نوسانات دنباله دار در بازار ارز/ مذاکرات وین چه تأثیری بر روی قیمت دلار داشت؟

در حالی که پیش بینی می شد مذاکرات وین به نتیجه رسیده و نرخ دلار هم کاهشی شود، اما در روزهای اخیر و با پیچیده شدن گفت و گوهای طرفین، بازار ارز دچار نوسان شده و نرخ دلار روندی متغیر را در پیش گرفته است.

«بازتاب»؛ زهره علامی– نرخ دلار امروز (13 تیر ماه 1400) در بازار آزاد با رشد 160 تومانی به 25 هزار و 350 تومان رسید و نسبت به دیروز، افزایش 0.63 درصدی را تجربه کرد.

افزایش قیمت دلار در دومین روز هفته جاری در شرایطی است که بازار ارز در اواخر هفته گذشته روندی نزولی را در پیش گرفت، دلار روز چهارشنبه 25 هزار و 400 تومان معامله شد، روز پنجشنبه هم بازار با شیب ملایمی مسیری کاهشی را طی کرد و روز جمعه در معاملات پشت خطی به 25 هزار و 100 تومان رسید.

حالا دو روز از هفته جاری می گذرد و با وجود کاهش قیمت دلار در روز شنبه امروز نرخ ارز افزایشی شد، برخی کارشناسان معتقدند که پیچیده شدن توافق وین با توجه به درخواست تضمین کتبی ایران از آمریکا برای خارج نشدن از برجام و از سوی دیگر درخواست ایالات متحده برای گنجاندن برنامه موشکی ایران در برجام، موجب افزایش قیمت دلار در روزهای آینده می شود، مگر اینکه هر چه سریعتر گفت و گوها به نتیجه برسد.

در این میان حسین محمودی اصل، کارشناس اقتصادی معتقد است تا زمانی که مذاکرات روی میز است نرخ ارز افزایش قابل ملاحظه ای را تجربه نمی کند، او درباره نوسانات نرخ ارز در روزهای اخیر به بازتاب می گوید: در بازار ارز فقط مصرف کننده واقعی فعالیت نمی کند و افرادی با انتظارات تورمی هم در این بازار حضور دارند و همین انتظارات موجب می شود که با برگزاری مذاکرات وین و افزایش احتمال دستیابی به توافق، شاهد عرضه بیشتر غیرمصرف کنندگان در بازار باشیم، از سوی دیگر زمانی که مذاکرات با مشکلاتی مواجه می شود، نرخ ارز افزایشی می شود.

محمودی اصل می افزاید: البته در بحبوحه مذاکرات دوره های پنجم و ششم که گفت و گوها پیشرفت خوبی داشت، قیمت کالاها افت نکرد و حتی در برخی موارد رشد هم کرد، دلیل آن این بود که منابع ارزی کافی برای ورود کالاها و مواد اولیه به کشور در دسترس بانک مرکزی نبود چون تحریم ها پابرجا بود.

او ادامه می دهد: در حال حاضر بیش از 9 میلیون تن کالا در گمرک داریم که به 7، 8 میلیارد دلار ارز نیاز دارد اما برای تأمین این میزان ارز با مشکل مواجه هستیم.

به گفته این کارشناس اقتصادی، مساله بعدی این است با توجه به چشم اندازی که پیش روی صادرکننده ها قرار می گیرد، آنها تمایلی برای صادرات ندارند.

محمودی اصل عنوان می کند: زمانی که به صادرکننده می گوییم نرخ ارز در آینده و با دستیابی به توافق به 15، 16 هزار تومان می رسد، صادرکننده به این فکر می کند که کالا را باید با ارز 28 هزار تومان صادر کند اما در سامانه نیما نرخ ارز 22 هزار تومان است و با رفع تحریم ها،کمتر از 22 هزار تومان تسویه می شود.

او اظهار می کند: همین مسائل موجب شده که انگیزه صادرکنندگان و به تبع آن حجم صادرات غیرنفتی کاهش پیدا کند، مثلا در سال گذشته حجم صادرات کمتر از واردات بود.

بازار ارز در انتظار مذاکرات وین

محمودی اصل درباره آینده بازار ارز عنوان می کند: بازار منتظر خواهد بود و با هر خبری از مذاکرات وین نرخ ارز نوسان می کند، در دوره ترامپ به یک استراتژی رسیده بودیم با عنوان “نه جنگ، نه مذاکره ” و این موجب شده بود که قیمت دلار به شدت افزایش یافت و تا 32 هزار تومان هم برسد.

او می گوید: در حال حاضر استراتژی تغییر کرده و مذاکره و تفاهم براساس منافع طرفین است، برای همین تا زمانی که مذاکرات روی میز باشد، شوک های چندان شدیدی نخواهیم داشت مگر اینکه مذاکرات بی نتیجه پایان یابد.

این کارشناس اقتصادی درباره احتمال رسیدن قیمت دلار به بالای 30 هزار تومان می گوید: اگر به استراتژی نه جنگ نه مذاکره برسیم قیمت دلار افزایش می یابد اما با توجه به اینکه فعلا مذاکرات در حال انجام است به نظر نمی رسد که شوکی را در بازار ارز شاهد باشیم و قیمت ها اگرچه نوسان دارد اما به بالای 30 هزار تومان نمی رسد.

محمودی اصل اظهار می کند: ممکن است قیمت دلار به کمتر از 20 هزار تومان برسد اما تثبیت نرخ دلار بالای 20 هزار تومان خواهد بود چون قیمت کالاها بالاست بنابراین وقتی بهای تمام شده کالاها بالای 20 هزار تومان است صادرکننده توجیهی برای صادرات ندارد و صادرات کاهش می یابد که به نفع اقتصاد نیست.

او می افزاید: از سوی دیگر کسری بودجه 350 هزار میلیاردی و حجم نقدینگی بالا موجب می شود که تورم کالاها بالا بماند و در این حالت شاهد تاثیر بر نرخ دلار خواهیم بود، درواقع بازار با عدم کاهش قیمت ها مواجه می شود و دلار هم از آن تبعیت می کند و افزایش می یابد.