هراس از آبروریزی بیشتر عربستان را پای میز مذاکره استکهلم آورد

«ریچارد فالک» با بیان اینکه اکثر مردم یمن در معرض گرسنگی قرار دارند گفت: آتش بس الحدیده از این نظر مهم است که باعث کاهش درد و رنج مردم یمن می شود.

آتش بس الحدیده که در نتیجه مذاکرات استکهلم سوئد حاصل شده از روز سه شنبه به اجرا درآمده و این در حالی است که گزارش هایی از نقض آتش بس از سوی ائتلاف عربستان سعودی در رسانه ها منتشر شده است.

مذاکرات استکهلم با حضور «مارتین گریفیتس» نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن و طرف های درگیر یمنی برگزار شد. طرف های یمنی شرکت‌کننده در مذاکرات صلح سوئد روز پنجشنبه از توافق بر سر آتش‌بس در استان الحدیده و شهر تعز و رسیدن کمک به این شهرها خبر دادند.

بر اساس این توافق؛ در الحدیده، و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی آتش بس فوری برقرار می شود. همچنین کمیته هماهنگی درباره بحث استقرار مجدد مشترک و مورد توافق به ریاست سازمان ملل تشکیل می شود.

بر اساس توافق، مسئولیت امنیت الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و راس عیسی بر عهده نیروهای امنیت داخلی طبق قانون یمن است و باید به روند قانون احترام گذاشته شود و هر مانعی از بین برود.

در این راستا مهر گفتگویی با پروفسور «ریچارد فالک»، استاد حقوق بین الملل دانشگاه پرینستون امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید. «ریچارد فالک» گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در فلسطین در سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ نیز بوده و بالغ بر ۲۰ کتاب از وی منتشر شده است.

*مذاکرات استکهلم سوئد منجر به توافق آتش بس در الحدیده و توافقات دیگر شد. نظر شما در مورد این توافقات چیست؟

باید گفت فضای مناسبی برای حفظ توافق ها نیست زیرا برخی هستند که ممکن است به دنبال اختلال در توافق نامه باشند و حوادث نگران کننده در امتداد این خطوط وجود داشته است.

در عین حال، از دیدگاه بشردوستانه، حتی کاهش جزئی از رنج مردم یمن بسیار مهم است. با باز کردن شهرهای بندری الحدیدة و صنعا، طبق توافقنامه استکهلم، ۸۰ درصد از واردات مواد غذایی و دارو مدیرت می شود و به مردم یمن تحویل داده می شود. در حال حاضر، بر اساس منابع معتبر بین المللی، ۱۷.۸ میلیون یمنی از جمعیت ۲۲.۲ میلیون نفری آن در معرض گرسنگی قرار دارند.

*آیا این توافق می تواند به حصول توافق در خصوص فرودگاه صنعا و سایر موارد اختلافی منجر شود؟

پیش بینی با اعتماد به نفس هر گونه پیشرفت در رابطه با یمن دشوار است، اما اگر توافق نامه استکلهم متوقف شود، پس انتظار می رود که همان استدلال های بشردوستانه منجر به بازگشایی فرودگاه صنعا در آینده نزدیک شود.

*چه عاملی باعث شد تا کشورهای دخیل در جنگ یمن پای میز مذاکره حاضر شوند؟

پاسخ به این سوال نیز دشوار است زیرا دولتها در چنین موقعیت هایی انگیزه های واقعی خود را در ملاء عام بیان نمی کنند. اگر بندرها بسته باقی بمانند، احتمال دارد که ریاض، به ویژه پس از قتل خاشقجی، نگرانی های جدی در مورد محکوم شدن به دلیل یکی دیگر از فجایع انسانی بزرگ دولت سعودی داشته باشد.

به دلایل مشابه، ممکن است واشنگتن در حال حاضر از ابزار فشار برای مذاکره با هدف اصلی کاهش تنش های منطقه ای استفاده کند. چنین گمانه زنی هایی معتبر می شوند هنگامی که جنبش ضد ترامپ در مجلس جدید سنا ایالات متحده امریکا با بودجه بیشتر و دخالت در جنگ یمن مخالفت کند.

*با توجه به جنایتهای جنگی مکرر ائتلاف عربستان در یمن، آیا سازمان ملل و دیوان کیفری بین المللی در این خصوص ورود پیدا خواهد کرد؟

پاسخ این سوال بستگی به زمینه سیاسی دارد و اینکه آیا جنگ با دیپلماسی سریعتر به پایان می رسد یا خیر. اگر جنگ با دیپلماسی سریعتر خاتمه یابد، ممکن است فشارهای زیادی بر طرفین مختلف ذینفع ایجاد شود تا از ابتکارهایی که باعث واکنش خصمانه و اتهامات متقابل می شود، خودداری کنند.