هفته آینده در سازمان ملل چه خبر است؟
آغاز به‌کار نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، همراه با تردیدهای فراوان درباره وضعیت افغانستان بوده است.
هفتاد و ششمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل دیروز رسما آغاز به‌کار کرد تا رهبران دنیا سرانجام بتوانند با وجود کرونا، فرصت حضور دوباره در مقر سازمان ملل را پیدا کنند. مجمع عمومی نهاد سیاستگذار سازمان ملل است که در آن به مسائل پیچیده جهانی و همینطور چالش‌هایی که کشورهای عضو با آنها مواجه هستند رسیدگی می‌شود. مجمع عمومی تنها نهاد در سازمان ملل است که تمامی کشورهای دنیا در آن نماینده دارند. براساس چارت سازمان ملل، یکی از وظایف این نهاد رسیدگی به مسائل صلح بین‌الملل و امنیتی است که در شورای امنیت سازمان ملل مطرح نیستند. این نهاد همچنین به مسائل حقوق بشر، قوانین بین‌الملل و همکاری اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و موضوعات سلامت و بهداشت رسیدگی می‌کند.
رئیس جدید برای مجمع
به گزارش الجزیره، مباحث اصلی همچنان در بزرگ‌ترین رویداد سالانه این سازمان در هفته آینده که با حضور رهبران کشورهای دنیا در مقر سازمان در نیویورک برگزار می‌شود مطرح خواهند شد. با این حال مجمع از دیروز رسما کار خود را آغاز کرده است. در یک هفته اول، این نهاد عبدالله شهید، رئیس جدیدش را که اهل مالدیو است رسما معرفی خواهد کرد. او جانشین ولکان بوزکر، از ترکیه خواهد شد.
شهید محور اجلاس امسال را اینگونه تعیین کرده است: «تقویت تاب‌آوری جهانی با امیدواری به عبور از بحران کرونا، توسعه پایدار، پاسخ به نیازهای زمین، احترام به حقوق مردم و احیای سازمان ملل.» قرار است در یک هفته ابتدایی مجمع امسال، کمیته‌های مختلف مجمع هم مشخص شوند و در نهایت، مجمع دستور کار اولیه برای یک سال پیش رو را تعیین خواهد کرد؛ این دستور کامل شامل ملاقات‌های برنامه‌ریزی شده، تأیید اعضای شورای امنیت سازمان ملل و شورای حقوق بشر و همینطور تأیید بودجه سالانه خواهد بود. سال گذشته، مجمع عمومی با وجود کرونا، ۱۰۳ جلسه با حضور تمامی اعضا برگزار و ۳۲۰ قطعنامه تصویب کرد.
هفته آینده چه خبر است؟
برگزاری نشست حضوری مجمع عمومی قرار بود نشانه‌ای از بازگشت به زندگی عادی برای خبرسازترین اجلاس سالانه سازمان ملل باشد، اما اوج‌گیری دوباره ویروس کرونا در آمریکا احتمالا دوباره مجمع امسال را از رونق همیشگی خواهند انداخت؛ چون دولت آمریکا از سازمان ملل خواسته است که سخنرانی‌های رهبران به‌صورت ویدئویی انجام شود. با این حال سازمان ملل گفته که ۸۳ رئیس دولت تا حالا برای سخنرانی در مجمع درخواست داده‌اند و ۲۳ نفر دیگر هم خواستار پخش سخنرانی‌های ضبط شده خود هستند.
از میان تمامی سخنرانی‌ها، بارزترین آنها سخنرانی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا خواهد بود که انتظار می‌رود چرخش رویکرد آمریکا نسبت به سازمان‌های بین‌المللی در آن اعلام شود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا برخلاف بایدن، رویکردی یکجانبه‌گرایانه داشت و صحبت‌هایش باعث رنجش متحدان آمریکا می‌شد. کاخ سفید گفته است که بایدن ۲۱سپتامبر به نیویورک سفر خواهد کرد تا سخنرانی‌اش را ایراد کند.
یک سال پیش، ترامپ به‌خاطر همه‌گیری کرونا، به‌صورت مجازی در مجمع سخنرانی کرد. این آخرین سخنرانی او به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا در سازمان ملل بود. او معتقد بود که در باره همه‌گیری کرونا بزرگ‌نمایی شده است. ترامپ همچنین به چین به‌خاطر انتشار این «طاعون» در دنیا حمله کرد.
بایدن حالا در شرایط متفاوتی سخنرانی می‌کند؛ تا حالا چند واکسن در دنیا به‌صورت گسترده عرضه شده‌اند و در آمریکا، ۱۷۹ میلیون نفر واکسن زده‌اند. اما مسئله کووید همچنان یک چالش بزرگ برای دولت آمریکا و دیگر دولت‌های دنیاست و بروز سویه‌های جدید آن مثل دلتا، ممکن است شرایط را دوباره به‌شدت بدتر کند.
بایدن همچنین در شرایطی سخنرانی خواهد کرد که بسیاری به‌خاطر مسئله خروج نیروهای آمریکای از افغانستان به‌شدت از او انتقاد می‌کنند. در پی خروج نیروهای آمریکایی از افعانستان، دولت این کشور سقوط کرد و کنترل کشور به‌دست طالبان افتاد.
مجمع امسال همچنین فرصتی برای آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل است تا بعد از انتخاب مجدد برای دومین و آخرین دوره دبیرکلی، انتظارها را برآورده کند و اقتداری که از او انتظار می‌رفت را از خود نشان دهد.
بحث داغ افغانستان و میانمار
امسال به‌صورت ویژه‌ای به کمیته ۹ عضوی اعتبارنامه‌ها توجه خواهد شد؛ چون از همین حالا پرسش‌های زیادی درباره اینکه چه کسانی به‌عنوان حاکمان مشروع افغانستان و میانمار شناخته خواهند شد مطرح است. این کمیته باید تعیین کند چه کسانی نمایندگان این دو کشور هستند و درصورت پیچیده شدن موضوع، تصمیم‌گیری به مجمع عمومی ارجاع داده خواهد شد.
در مسئله میانمار، دولت وحدت ملی و ژنرال‌هایی که قدرت را قبضه کردند برای نشستن روی صندلی این کشور در مجمع عمومی تقلا می‌کنند. کیا مو تون، نماینده میانمار به‌دنبال این است که همچنان به کارش در مجمع عمومی ادامه دهد هرچند ارتش رسما به مجمع عمومی اعلام کرده که او را از سمتش برکنار کرده است. برخی حقوقدان‌ها اینطور گفته‌اند که ارتش به‌خاطر رفتارهایش، از نظر قانونی حق این کار را ندارد. روز دوشنبه، ۳۸۰ گروه مدنی داخلی و خارجی از سازمان ملل خواستند تا کوای مو تون به‌عنوان سفیر میانمار در سازمان ملل به کارش ادامه دهد.
دیگر موضوع داغ این کمیته، مسئله افغاستان است. دولت طالبان، جانشینی برای غلام کیا، نماینده دولت پیشین در سازمان ملل معرفی نکرده است. او در حالی همچنان نماینده افغانستان است که دولتی که او را منصوب کرده، سقوط کرده است.
لری جانسون، دستیار سابق دبیر کل سازمان ملل در امور حقوقی ماه پیش گفته است که از منظر حقوقی، می‌توان دولت طالبان را از معرفی نماینده به سازمان ملل محروم کرد. مجمع عمومی توانایی این را دارد که کشورها را به‌خاطر نقض قوانینی که در چارت مشخص شده از مجمع اخراج کند. البته رای‌گیری در این‌باره باید توسط شورای امنیت برگزار شود. با این حال مشخص نیست کشورهایی که تا حالا به‌دنبال تعامل با طالبان بوده‌اند از این ایده حمایت خواهند کرد یا نه.
اول برزیل، افغانستان آخر
به‌صورت سنتی، رئیس‌جمهور آمریکا به‌عنوان کشور میزبان سازمان ملل، دومین سخنران مجمع عمومی است و بعد از رئیس‌جمهور برزیل سخنرانی خواهد کرد. رهبران دنیا از ۲۱ تا ۲۷ سپتامبر سخنرانی‌های خود را در اجلاس امسال ایراد خواهند کرد. آخرین سخنران اجلاس امسال، نماینده افغانستان است که آخرین سخنرانی آخرین روز را ایراد خواهد کرد. غلام اسحاق‌زی توسط دولت پیشین افغانستان به‌عنوان سفیر این کشور در سازمان ملل منصوب شده است.
به گزارش روزنامه همشهری، نارندرا مودی نخست‌وزیر هند، اسکات موریسون نخست‌وزیر استرالیا، یوشیهیده سوگا نخست‌وزیر ژاپن، گوتابایا راجاپاکسا رئیس‌جمهور سری لانکا، نفتالی بنت نخست‌وزیر اسرائیل، بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس و محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی از رهبرانی هستند که امسال به نیویورک سفر می‌کنند.
