جزئیات برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران اعلام شد

مدیر کل هماهنگی امور استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جزئیات برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران را اعلام کرد.

علی غیاثی ندوشن در نشست هماهنگی رئیس نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران با مدیران کل و معاونان فرهنگی ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها که به صورت وبینار برگزار شد، اظهار کرد: بحث نمایشگاه کتاب در فضای مجازی موضوع جدیدی است و اولین نمونه آن در جنوب کرمان به صورت آزمایشی برگزار شد که نتایج خوبی نیز داشت. امکان برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب در استان‌های دیگر پس از اجرای نمایشگاه مجازی کتاب تهران با همین شیوه وجود دارد.

او با بیان این‌که نمایشگاه مجازی کتاب می‌تواند برای ما دستاورد خوبی داشته باشد، اظهار کرد: شاید کرونا سبب خیری باشد تا در آینده بتوانیم هزینه‌های خود را از جهاتی کم کرده و شکل و ماهیت نمایشگاه را تغییر دهیم تا به سمت فضای مجازی برود و مدت نمایشگاه‌ها بیشتر شود. همچنین دسترسی مردم به کتاب و منابع مکتوب متفاوت از گذشته تعریف شود و توزیع عادلانه امکانات و دسترسی کتاب برای همه مردم جامعه و کشور را داشته باشیم.

ایوب دهقان‌کار – رئیس نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران – نیز با اشاره به این‌که افتخار ما این است که نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب در این دولت برگزار می‌شود و ما در پی استمرار آن در سال‌های آینده و اثربخشی هرچه بیشتر نمایشگاه خواهیم بود، گفت: خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان مجری نمایشگاه‌های مختلف، از بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸ مقدمات اجرای سی‌وسومین دوره نمایشگاه‌ بین‌المللی کتاب تهران را انجام داده بود ولی متاسفانه شیوع ویروس کرونا مانع از برگزاری این دوره از نمایشگاه شد.

او با بیان این‌که اطلاعی از زمان ریشه‌کن شدن کرونا در دسترس نیست، اظهار کرد: شورای سیاست‌گذاری به دلیل بزرگی و اهمیت و تاثیرگذاری نمایشگاه کتاب تهران از لحاظ ابعاد اقتصادی، بین‌المللی، اجتماعی و فرهنگی در برگزاری آن به صورت مجازی تعجیل نکرد تا بتوان این دوره را نیز با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به صورت فیزیکی اجرا کرد. البته طی جلسات مختلف با سخنگوی سابق ستاد ملی مبارزه با کرونا، بنا بود تا سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در مردادماه به صورت فیزیکی برگزار شود اما به دلیل موج دوم و سوم کرونا در کشور و برای حفظ سلامتی مردم امکان برگزاری نمایشگاه به صورت فیزیکی فراهم نشد که به نظر من تصمیم درستی بود.

او افزود: پس از اطمینان از برگزار نشدن نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دستور داد سازوکار برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت مجازی در دستور کار قرار بگیرد. در این راستا طی ابلاغیه از سوی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه کتاب و ادبیات ایران مجری برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب شد و ما نیز از همان تاریخ فعالیت در این حوزه را به صورت عملیاتی و اجرایی آغاز کردیم. نمایشگاه‌های کتاب دنیا را که به صورت مجازی برگزار شد، رصد کرده و در ۱۰ نمایشگاه مجازی کتاب دنیا چون بولونیا، چین، فرانکفورت و غیره که صرفا محلی برای نمایش کتاب بود، به صورت فعال شرکت کردیم.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران درباره نمایشگاه‌های کتابی که در دنیا برگزار شده بیان کرد: برخی ادعا کردند که به اهداف خود نرسیدند، برخی کنسل کردند و عده‌ای تغییر دوره دادند. به دلیل ویروس کرونا خسارت‌هایی به صنعت نشر وارد شد و ما در صدد جبران آن بودیم. از این رو برای رسیدن به این هدف باید بخش فروشگاهی برای نمایشگاه مجازی کتاب در نظر می‌گرفتیم و انجام چنین کاری برای ما بسیار خطیر بود.

او با اشاره به این که معتقدیم نمی‌توان با برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب به همه اهداف نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رسید اظهار کرد: اما نمایشگاه مجازی فرصت‌هایی را به ما می‌دهد که شاید در نمایشگاه فیزیکی محقق نمی‌شد.

دهقانکار درباره محدودیت‌های نمایشگاه فیزیکی گفت: در مصلای امام خمینی (ره) و شهر آفتاب که محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بود مشکل محدودیت فضا داشتیم، از این رو ضوابطی را برای حضور ناشران تعیین می‌کردیم، ولی در نمایشگاه مجازی چنین محدودیتی نداریم و اعلام کردیم هر ناشری که در چهار سال اخیر دارای پروانه نشر فعال بوده و حتی یک اثر را منتشر کرده باشد می‌تواند غرفه مجازی درخواست کند؛ خب این امر گام بسیار بزرگی در عدالت توزیعی است. درواقع تمام محدودیت‌هایی که اجرای فیزیکی داشت در نمایشگاه مجازی از بین رفته است.

رییس نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران با بیان این که طراحی سایت به گونه‌ای انجام شده که همزمان ظرفیت بازدید یک‌ونیم میلیون نفر را دارد بیان کرد: تمام کتاب‌هایی که در نمایشگاه مجازی کتاب به نمایش درمی‌آیند با احتساب قیمت پشت جلد ۲۰ درصد تخفیف دارند. کتاب‌های داخلی با تخفیف ۲۰ درصد و کتاب‌های خارجی با تخفیف ۵۰ درصد عرضه می‌شود. همچنین ارسال کتاب برای بازدیدکنندگان در اقصی نقاط کشور رایگان است و تمام فرآیند خرید در یک سایت انجام می‌شود. بازدید از نمایشگاه هم در ۲۴ ساعت شبانه‌روز امکان‌پذیر است که یکی از مزیت‌های این نمایشگاه به شمار می‌رود.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران ضمن بیان این‌که در نمایشگاه مجازی کتاب تهران شرایط کم‌نظیری فراهم شده که در هیچ فروشگاه اینترنتی دیده نمی‌شود اظهار کرد: تا این لحظه، ۱۵۰۰ ناشر برای حضور در این نمایشگاه ثبت‌نام کرده‌اند؛ در این نمایشگاه غرفه و پنل مجازی برای ناشران رایگان است و پس از پایان فرآیند خرید از طرف مخاطبان، شرکت پست کتاب‌ها را جمع‌آوری می‌کند.

او با اشاره به این که ما در بخش نمایشگاه مجازی کتاب مشکلی نداریم اما در بخشی که مربوط به فروش کتاب است نیاز به همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی همه استان‌ها داریم بیان کرد: با توجه به این که زمان زیادی تا برگزاری نمایشگاه باقی نمانده انتظار ما این است که تمام امکانات را به‌کار گیرند تا نسبت به اطلاع‌رسانی حق مطلب ادا شود.

او افزود: تعمدا از واژه نخستین برای برگزاری این دوره از نمایشگاه مجازی کتاب تهران استفاده کردیم از این جهت که استمرار آن جزو مطالبات ما است؛ از این رو بهتر است برگزاری این نمایشگاه به خوبی اطلاع‌رسانی شود تا مردم در هرجایی از کشورمان از شرایط، امکانات و نحوه برگزاری اولین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران آگاه شوند.

دهقانکار با بیان این‌که در این شرایطی که همه به آسیب‌های فضای مجازی آگاه هستیم، بستری فراهم شده تا مردم از این نمایشگاه مجازی کتاب بازدید کنند، عنوان کرد: باتوجه به وجود کرونا و توصیه برای حضور در خانه سعی کردیم خلاء حوزه کتاب و فرهنگ را از طریق نمایشگاه در آن ایام پر کنیم. حتی ترافیک سایت برای شهروندان ۵۰ درصد است یعنی نصف هزینه‌ای را که برای حضور در دیگر صفحات وب و فضای مجازی می پردازند با حضور در این نمایشگاه پرداخت می‌کنند

مدیر عامل خانه کتاب و ادبیات ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به امکان برگزاری نشست‌های مختلف به صورت مجازی، اظهار کرد: این امکان برای استان‌ها نیز فراهم شده است و هر استان می‌تواند یک یا دو برنامه ضبط‌شده را برای ما ارسال کند که به صورت آفلاین در ایام نمایشگاه در بخش جنبی به نمایش درآید. همچنین استان‌ها می‌توانند به صورت مستقیم با رادیو نمایشگاه ارتباط بگیرند.

ایوب دهقانکار یارانه اهل قلم را موجود دانست و گفت: اهالی قلم نیازی به ثبت‌نام برای دریافت یارانه ندارند؛ از بانک اطلاعات خانه کتاب و ادبیات ایران اطلاعات مورد نیاز را استخراج کرده و بر اساس رتبه‌بندی اهل قلم به صورت اتوماتیک بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزارتومان یارانه روی کدملی آن‌ها شارژ می‌شود.

او با بیان این‌که تخفیف ۲۰ درصدی برای همه کتاب‌ها یکسان است و ناشر نمی‌تواند تخفیف بیشتر یا کمتری اعمال کند، اظهار کرد: شیوه ارسال کتاب به دو صورت انجام می‌پذیرد؛ ناشر اگر کتاب‌ها را از طریق پست ارسال کند مشمول یارانه می‌شود که از ۲۵ تا ۷۵ درصد است. از طرفی ناشر می‌تواند کتاب را با مسئولیت به دست مخاطب ارسال کند منتها تسویه حساب با ناشر زمانی صورت می‌گیرد که مطمئن شویم کتاب‌های خریداری‌شده به دست مردم رسیده است. همچنین ارسال کتاب از طریق پست برای خرید زیر ۵۰ هزار تومان بسته به قیمت فاکتور برای ناشر رایگان است.

او با تاکید بر تفاوت در برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران با سایر استان‌ها گفت: در نمایشگاه مجازی کتاب تهران تنها طلاب، دانشجویان و استادان و اهالی قلم از یارانه بهره‌مند می‌شوند اما در نمایشگاه مجازی کتاب در سایر استان‌ها تمام مردم استان می‌توانند از آن یارانه استفاده کنند و این امر در سایت نمایشگاه نیز تعبیه شده است. در ایام برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران غرفه ناشران از ۶ صبح تا ۹ شب باز است و مسئول غرفه هر نشر باید در غرفه حضور داشته و پاسخگوی سوالات مخاطبان باشد اما مردم به صورت ۲۴ ساعته می‌توانند از نمایشگاه دیدن کرده و خرید کنند.

رئیس نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران همچنین بیان کرد: ممکن است شخصی چند کتاب متفاوت از ناشران مختلف تهیه کند اما امکان تجمیع همه این کتاب‌ها برای ارسال همزمان وجود ندارد، یعنی اگر فرد پنج کتاب از پنج ناشر مختلف خرید کرده است در چند نوبت ارسال می‌شود. اما در عین حال مشتری یک سبد خرید دارد و یک پرداخت انجام می‌دهد.

او ضمن بیان این که در نمایشگاه مجازی کتاب تنها کتاب‌هایی امکان ارائه دارند که ناشر اعلام وصول آن‌ها را از خانه کتاب و ادبیات ایران گرفته است، گفت: همچنین ناشر باید تعداد عناوینی را که به صورت چاپ‌شده موجود دارد در سایت اعلام کند در غیر این صورت به عنوان متخلف محسوب می‌شود و امکان حذف او نیز وجود دارد.

به گزارش ایسنا، ایوب دهقانکار خاطرنشان کرد: ناشر و پست موظف هستند کتاب سالم و بدون عیب و نقص به دست مردم برسانند. اگر کتاب مخدوشی به دست مخاطب برسد و مشخص شود که این خطا از سوی ناشر بوده مخاطب امکان مرجوع کردن را دارد و ناشر موظف به تعویض کتاب است.

نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از اول تا ششم بهمن‌ماه برگزار خواهد شد.