نسخه دموکراتهای آمریکا برای برجام؛ وضع تحریم های جدید بدون نقض توافق هسته ای

سناتورهای هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه طی دو سال اخیر نقش به سزایی در نقض مفاد 26،27،28 و 29 برجام داشته اند.

سعید سبحانی : طی روزهای اخیر، مذاکرات سناتورهای دو حزب دموکرات و جمهوریخواه بر سر توافق هسته ای با ایران جدی تر شده است. با اعلام ضرب الاجل 120 روزه ترامپ ، این روند شدت بیشتری گرفته است.

حدود سه ماه قبل نیز رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا به کنگره اعلام کرد که 60 روز برای اصلاح برجام و تغییر آن مطابق شروطی که وی معین کرده است فرصت دارند. با این حال پس از دو ماه سناتورهای آمریکایی به توافقی در این خصوص دست پیدا نکردند. اگرچه افرادی مانند تام کاتن و باب کورکر سعی کردند با ارائه طرحی به کنگره، زمینه اجماع سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه حول آن را مهیا سازند، اما در نهایت این طرح مورد موافقت اکثریت سنا قرار نگرفت. در این طرح پیش بینی شده بود که هر گونه آزمایش موشکی ایران ( موشکهای دارای قابلیت حمل کلاهک هسته ای ) نقض برجام محسوب شود! همچنین در این طرح پیش بینی شده بود که مخالفت جمهوری اسلامی ایران با بازرسی از اماکن نظامی کشورمان به مثابه نقض توافق هسته ای و خروج ایران از آن تلقی گردد.

سناتورهای دموکرات هم اکنون معتقدند که می توان بدون نقض برجام و بدون آنکه ترامپ سخنی از نقض توافق هسته ای با ایران به میان بیاود، می تواند تحریمهای تازه ای را علیه ایران وضع کرد. «بن کاردین»، عضو ارشد دموکرات در کمیته روابط خارجی مجلس سنا معتقد است که شروطی که «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا برای باقی ماندن در برجام گذاشت باعث شده کار اعضای کنگره برای مذاکره بر سر حفظ این توافق دشوارتر شود. این سناتور دموکرات معتقد است :

“خبر بد این است که نحوه بیان رئیس‌جمهور ترامپ، یعنی ضرب‌الاجل و شرایطی که او مطرح کرد، کار ما را دشوارتر می‌کند.من فکر می‌کنم امکان پیشرفت وجود دارد، اما اول باید از آخرین گفت‌وگوها میان دولت و اروپایی‌ها با خبر شویم . در این خصوص لازم است نشستی با مقامات اروپایی برگزار شود.”

یک رمزگشایی ساده از اظهارات بن کاردین نشان می دهد که دموکراتها معتقدند اعمال هر یک از شروط ترامپ برای اصلاح و تغییر توافق هسته ای، منجر به تغییر ماهیت این توافق و خروج رسمی ایالات متحده از برجام خواهد شد. در این صورت ایالات متحده آمریکا باید هزینه سختی را بابت خروج از توافق هسته ای بپردازد. از این رو دموکراتها معتقدند باید دو نکته مهم را قبال برجام مدنظر قرار داد: یکی اجماع نظر با مقامات اروپایی، به گونه ای که تروییکای اروپایی حاضر شوند با ایالات متحده آمریکا بر سر برجام و آینده آن همکای کنند. نکته دیگر نیز مربوط به وضع تحریمهای جدید علیه ایران است، به گونه ای که این تحریمها با متن برجام تناقضی ظاهری نداشته باشد. لازم به ذکر است که بن کاردین از جمله سناتورهای دموکرات مخالف برجام بوده است. در سال 2015 میلادی و زمان تصویب برجام در سنای آمریکا، بن کاردین به همراه سناتورهای دموکراتی مانند چاک شومر و باب منندز با برجام مخالفت کرد. با این حال کاردین به عنوان سناتور ارشد و با نفوذ حزب دموکرات در کنگره آمریکا هم اکنون نسبت به هزینه های لغو توافق هسته ای با ایران آگاه است. از این رو طی روزهای آتی نام بن کاردین را در قبال توافق هسته ای با ایران بیشتر می شنویم. در این خصوص مسلما دیدارهایی نیز میان کاردین و افرادی مانند تام کاتن، تد کروز و باب کورکر و دیگر سناتوهای حزب جمهوریخواه صورت خواهد گرفت.
نکته دیگری که دموکراتها نسبت به آن نگاهی منفی دارند، اصرار ترامپ بر گنجانده شدن موضوع توان موشکیایران در برجام است. ترامپ در جریان تمدید تعلیق تحریمهای ایران اعلام کرد که طرح جدید بایستی به صراحت – برای اولین بار- در قوانین آمریکا ذکر کند که موشک‌های دوربرد و برنامه‌های تسلیحات اتمی، جدانشدنی هستند و ساخت و آزمایش موشک‌ توسط ایران بایستی مشمول تحریم‌های شدید شود. به عبارت بهتر، ترامپ معتقد است که باید میان فعالیتهای هسته ای و موشکی ایران ارتباطی مستقیم برقرار شود و آزمایشهای موشکی ایران به مثابه نقض برجام مورد شناسایی واشنگتن و تروییکای اروپایی قرار گیرد. با این حال بن کاردین به نمایندگی از دیگر سناتورهای حزب دموکرات در این خصوص ممعتقد است که موشک‌های بالستیک، اصلاً جزئی از برجام نیستند، بنابراین گنجاندن آنها در قانون، اقدام مناسبی نیست.بن کاردین در این خصوص تاکید کرده است :

” حسب اطلاع من، هیچ مشکلی برای تحریم ایران، بابت موشک‌های بالستیک وجود ندارد. ما همین حالا یک قانون در این زمینه تصویب کرده‌ایم و به قوانین بیشتری نیاز داریم؛ می‌توانیم این کار را انجام بدهیم و اروپا آماده است با ما همراه شود.”

به عبارت بهتر، بن کاردین و بسیاری از سناتورهای آمریکایی نسبت به اینکه بستر و شرایطی مناسب برای گنجاندن موضوع توان موشکی ایران در برجام وجود ندارد آگاه هستند.چندی پیش رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکید کردند که مذاکره بر سر توان موشکی و دفاعی ایران اساسا امکانپذیر نیست. وزارت امور خارجه کشورمان نیز بارها اعلام کرده است که هر گونه مذاکره مجدد بر سر برجام ( از جمله مذاکره بر سر گنجاندن توان موشکی ایران در توافق هسته ای ) امکانپذیر نیست.

به گزارش نامه نیوز لازم به ذکر است که سناتورهای هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه طی دو سال اخیر نقش به سزایی در نقض مفاد 26،27،28 و 29 برجام داشته اند. با این حال سناتورهای دموکرات در برهه فعلی معتقدند که اقدامات ترامپ در تقابل با توافق هسته ای و اعلام شروط چهارگانه غیر منطقی وی بای تغییر برجام، با استقبال جامعه جهانی رو به رو نشده و ایالات متحده آمریکا را به عنوان عامل بر هم زننده توافق هسته ای با ایران معرفی خواهد کرد. از این رو سناتورهای دموکرات ( که هم اکنون 49 کرسی سنا را در دست دارند)، پروژه مهار ترامپ در قبال برجام را تا اندازه ای کلید زده اند. در هر حال باید در انتظار مواضع نهایی سناتورهای دموکرات در قبال برجام و شروط اعلام شده از سوی ترامپ ماند. شروطی که اعمال هر یک از آنها به مثابه خروج رسمی ایالات متحده آمیکا از توافق هسته ای تلقی خواهد شد.