نقش نفت ایران در اقتصاد دنیا چقدر است؟
ایرینا اسلاو در اویل پرایس نوشت: در روزی که تحریم های آمریکا علیه فروش نفت ایران اجرایی شد، نفت برنت با قیمت ۷۲.۶۸ دلار به ازای هر بشکه معامله می شد. اکنون که سه هفته از آن روز می گذرد، بهای نفت خام برنت به کمتر از ۵۹ دلار رسیده است و ترامپ بابت این کاهش قیمت به خود تبریک می گوید. به جای رسیدن بهای نفت به ۱۰۰ دلار، قیمت در حال کاهش است و یکی از دلایل اصلی این سقوط قیمت ناشی از معافیت هایی است که آمریکا به هشت کشور عمده خریدار نفت ایران اعطا کرده است. اما تاثیر این معافیت ها تا چه زمانی ادامه می یابد؟
به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: هفته گذشته بلومبرگ برآوردی از میزان مجاز خرید نفت توسط هفت کشور بهره مند از معافیت ها منتشر کرد که نشان می دهد همه آنها روی هم مجازند تا زمان منقضی شدن معافیت اعطایی، روزانه بیش از یک میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کنند. اما واژه کلیدی، اینجا “مجاز” است.
به عنوان مثال ژاپن را در نظر بگیرید که یکی از بزرگترین واردکنندگان نفت در جهان و همچنین مشتری ایران قلمداد می شود و به منظور افزایش شانس اخذ معافیت از آمریکا، پیش از آغاز تحریم ها خرید نفت از ایران را متوقف کرد. اکنون که این کشور شامل معافیت شده، پالایشگاه های ژاپنی هنوز مطمئن نیستند که آیا باید به خرید از ایران ادامه دهند. این باعث می شود بپرسیم اصلا چرا آنها به دنبال اخذ معافیت بودند در حالی که از آن استفاده نمی کنند. با این حال روی کاغذ این پالایشگاه ها مجازند روزانه ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام از ایران خریداری کنند که کمتر از میزان پیشین یعنی ۱۶۵۰۰۰ بشکه است.
خریدار بی میل دیگر، کره جنوبی است چرا که روابط نزدیکی با ایالات متحده دارد. به این کشور برای خرید روزانه ۲۰۰۰۰۰ بشکه نفت تا شش ماه معافیت اعطا شده است اما پالایشگاه های این کشور هنوز خرید خود را از سر نگرفته اند.
چین و هند دو کشور دیگر مجاز به خرید نفت ایران هستند که این میزان برای هند طبق اطلاعات ما ۳۰۰۰۰۰ بشکه در روز است. به چین مجوز خرید روزانه ۳۶۰۰۰۰ بشکه نفت از ایران داده شده است که باید به آن اجازه واردات نفت از آن میادین ایرانی که شرکت های چینی در آنها دارای سهم هستند، افزوده شود. هند کشوری است که مجبور شده بیشتر از همه خرید خود را از ایران کاهش دهد و احتمالا پس از پایان دوره معافیت، بیشتر از بقیه در یافتن جایگزینی برای نفت به صرفه ایران دچار دردسر خواهد شد. با پیش بینی های بدبینانه از اقتصاد جهان و نشانه هایی از عرضه مازاد که موجب تنزیل بهای نفت شده، باید گفت هند تا اینجا خوش شانس بوده است اما این امر ممکن است موقتی باشد چرا که اوپک تصمیم دارد از عرضه خود بکاهد.
احتمالا سایر کشورها نیز مجبور شوند برای یافتن منابع فروش نفتی که قابل رقابت با نفت ارزان ایران باشد، به تکاپو بیفتند. اینها مسائلی مسلم نیستند چرا که ایران برای حفظ سهم خود از بازار، نفت خود را با تخفیف به فروش می رساند. سایر تولیدکنندگان قادر نخواهند بود نفت خود را با چنین تخفیف هایی به فروش برسانند. بنابراین با پایان یافتن مدت معافیت ها، شاهد چه اتفاقی در بازار خواهیم بود؟
واردکنندگان دو گزینه در پیش خواهند داشت: یا تحریم ها را نقض کنند و در نتیجه ریسک تلافی آمریکا را بپذیرند، یا به دنبال نفت گرانتر بروند که احتمالا به خاطر اثر پایان معافیت ها بر بازار، قیمتی بالاتر از بهای فعلی خواهد داشت. این نفت گرانتر، کمک چندانی به چشم انداز رشد اقتصادی این کشورها نخواهد کرد و ما به تازگی شاهد بودیم که پیش بینی های بدبینانه از رشد اقتصادی جهان چه تاثیری بر چشم انداز میزان و بهای فروش نفت داشت؛ به خصوص اگر این مساله مربوط به چین و هند باشد.
