هشدار بنزینی وزیر نفت

کمبود برق و گاز کم نبود، حالا وزیر نفت هشدار داده احتمالا در چند سال آینده تبدیل به واردکننده بنزین هم می‌شویم. این یعنی ایران به عنوان یکی از دارندگان ذخایر گاز و نفت در جهان ممکن است به واردکننده انرژی تبدیل شود. اما دلیل چیست؟

جواد اوجی پیش از این و در اواخر شهریور ماه همین امسال هشدار داده بود در زمستان روزانه ۲۰۰ میلیون متر مکعب کسری گاز داریم.

ایران دومین دارنده گاز جهان است اما تابستان‌ها به دلیل کمبود گاز نمی‌تواند خوراک نیروگاه‌های حرارتی تولید برق را تامین کند و مشکل تامین برق دارد. زمستان‌ها هم به دلیل کسری گاز مجبور است گاز صنایع را محدود و سهمیه‌بندی کند.

البته، انگار امسال آخرین سالی است که فقط کمبود برق و گاز داریم. این طور که به نظر می‌رسد و بنا بر گفته وزیر نفت، قرار است از سال‌های بعد با کمبود بنزین هم دست و پنجه نرم کنیم.

مشکل کجاست؟

اوجی در صحبت‌هایش به میزان بالای تقاضا اشاره کرده بود. او گفته بود تولید بنزین در کشور، ۱۰۶ میلیون لیتر در روز است در حالی که پیش‌بینی می‌شود میزان مصرف به بیش از ۱۲۰ میلیون لیتر در روز برسد.

با وجود این که کمبود انرژی در جهان قیمت جهانی انرژی را به شدت بالا برده است اما ایران هنوز هم سهم کمی در بازار جهانی دارد و درآمدهایش از صادرات برق، بنزین یا گاز آن قدر چشم‌گیر نیست. بنابراین بعید به نظر می‌رسد صادرات رسمی موجب کمبود گاز، برق یا بنزین در کشور شده است.

یکی از مهم‌ترین دلایلی که مسئولان برای کمبود انرژی برمی‌شمارند، مصرف بی‌رویه مردم است.

انگشت اتهام مسئولان در حالی همواره مردم را نشانه می‌گیرد که وجه مشترک صحبت‌های وزیر نفت درباره کمبود گاز و بنزین عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها بوده است. کارشناسان برق هم بر همین موضوع تاکید دارند و معتقدند چون ایران از برنامه توسعه عقب مانده، نمی‌تواند برق بیشتری تولید کند.

درست است که پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه، دلیل اصلی کمبود انرژی در ایران است. اما در دهه‌های گذشته دولت با پیش‌فرض هرگز تمام نشدن منابع انرژی و بدون توسعه زیرساخت‌ از آن‌ها استفاده کرده است. بنابراین مساله اصلی بحران انرژی در ایران عدم توسعه زیرساخت‌ها و کمبود سرمایه‌گذاری است و نه مصرف زیاد مردم.

چقدر سرمایه برای تولید انرژی نیاز داریم؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای حفظ ظرفیت پارس جنوبی باید حدود ۳۰ تا ۵۰ میلیارد دلار در این میدان سرمایه‌گذاری کنیم و برای احداث نیروگاه جدید برقی ۳.۵ میلیارد یورو بودجه نیاز است.

به گزارش تجارت‌نیوز، این در حالی است که براساس پیش‌بینی مرکز پژوهش‌های مجلس، بودجه سال ۱۴۰۰ حدود ۳۰۷ هزار میلیارد تومان کسری غیرقابل تأمین داشته است و کشور عملا امکان سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها را ندارد.