نگاه فعالان اقتصادی به حذف ارز ترجیحی/ اما و اگرهای حذف ارز 4200 تومانی

«بازتاب»؛ آبان ماه امسال مجلس شورای اسلامی، فوریت لایحه حذف ارز ترجیحی را رد کرد و این لایحه به صورت عادی در دستور کار بهارستان قرار گرفت، البته دولت همچنان بر تصویب این لایحه پافشاری می کند.

در این میان برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند با توجه به‌ سهم بالای کالاهای اساسی در سبد هزینه خانوارهای دهک‌های پایین درآمدی، باید مانع از افزایش قیمت این کالاها شد تا فشار کمتری به اقشار کم‌درآمد وارد شود، برهمین اساس تخصیص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی، سیاستی حمایتی از دهک‌های پایین محسوب می شود.

از سوی دیگر تعدادی از کارشناسان اقتصادی می گویند از آنجا که مصرف گروه‌های پردرآمد از کالاهای تحت پوشش ارز ترجیحی در مقایسه با دهک‌های پایین جامعه بیشتر است بنابراین حذف ارز ترجیحی موجب بهره‌مندی بیشتر دهک‌های بالای درآمدی از یارانه ارزی مذکور می‌شود در نتیجه این اقشار ثروتمند جامعه هستند که بیشترین سود از یارانه ارزی را کسب می‌کنند.

راهکاری برای کاهش تبعات حذف ارز ترجیحی

جدا از کارشناسان، فعالان اقتصادی هم رویکرد متفاوتی نسبت به حذف ارز ترجیحی دارند، مثلا رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی گاوداران ایران بر ارائه راهکارهای دقیق قبل از حذف ارز 4200 تومانی تاکید می کند و می گوید:کارشناسان باید در این حوزه ورود کنند و بررسی و برنامه‌ریزی دقیقی انجام دهند.

سید احمد مقدسی با اشاره به اینکه در زمینه حذف ارز ترجیحی از واردات نهاده‌های دامی بزرگترین چالش کاهش شدید قدرت خرید مردم است، اظهار می کند: حدود 4 سال از اجرای سیاست دلار 4200 تومانی می‌گذرد، آن زمان که تولیدکنندگان و کارشناسان خواستار حذف ترجیحی بودند اختلاف قیمت ارز دولتی و ارز آزاد این همه زیاد نبود.

او اضافه می کند: در حال حاضر این فاصله حدود 24 هزار تومان است که رقم زیادی محسوب می‌شود. به عبارتی اگر زمانی که فاصله کم بود ارز حذف می‌شد مورد خاصی پیش نمی‌آمد اما اگر این اتفاق الان بیفتد، شکاف بزرگی ایجاد خواهد شد که به تولید و معیشت مردم آسیب جدی وارد می‌کند.

اما به نظر می رسد که رئیس هیات مدیره اتحادیه مرغ تخم گذار استان تهران با حذف ارز ترجیحی مشکلی ندارد، ناصر نبی پور با اشاره به مباحث مطرح شده مبنی بر حذف ارز 4200 تومانی از واردات نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی می افزاید: قبلاً به اتحادیه مرغ تخم گذار عنوان شده بود که ارز ترجیحی از واردات این اقلام در دی ماه حذف می‌شود که با توجه به خالی بودن دست دولت و نداشتن ارز به احتمال قوی این اتفاق خواهد افتاد.

او بیان می کند: در تابستان امسال وزارت جهاد کشاورزی از تشکل‌های تولیدی درخواست کرد قیمت محصولات پروتئینی از جمله مرغ و تخم مرغ را با ارز نیمایی محاسبه و اعلام کنند که ما نیز این کار را انجام دادیم و براین اساس اگر ارز ترجیحی از روی نهاده‌های دامی حذف شود قیمت هر شانه تخم مرغ به 110 هزار تومان و هر کیلوگرم مرغ به 80 هزار تومان می‌رسد.

نبی پور با اشاره به اینکه حذف ارز 4200 تومانی اتفاقی است که باید رخ دهد و چاره‌ای جز این کار وجود ندارد، تصریح می کند: دولت باید به صورت تدریجی این کار را انجام دهد و به قدرت خرید مردم توجه کند در حال حاضر قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته و به راحتی قادر به تأمین اقلام مورد نیاز خود نیستند.

حالا در این شرایط راهکارهایی هم برای کاهش تبعات حذف ارز ترجیحی پیشنهاد می شود مثلا به گفته رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس عددی که برای ارز ترجیحی اختصاص دارد از طریق کارت اعتباری و سرانه مصرف به خود مردم بدهیم و در کنار آن تولید را تقویت کنیم.

پورابراهیمی می گوید: البته آثار ناشی از این اقدام هم وجود دارد، چون اقلام زیادی مشمول ارز ترجیحی بودند که این ارز حذف شده است، اقلام باقی مانده که به آنان ارز اختصاص یافته قیمت آن شبیه قیمت بازار شده است.

او ادامه می دهد: اثر تورمی آن براساس گزارش دولت عدد حدود هفت درصد است که در حوزه بازتوزیع منابع ما باید سیاست‌های جبرانی را در نظر بگیریم که یکی از آن روش‌ها کارت اعتباری و پرداخت یارانه و روش‌های دیگری است که در بودجه باید لحاظ شود.