هدیه ترامپ به روحانی و پوتین در خاورمیانه

نیویورک تایمز نوشت: در دو ماه گذشته نیروهای آموزش دیده آمریکایی تمام تلاش خود را برای بیرون راندن داعش از موصل کردند و در همین حوالی در سوریه وضع جنگ خطرناک شده. وضعیت به گونه ای است که برای جاه طلبی های روسیه در منطقه برای بازپس گیری موقعیت نفوذی در خاورمیانه هموار تر شده است.

این روزنامه اورده است: اول اینکه شکاف بزرگی که به کمک ترامپ میان ائتلاف کشورهای اهل تسنن منطقه که ظاهرا برای مبارزه با داعش دور هم گرد آمده بودند ایجاد شد . درنتیجه این شکاف، قطر و ترکیه به هم نزدیک تر شدند و باب همکاری های آنها با ایران و روسیه نیز باز شد.

در نشست ترامپ و پوتین در حاشیه اجلاس گروه بیست در آلمان رییس جمهور آمریکا در واقع کلید منطقه را با توافق آتش بس در سوریه که به نظر میرسد حوزه نفوذ روسیه است به دست رقیب روسی خود داد. توافقی که به نظر می رسد نفوذ روسیه و ایران در خاورمیانه را بسط خواهد داد.

با رییس جمهوری که حلقه نزدیک به او یکی از دیگری عجیب و غریب تر است و خودش نیز دائما در مسیر های غیر قابل پیش بینی قدم می گذارد، پوتین به نظر می رسد هرگز قرار نیست هیچ فرصتی را برای بسط حضور روسیه در متطقه از دست بدهد.

همین مساله به تیره تر شدن وضعیت جدایی های فرقه ای میان شیعه و سنی در منطقه کمک کرده و موقعیت استراتژیک آمریکا را نیز پیچیده تر خواهد کرد.

ترامپ برای اطمینان رکس تیلرسون وزیر خارجه خود را نیز برای راست و ریس کردن این اوضاع بهم ریخته به منطقه فرستاد. اما در میان امرای خاورمیانه صدای ضعیف تیلرسون شانسی برای شنیده شدن و بی اعتبار کردن توییت های خود ترامپ نداشت.

فاجعه بار ترین اشتباه جایی بوده که ترامپ به انزوای هرچه بیشتر قطر کمک کرد و از رویکرد سعودی در قبال قطر حمایت کرد. این حرکت به طور رسمی ائتلاف اهل تسنن به سرکردگی عربستان را که شامل قطر وترکیه نیز میشد به هم زد. دو کشوری که هر دو از متحدان آمریکا به شمار می روند وآمریکادر سرزمین هایشان پایگاه نظامی دارد. جریان تحت رهبری عربستان و آمریکا شامل دیگر کشورهای خلیج فارس به انضمام مصر و اردن است. گروه سوم شامل کویت،عمان و عراق است که با هشدارهای موجود واکنش نشان داده اند.

بسط نفوذ روسیه درمنطقه در 19 ماه ژوئن و بعد از پاسخ آنها به سرنگونی جنگنده سوری توسط آمریکا روشن تر شد. این ماجرا در نهایت به توافق آتش بس میان روسیه و آمریکا در آلمان ختم شد . توافقی که بر اساس آن منطقه جنوب غربی سوریه آتش بس اعلام شده و ترامپ نیز از آن به عنوان شروع همکاری با روسیه یاد کرده است.

به جای این کار او باید از روس ها می پرسید چرا تا این اندازه این روزها به منطقه علاقه مند شده اند. پاسخ این است که آنها بیش از گذشته به جریان نفت از خلیج فارس و بیابان های عربی به سمت غرب توجه می کنند. همین مساله به تنهایی برای روسیه منبع باز آفریتی قدرت روسیه به عنوان یک قدرت جهانی با قابلیت به چالش کشیدن آمریکا است.

علاوه بر این اگر روس ها برای سوری ها و حکومت های خاورمیانه سلاح و کالای نظامی تهیه میکنند به دلیل بالا بردن سطح دسترسی آنها به آب های آزاد گرم مدیترانه و خلیج فارس است. این مسیر نه فقط برای مصارف نظامی که برای جریان نفت و توزیع جهانی آن نیز حائز اهمیت است.

در نتیجه اینکه سوریه برای پوتین مهم شده تنها به دلیل علاقه او به دمشق نیست. او به دنبال یک شریک استراتژیک مانند ایران است و جدیدا به ترکیه نیز علاقه پیدا کرده اند.

و دولت ترامپ نیز برای روسیه ابزارهای رسیدن به این آرزوها را فراهم کرده است. این یعنی دیگر امکان ایجاد یک جبهه عربی وجود ندارد.

کشورهایی مانند ایران و ترکیه میتوانند قدرت قابل توجهی در منطقه داشته باشند و در بازارهای انرژی نیز حرفی برای گفتن داشته باشند.حال باید دید چطور این اتفاق افتاده است. حمایت ترامپ از بحران قطر هشداری به ترکیه عراق و عمان بود است. در واقع قطر و ترکیه مشکلات زیادی با عربستان و واشنگتن درباره نحوه مقابله با داعش داشتند و سعی کردن اردوغان