همه در انتظار «دود سفید» از وین؛ خط تخریب چیست؟
به اعتقاد ناظران بینالمللی و همچنین طرفهای حاضر در مذاکرات، دور هشتم در حساسترین و البته سختترین مرحله خود قرار گرفته است و با پیشرفتهای حاصلشده در گفتوگوها، چشمانداز دستیابی به توافق روشنتر از قبل شده است.
هشتمین دور از مذاکرات کمیسیون مشترک برجام از امروز و با بازگشت روسای هیأتهای مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران و ۱+۴ به وین ادامه مییابد؛ مذاکراتی که طی ۲روز گذشته نیز با برگزاری نشستهای کارشناسی استمرار یافت.
بر این اساس دیروز جلسه کارگروه «رفع تحریمها» با حضور کارشناسان ایران و گروه۱+۴ در هتل کوبورگ برگزار شد و طرفهای حاضر به بحث و تبادلنظر در این زمینه پرداختند.
به گزارش همشهری آنلاین، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین و هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام در گزارشی از برگزاری جلسه کارگروه لغو تحریمها در هتل کوبورگ، بر ضرورت حصول نتیجه موفقیتآمیز این مذاکرات تأکید کرد. انریکه مورا در حساب توییتری خود در این زمینه نوشت: «جلسه کارگروه لغو تحریمها در (هتل) کوبورگ برگزار شد و برای نشستهای بیشتر برنامهریزی شده است. موفقیت مذاکرات وین درباره برجام هنوز نامعلوم است؛ چیزی که در چنین مذاکرات پیچیدهای واقعا معقول است، اما من بهعنوان هماهنگکننده، تنها میتوانم هیأتها را به تعهد نسبت به موفقیت توصیه کنم.»
مذاکرات در حساسترین مقطع
این در حالی است که به اعتقاد ناظران بینالمللی و همچنین طرفهای حاضر در مذاکرات، دور هشتم در حساسترین و البته سختترین مرحله خود قرار گرفته است و با پیشرفتهای حاصلشده در گفتوگوها، چشمانداز دستیابی به توافق روشنتر از قبل شده است.
در چنین شرایطی اما بهنظر میرسد فشار غربیها به جمهوری اسلامی و هیأت مذاکرهکننده کشورمان نیز با هدف امتیازگیری بیشتر و کوتاه آمدن ایران از مطالبات بهحقش بیشتر شده است.
مقامهای تروئیکای اروپایی و آمریکایی طی روزهای اخیر تلاش کردند با طرح مباحثی مانند نبود زمان کافی برای ادامه دادن به گفتوگوها در وین، مذاکرهکنندگان کشورمان را تحتفشار قرار دهند؛ راهبردی که در روزها و هفتههای اخیر بارها از سوی مقامها و دیپلماتهای ایرانی رد و بر آمادگی کشورمان برای ادامه مذاکرات با هدف رفع اختلافهای موجود تأکید شد.
نکته مهم اینجاست که با وجود اذعان همه طرفهای حاضر در مذاکرات بر کاهش اختلافها و روند روبهجلو در گفتوگوها تاکنون در بحثهای مختلف راهحلهای قابلتوجهی جهت رفع اختلافهای موجود بهدست آمده است، اما دیپلماتهای ایرانی همواره بر این موضوع تأکید کردهاند که «تا درباره همهچیز توافق نشود، درباره هیچچیز توافق نشده است»؛ رویکردی که حواشی اخیر پیرامون احتمال «توافق موقت» در وین را خنثی میکند.
خط تخریب مذاکرات
از امروز اما مذاکرات وین با حضور روسای هیأتهای مذاکرهکننده از سر گرفته میشود و قرار است گفتوگوها در چارچوب دیدارهای دوجانبه و چندجانبه با حضور انریکه مورا، هماهنگکننده مذاکرات ایران و ۱+۴ برگزار شود تا طرفهای حاضر با سرعت بیشتری درمسیر کاهش اختلافها گام بردارند.
این در حالی است که در هشتمین دور مذاکرات که از ۶دیماه آغاز شده است، موضوع «لغو تحریمها» و «راستیآزمایی از اجرای تعهدها» و «تضمین عدمخروج دوباره آمریکا از توافق» از مهمترین بخشهای مورد اختلاف میان جمهوری اسلامی ایران و ۱+۴ و البته آمریکا بوده است.
با وجود اینکه بررسیها نشان میدهد هیأتهای مذاکرهکننده از امروز با جدیت بیشتری بر رفع موارد اختلافی تمرکز خواهند کرد و میکوشند گفتوگوها با سرعت بیشتری پیگیری شود، اما بهنظر میرسد رسانههای غربی کماکان خط تخریبی علیه روند روبهجلوی مذاکرات را در پیش گرفتهاند و تلاش دارند احتمال دستیابی به توافق را کمرنگتر از گذشته جلوه دهند.
برخی رسانههای غربی در روزهای اخیر تلاش کردهاند با انتشار اخبار انحرافی و بدون استناد، فضای مذاکرات را مخدوش کنند؛ موضوعی که با انتقاد نماینده روسیه نیز مواجه شد و اولیانوف تعبیر «فتنهانگیزی» را برای این روند بهکار برد؛ روندی که بهنظر میرسد هرچه مذاکرات وارد مراحل حساستری میشود، بهصورت پررنگتری جلوه میکند.
بر همین اساس هم بود که خبرگزاری رویترز در روزهای اخیر با انتشار گزارشی، تلاش کرد مطالبات ایران را عامل به بنبست کشیده شدن مذاکرات جلوه دهد؛ «پساز ۸دور گفتوگو، سختترین موارد سرعت مذاکرات و دامنه لغو تحریمها علیه تهران است؛ درخواست ایران برای تضمین آمریکا و چگونگی و زمان بازگرداندن محدودیتها بر فعالیت هستهای ایران ازجمله موارد سخت مذاکرات بهحساب میآید.»
این رویکرد تخریبی درحالی ادامه دارد که مقامهای جمهوری اسلامی ایران در روزهای اخیر بارها تأکید کردهاند مذاکرات در مسیر درستی درحال پیشرفت است و ابتکارات ایران در پیشبرد گفتوگوهای برجامی سبب شده شاهد کاهش اختلافهای موجود در ۴حوزه «رفع تحریمها»، «راستیآزمایی»، «ارائه تضمینها» و «فعالیتهای هستهای» باشیم. کارشناسان معتقدند دستپر ایران در مذاکرات برجامی و همچنین رویکرد عملگرایانه دیپلماتهای اعزامی به وین سبب شده که گفتوگوها بهطور متوازن، مسیری رو بهجلو را طی کند.
انتقاد ترامپ از عملکرد بایدن در قبال ایران
اتخاذ رویکردهای متناقض در دولت آمریکا پیرامون گفتوگوهای هستهای در وین درحالی است که رئیسجمهور پیشین آمریکا با طرح انتقادهای تند علیه جو بایدن در عرصه سیاستخارجی، مدعی شد که ایران و روسیه اکنون تهاجمیتر شدهاند.
دونالد ترامپ، طی سخنرانی خود در جمع هوادارانش در ایالت آریزونا، انتقادهای شدیدی را علیه عملکرد جو بایدن، رئیسجمهور کشورش در امور داخلی و همچنین سیاست خارجی مطرح کرد و او را مقصر مشکلات کنونی آمریکا دانست. وی در بخشی از این سخنرانی مدعی شد که پس از دوران ریاستجمهوریاش ایران، روسیه و چین تهاجمیتر شدهاند؛ درحالیکه در زمان فعالیت او در کاخ سفید، جرأت انجام این اقدامها را نداشتند. ترامپ در ادامه بار دیگر مدعی شد که انتخابات ریاستجمهوری٢٠٢٠ در آمریکا جعلی بوده و او پیروز این انتخابات بوده است.
این اظهارات ترامپ در حالی مطرح میشود که رئیسجمهور پیشین آمریکا که همواره مخالف توافق هستهای با ایران بود، در سال٢٠١٨ با زیرپا گذاشتن تعهدهای قانونی کشورش در قبال این توافق، بهصورت یکجانبه از آن خارج شد و سپس تحریمها علیه ایران را بازگرداند.