نشانه‌هایی از تغییر استراتژی عربستان در منطقه/ پایان بحران‌های یمن و قطر نزدیک است؟
«سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه عربستان در مراسم افتتاحیه هفتمین دوره مجلس شورای این کشور در خصوص سیاست های داخلی و خارجی ریاض سخنرانی کرد و به مسائل کشورهای یمن، فلسطین، سوریه، عراق و ایران پرداخت و اعلام کرد از تلاش های سازمان ملل برای پایان جنگ در یمن استقبال می کند.
عربستان سعودی که در چند هفته اخیر تحت فشار سنگین رسانه ها و افکار عمومی جهانی بوده است، تحرکاتی را برای خروج از این فشارها و جلوگیری از فرو رفتن در یک انزوای بین المللی آغاز کرده است.
در همین زمینه، ملک سلمان گفت: عربستان به مقابله با افراطی‌گری و تروریسم ادامه می‌دهد و نقش رهبری و توسعه‌بخشی خود در منطقه را به منظور افزایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری دنبال می‌کند. همچنین تلاش های خود برای حل بحران‌های منطقه را ادامه خواهد داد. مسأله فلسطین اولویت ماست تا زمانی که ملت فلسطین به کلیه حقوق قانونی خود دست یابند.
به گزارش تابناک؛شاه سعودی درباره پرونده قتل خاشقجی که این روزها به مهمترین دغدغه سیاست داخلی و خارجی عربستان تبدیل شده، هیچ اشاره‌ای نکرد و با فرافکنی به سراغ ایران رفت و ادعای پیشین خود را تکرار کرد.
سلمان بن عبدالعزیز گفت: ایران به دخالت در امور داخلی کشورهای منطقه عادت کرده و برای آشوب‌طلبی و ویرانی در منطقه تلاش می‌کند. از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم که برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران را محدود کند و فعالیت های تهدیدآمیز آن علیه امنیت و ثبات را متوقف سازد.
ملک سلمان درباره بحران یمن نیز با یک تغییر رویکرد نسبت به مذاکره و راه حل سیاسی اظهار داشت: ایستادگی ما در کنار یمن، یک گزینه نیست، بلکه وظیفه ماست تا به ملت یمن در مقابل شبه نظامیان کودتاچی تحت حمایت ایران یاری رسانیم. ما خواستار راهکار سیاسی در یمن بر اساس قطعنامه «2216» شورای امنیت، طرح ابتکاری کشورهای حوزه خلیج [فارس] و دستاوردهای گفت‌وگوهای جامع ملی یمن هستیم.
از سوی دیگر، شاه سعودی درباره سوریه گفت: ما خواستار یک راهکار سیاسی برای برون رفت سوریه از بحران کنونی و خروج سازمان های تروریستی از این کشور و بازگشت آوارگان سوری به وطنشان هستیم.
به نظر می رسد، اظهارات امروز شاه سعودی، بخشی از تلاش این کشور برای تغییر رویکردهای منطقه ایش و خروج از فشارهای بین المللی باشد.
در واقع پس از ماجرای قتل خاشقجی ـ که همچنان نیز مورد توجه جامعه بین المللی است ـ نشانه ها و گمانه زنی ها حاکی از آن است که عربستان سعودی در حال تغییر سیاست های منطقه ای خود به ویژه در حوزه کانون های بحران است.
در همین رابطه، به غیر از کانون بحران یمن، که به نظر می رسد سعودی ها در حال عقب نشینی از مواضع سخت خود هستند و احتمالا به مذاکره و مصالحه تن خواهند داد، در سایر کانون های بحران نیز نشانه هایی از احتمال تغییر رویکرد ریاض دیده می شود.
در رابطه با بحران قطر، نشانه ها حاکی از آن است که مقامات سعودی در حال تلاش برای حل مسائل خود با دوحه هستند.
در این رابطه، روز گذشته، خالد الجار الله، معاون وزیر خارجه کویت از پیشرفت در پرونده بحران میان قطر و کشورهای محاصره کننده شامل عربستان، امارات، بحرین و مصر خبر داد.
وی گفت: همه کشورهای عضو شورای همکاری و از جمله قطر در نشست آینده سران در ریاض شرکت می‌کنند که مایه خوش‌بینی است.
از سوی دیگر، سیاست های تهاجمی عربستان در منطقه تا حدود زیادی محدود شده است و عربستان نسبت به دو سال گذشته محتاط تر شده است.
همچنین باید به تزلزل جایگاه و موقعیت بنیامین نتانیاهو در اسرائیل نیز به عنوان یک پیشران عمده نیز توجه داشت؛ پیشرانی که می تواند رویکرد منطقه ای عربستان را تا حدود زیادی تدافعی تر و محتاط تر کند.
به طور کلی، به نظر می رسد هیأت حاکمه عربستان در بدترین وضعیت خود در چند دهه گذشته قرار دارد؛ وضعیتی که برای رهایی از آن تغییر استراتژی منطقه ای و به ویژه تغییر رویکرد در کانون های بحران از سوی دربار سعودی ضروری به نظر می رسد.
