هدف از مناظرههای تلویزیونی انتخابات چیست؟
حسن بهشتیپور درباره تأثیرگذاری مناظرههای تلویزیونی بر روند انتخابات معتقد است: هدف مناظرهها نباید جلب آرا باشد، بلکه شناساندن کاندیداها به مردم باید هدف قرار گیرد. هدف اصلی مناظرهها باید این باشد که از میان تعیین صلاحیتشدگان، کدامیک برنامه شفاف و مدیریت بهتری دارد.
این کارشناس مسائل سیاسی و مدیر اسبق شبکه العالم دربارهی ویژگی مناظرههای تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری، اظهار کرد: مناظره خوب باید در راستای شفافسازی عملکرد کاندیداها باشد و اگر هم واقعیتی گفته میشود به منزلهی تخریب نباشد. متأسفانه ما ایرانیها این نقطه ضعف را داریم زمانی که نقاط ضعفمان مطرح میشود واکنش خوبی از خود بروز نمیدهیم اما به هر حال اگر واقعیتی در مناظرهها مطرح شود، این به منزله تخریب نیست. اما اگر هر دروغی را روا بدانیم و قواعد انسانی را زیر پا بگذاریم به منزله تخریب محسوب میشود.
او سپس یادآور شد: زمانی که کاندیدای مورد نظر با قدرت، مدرک و سند حرفی را مطرح میکند آن مناظره قابل قبول است؛ بنابراین اگر کاندیدایی بر موضوعی اشراف داشته و مدارک کافی داشته باشد، اشکالی ندارد که در برنامه مناظره آن را مطرح کند.
بهشتیپور سپس تأکید کرد: عصبانی شدن در برنامه مناظره که میلیونها مخاطب دارد، چه در مقام کاندیدا و چه در مقام رییس جمهور غلط است و آنجا که رقیب مقابل را تخریب میکنیم شخصیتش را زیر سوال بردهایم و این اشکال زیادی دارد اما اگر با استدلال و آمار نکتهای را مطرح کنیم، موفق بودهایم.
این کارشناس سیاست و رسانه در بخش دیگری از گفتوگوی خود با اعتقاد بر اینکه هدف از مناظرههای تلویزیون باید شفافسازی اقدامات کاندیداها باشد، اظهار کرد: به عنوان مثال اگر کاندیدایی مطرح میکند که در طول چهار سال درآمد ملی ایران را دوبرابر خواهد کرد باید کاملا توضیح دهد که چگونه به این ادعا رسیده است و یا اینکه کاندیدایی میگوید یارانهها را ۲۰۰ هزار تومان خواهم پرداخت توضیح دهد که این مبلغی که مطرح میکند قرار است از کجا تأمین شود؛ بنابراین باید شفافسازی در مناظرههای تلویزیون و بین کاندیداها شکل بگیرد.
او سپس گفت: اگر چالشهای مناظرهها بر اساس واقعیتها (فکتها) ایجاد شود، مناظرهها به درستی برگزار شدهاند اما وقتی مناظرهها با جدل، مغلطه و سفسطه همراه باشند برای اینکه کاندیدایی به پیروزی برسد، اشکال دارد.
بهشتیپور با اشاره به اینکه در همه کشورهایی که مناظره برگزار میکنند در روند انتخابات تأثیرگذار بوده است، یادآور شد: مناظره به روش صحیح مناظرهکنندگان هم برمیگردد. بنابراین اگر کاندیداها میخواهند موفق باشند باید تمرین کنند. به اندازهای که چالشیترین سوالها هم زمانی که از آنها پرسیده میشوند پاسخ مناسبی برای آنها داشته باشند به ویژه اینکه آمار و ارقام دقیق و درستی را برای مناظره آماده کرده باشند؛ البته طبق شنیدهها، سوالات مناظرههای سازمان صداوسیما از کاندیداهای ریاست جمهوری یک روز قبل به آنها ارائه میشود و این بهترین فرصت برای آنها برای تمرین کردن است.
این کارشناس رسانه همچنین دربارهی مناظراتی که بین کارشناسان و تلویزیون برگزار میشود اظهار کرد: این مناظرهها در راستای خط و خطوط و جناحی برگزار میشود و در برخی موارد جناحی عمل میکنند نه کارشناسانه و به جای اینکه برنامه کارشناسانه تحلیل شود، جناح مقابل را ناکارآمد جلوه میدهد و کاملا بحث جناحی مطرح است.
حسن بهشتیپور در پایان گفتوگوی خود دربارهی مناظرههای ویژه انتخابات ریاست جمهوری اظهار کرد: کاندیداها باید تلاش کنند سیاست شفافسازی و بدون تخریب را در برابر طرف مقابل دنبال کنند و به دنبال باز کردن حقایق باشند چرا که این مناظرهها سرنوشت یک ملت را رقم میزند و باید برای مردم ارزش قائل شوند تا منافع ملی را تأمین کنند نه منافع گروهی و جناحی؛ بنابراین در این راستا هر مستندی که کار میشود خوب است به ویژه مستندهایی که راجع به انتخابات دورههای قبل تهیه میشود. اما باید دید که در این مستندها به چه بخشهایی پرداخته شده است.