان ترانزیت این محموله اولویت ما افزایش سرعت انتقال با هزینه پایین بوده است.
آقایی افزود: همکاری خوب بندری بین هند و ایران در انجام عملیات بندری در چابهار فرصت مناسبی برای استفاده از ظرفیت‌های چابهار در راستای تعمیق روابط و نزدیک شدن ملت‌های سه کشور ایجاد کرده است.
مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان ادامه داد: مطمئنا عدم توجه به ظرفیت‌های بندر چابهار و همچنین عدم مساعی دولت هند و بخش خصوصی آن کشور برای افزایش ترافیک کالا و کانتینر خصوصا انتقال محموله های دولتی به مقاصد افغانستان و سایر کشور ها از طریق بندر چابهار ؛ روند فعالیت اپراتور و سرمایه گذار هندی مشغول در بندر چابهار را با چالش مواجه خواهد کرد.
آقایی در پایان اظهار امیدواری کرد: با تلاش‌های دیپلماتیک کشورها انتقال محموله‌های جدید کمک‌های هند به مردم افغاستان از طریق بندر چابهار از سر گرفته می‌شود که در این راستا ضروری است هماهنگی‌های لازم اجزای حمل و نقل با هماهنگی دولت‌ها برای محموله ۵۰ هزارتنی گندم اهدایی هند با قید فوریت انجام شود.
این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که مسئولین جدید شرکت دولتی هندی “ایندیا پورتز گلوبال” که بهره برداری بندر شهید بهشتی چابهار به آنها با مشارکت یک شریک ایرانی (شرکت کیهان شیران زرین – زیر مجموعه شرکت توسعه خدمات بندری سینا از شرکت های متعلق به بنیاد مستضعفان) سپرده شده، هم اکنون در ایران هستند.
پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان، تیرماه امسال در مذاکره با طرف‌های روسی وعده داده بود با مجوزی خاص و برای اتصال چابهار به کریدور جنوب شمال، بنیاد مستضعفان وارد چرخه عملیات بندری در عملیات بندر شهید بهشتی چابهار شده و از این ظرفیت برای ترانزیت ۲ الی ۲۰ میلیون تن کالا به کشورهای همسایه استفاده می‌کند.
اما با وجود تمام وعده‌های داده شده برای تبدیل بندر چابهار به مرکزی برای ترانزیت کالا از طریق محور شرق و کریدور جنوب شمال، با وجود معافیت از تحریم‌های بین‌المللی، در حال حاضر این بندر به کانون تخلیه کالاهای وارداتی و صادرات مواد معدنی تبدیل شده است و علی رغم مذاکرات ترانزیتی با چندین کشور از جمله ازبکستان، عمان و … تا کنون اهداف ترانزیتی تعریف شده برای بندر چابهار به ثمر ننشسته است.
