میرسلیم و قالیباف به نفع رئیسی کنار می روند
لیست‌امید با سختی‌هایی‌که در پیش داشت توانست تمام کرسی‌های تهران را به خود اختصاص دهد. در این بین بانوانی راهی بهارستان شدند که شاید کمتر شناخته‌شده بودند و این موضوع سبب شد تا برخی انتقادات به تهیه‌کنندگان لیست امید وارد شود.
اما اندکی بعد و زمانی که عملکرد آن‌ها نمایان شد، نظرها نسبت به این نمایندگان تغییر کرد. یکی از این بانوان موفق، پروانه سلحشوری، رییس‌فراکسیون زنان مجلس و عضو کمیسیون فرهنگی است. برای اطلاع از عملکرد فراکسیون امید و نیز فعالیت‌های زنانه در بهارستان، به سراغ او رفتیم که در ادامه، این گفت‌وگو را می‌خوانید:
پیش‌بینی شما از میزان مشارکت در انتخابات 29 اردیبهشت چیست؟
در این چند سال گذشته شاهد آن هستیم که مردم، تنها راه برون‌رفت از بحران را مشارکت‌های سیاسی- اجتماعی می‌دانند. مردم مشاهده‌کردند که هروقت مشارکت پایین آمد و صحنه از حضور تهی شد، نتیجه به ضرر آن‌ها تمام می‌شود. تجربه شورای‌شهر دوم تهران را در نظر بگیرید، در آن انتخابات مشارکت کمتر از 20 درصد بود و تعداد زیادی از لیست آبادگران رای آوردند و در آن لیست، شخصی به نام احمدی‌نژاد نیز حضور داشت که بعد از مدتی، شهردار تهران شد و از دل شهرداری به مقام ریاست‌جمهوری رسید.این یعنی فرآیندی که ما جدی نگرفته بودیم و منجر به این شد که فردی مانند احمدی‌نژاد در تهران و بعدازآن در کشور به قدرت برسد و این اتفاق برای کشور پرخطر بود. در روندی که به‌نوعی مردم با انتخابات قهر بودند و مشارکت بسیار پایین بود، هزینه‌های فراوانی به کشور وارد شد. با توجه به این تجربه، مردم به این نتیجه رسیدند که باید از طریق مسالمت‌آمیز روند توسعه را طی کنند. ما می‌بینیم در انتخابات 92 فردی مانند آیت ا…هاشمی رفسنجانی خود را هزینه می‌کند یا فردی مانند عارف، بسیار مردم‌مدارانه و باتدبیر کنار می‌کشد تا یک فرد از جریان اعتدال بتواند در انتخابات پیروز شود.
انصراف عارف در سال 92 یک تصمیم شخصی بود یا مجموعه جریان اصلاحات به این نتیجه رسید که عارف به این شکل ایفای نقش کند؟
این موضوع به عقلانیت حاکم بر جریان اصلاح‌طلب بازمی‌گردد؛ جبهه اصلاحات و اعتدالیون با استفاده از تجربه شکست سال 84 -که چندین کاندیدا با رویکردهای نزدیک در انتخابات حضورداشته و می‌توانستند به نفع یکدیگر کنار بروند اما این کار را نکردند- به گونه‌ای عمل کردند که دیگر شاهد آسیب‌های فراوان به کشور نباشیم. خوشبختانه روند این عقلانیت همچنان ادامه دارد و گام اول و دوم برداشته‌شده و گام سوم نیز در 29 اردیبهشت برداشته خواهد شد. در اسفند 94 با رد صلاحیت نیروهای شاخص اصلاح‌طلب، این جریان می‌توانست خود را از صحنه رقابت کنار بکشد اما با حمایت از نیروهای جوان و کمتر شناخته‌شده در کنار یک عقلانیت جمعی به رقابت با جریان تندرو پرداخت و درنهایت توانست موفقیت قابل قبولی را به‌دست آورد. برای اولین بار بعد از انقلاب هر 30 نماینده تهران از یک جریان انتخاب شدند. در این پیروزی نباید نقش آقای خاتمی را فراموش کنیم، او سمبل اصلاحات، نجابت و تدبیر برای ماست. آقای خاتمی خود را هزینه یک عده افراد ناشناخته کرد و نشان داد آدم‌های بزرگ در شرایط سخت خود را نمایان می‌کنند.
دلیل شکست اصولگرایان چیست؟
جریان اصولگرایی امروز به این نتیجه رسیده که تشتت آرای آن‌ها منجر به برآمدن روحانی شد و آن‌ها نیز می‌دانند باید با یک یا نهایت دو نفر به‌عنوان نماینده گفتمان، این جریان را پیش ببرند. پیش‌بینی من از انتخابات پیش‌رو این است که به‌احتمال زیاد، کاندیدایی مانند میرسلیم که رای زیادی ندارد و فردی مانند قالیباف که شانس پیروزی او بالا نیست به نفع ابراهیم رئیسی کنار خواهند رفت.
بسیاری از حامیان اصلاحات توقع داشتند بعد از موفقیت و کسب پیروزی مقتدرانه در تهران، ریاست مجلس نیز به دست آن‌ها بیفتد ولی این‌گونه نشد،چرا؟
اگرچه می‌گفتند لیست امید 160 رای دارد اما فراکسیون امید با 160 نفر شکل نگرفت، ولی توانست در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مهم اثرگذار باشد.این موضوع در معرفی سه وزیر روحانی به مجلس مشخص شد.ما شاهد بودیم در این دوره کمترین رای را دانش‌آشتیانی با 152 آورد. این تفاوت چشم‌گیر میان مجالس قبل با این مجلس، در همان روند و فرآیند توسعه‌ای که به‌تدریج تجربه می‌کنیم، رخ داد.
با توجه به اقبال عمومی نسبت به اسحاق جهانگیری، امکان دارد او رقیب روحانی شود؟
احتمالش کم است. ما جهانگیری را در سیستم دولت داریم، جهانگیری در مقام معاون اولی نیز بسیار مفید و مثبت ظاهر شد و حجم سنگینی از اقدامات و امور را انجام می‌داد. جهانگیری مدیر مقتدری است و برای همین است که یک‌جا می‌بینید معاون اول نقش تشریفاتی و جایی دیگر نقش موثر خود را دارد.
ما در دولت قبل شاهد حضور پر سروصدای معاونان رییس‌جمهور بودیم اما تا پیش‌ازاین مناظره، عامه مردم از توانایی‌های جهانگیری بی‌خبر بودند، دلیل این موضوع چه بود؟
دولت روحانی حتی از دولت اصلاحات نیز مظلوم‌تر بود. تیم رسانه‌ای دولت بدون شک ضعیف بوده است، به‌قدری اطلاع‌رسانی به شکل نامناسب صورت گرفته که با مشاهده آمارها گاهی باور نمی‌کنید دولت این اقدامات را انجام داده است.
یکی دیگر از دلایل اصلی مظلومیت دولت این است که صداوسیما با دولت نبود، صداوسیمایی که از بیت‌المال تامین می‌شود و بودجه‌ای دو برابر وزارت ارشاد دارد. ما در مجلس و در برنامه ششم توسعه دوباره از بودجه عمومی کشور به صداوسیما اختصاص دادیم اما شاهدیم آن‌ها علیه دولت عمل کنند. امروزه عده‌ای می‌گویند فضای مجازی،کانال‌های تلگرامی و رسانه‌های دیجیتال خوب عمل می‌کنند ولی نمی‌توان بعد رسانه‌ای تلویزیون را انکار کرد.
اگر بخواهیم عملکرد دولت روحانی را به دو دوره مجلس‌نهم و دهم تقسیم کنیم به چه تفاوت‌هایی در این دو دوره می‌توان اشاره کرد؟
برخی از نمایندگان مجلس نهم نه‌تنها همسو نبوده بلکه تندرو و افراطی نیز بودند و به‌طور طبیعی، این موضوع حواشی خاص خود را به همراه داشت. افرادی که بیرون از مجموعه دولت و مجلس هستند باید دراین‌باره قضاوت کنند، اما شما می‌بینید سه وزیری که از مجلس نهم رای اعتماد نمی‌گیرند به‌راحتی از مجلس دهم رای می‌گیرند. در این دوره نیز تعدادی افراد تندرو حضور دارند که دولت را قبول ندارند و در همین راستا، شاهد بودیم در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری با برنامه‌ریزی، هربار طرح استیضاح وزیری را رقم زدند. در زمان احمدی‌نژاد بین 8تا 9 هواپیما سقوط کرد، اما هیچ اتفاقی برای وزیرش نیفتاد؛ در فاجعه قطار که ما آن را به‌شدت محکوم می‌کنیم، وزیر را به مجلس آوردند اما زمانی که استیضاح این وزیر به رای گذاشته می‌شود، استیضاح رای نمی‌آورد.این یعنی در حال حاضر هرقدر که تندروها بخواهند فضای مجلس را تند کنند، موفق نخواهند شد. در زمان مجلس نهم روابط بسیار گسسته، ناپایدار و حتی کینه‌توزانه‌ای بین دولت و مجلس حاکم بود. در حال حاضر مجلس با حفظ نگاه نقادانه‌اش و با دیدگاه وکیل مردم بودن، سعی می‌کند حافظ منافع مردم در راستای تعامل با دولت باشد.
توقع اصلاح‌طلبان از عارف با توجه به اقدام او در سال 92 و همچنین کسب رتبه اول تهران در انتخابات هفت اسفند، بسیار بالا رفته بود. اما سکوت او در مجلس، به‌نوعی این انتظارها را برآورده نکرد.نظر شما در این باره‌چیست؟
آقای عارف یک نطق میان دستور داشت که موضوعی مانند حصر را در آن مطرح کرد. مساله‌ای‌که سایر نمایندگان شجاعت اظهارنظر درباره آن را نداشتند. ما در مجلس، سالانه یک نطق هفت‌دقیقه‌ای، پس از آن یک نطق دودقیقه‌ای و سپس پنج‌دقیقه‌ای داریم. نطق دودقیقه‌ای، تذکر خارج از دستور نامیده می‌شود. نطق پنج‌دقیقه‌ای را نطق اضطراری می‌نامند که بر اساس قرعه‌کشی میان افراد برگزار می‌شود. درنتیجه در این قسمت ممکن است شانس با نماینده‌ای که قصد اظهارنظر دارد همراه نباشد، درنتیجه این موضوع را نباید از چشم عارف دید که چرا میکروفون شما روشن نشده یا کم روشن‌شده است. ما در حال حاضر نمایندگانی داریم که در یک روز 10 بار میکروفونشان روشن می‌شود ولی آیا آن‌ها تاثیرگذاری دارند؟ درست است که عارف سر صندلی‌اش نشسته و شاید کمتر تکان بخورد اما مدیری قوی است. عارف می‌داند چگونه مجلس را اداره کند، شما می‌بینید فراکسیون ما روزبه‌روز ازنظر تشکیلاتی منسجم‌تر می‌شود.
با توجه به افزایش حضور زنان در مسائل سیاسی و اجتماعی، نقدهایی به نحوه عملکرد و اثرگذاری آن‌ها وارد است. این انتقادات را منصفانه می‌بینید؟
همان‌گونه که گفتم یکی از مشکلات اصلی ما این است که صداوسیما را با خود همراه نداریم. آقایان در مجلس بر این باورند که زنان، بسیار فعال هستند. شما باید نظر دو گروه را در مورد زنان نماینده در این دوره جویاشوید، یکی آقایان مجلس و دیگری بچه‌های خبرنگار پارلمانی که از بالا مشغول رصد رفتار و تحرکات هستند.
زنان در مجلس اقدامات فراوانی انجام دادند و در برخی موضوعات نیاز به حمایت علما و بزرگان دین نیز وجود دارد. مقابله با ازدواج کودکان و پیگیری بحث حضور زنان در استادیوم‌ها تنها بخشی از فعالیت‌های ما به حساب می‌آید در حالی که برخی نماینده‌های زن دوره قبل، در اظهارات‌شان می‌گویند:« زن چه‌کار دارد به کار بیرون و باید خانه‌نشین باشد».
وقتی ما ازدواج کودکان را زیر سوال بردیم علما با ما همکاری کردند. ما در این راستا، از فتوای شرعی آقای مکارم کمک‌گرفتیم و آقای نوری همدانی نیز در این باره کمک‌ها و مشاوره‌هایی به ما دادند و حال وظیفه ماست که راه را ادامه دهیم و تا این پیگیری‌ها را به نتیجه نرساندیم از پای ننشینیم.
در این موضوع علیه ما اعلام موضع نیز شد. تعدادی از زنان اصولگرا با این استدلال که مادربزرگ‌های ما در این سن مزدوج شدند، شروع به مخالفت و تخریب کردند. آیا خود آن‌ها در این سن ازدواج کردند، یا راضی هستند دختران‌شان در این سن ازدواج کنند؟
مساله بازنشستگی زنان با بیست سال سابقه کار به کجا رسید؟
طرح بازنشستگی که مطرح شد دوباره عده‌ای گفتند این اقدام ضد زن است. آن طرح در دور اول، بسیار خوب رای آورد و بعدازآن، صندوق‌های بازنشستگی به دلیل بار مالی ماجرا، سروصدای فراوانی ایجاد کردند. در مرحله بعد که نوبت شورای نگهبان و مجمع تشخیص بود، برخی بهانه گرفتند که محدودیت سنی را حذف کنید. ازآنجایی‌که باوجود محدودیت سنی، بسیاری از زنان به‌طور طبیعی بازنشسته می‌شدند دیگر ما زیر بار آن تغییرات نرفتیم و طرح به‌طورکلی لغو شد.
افزایش حضور زنان در انتخابات شوراها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این استقبال را قابل‌توجه نمی‌دانم، ما در شورای سوم سه درصد و در شورای چهارم 7/4 درصد مشارکت داشتیم و در این دوره از انتخابات شوراها، مشارکت زنان در سطح کشور حدود 6 درصد است که درصد قابل‌توجه‌ای نیست. ساختار مردسالارانه وجوددارد که حضور زنان در شورای شهر را برنمی‌تابد.
در خصوص بحث گردشگری در کمیسیون فرهنگی چه اقداماتی انجام‌شده است؟
تنها راه برون‌رفت ما از بحران اشتغال، گسترش گردشگری است ولی موانعی بر سر این راه وجود دارد. بسیاری از مسئولان در مورد گردشگری زیارتی مانور می‌دهند ولی من معتقد به این موضوع نیستم که ما گردشگری‌مان را به گردشگری زیارتی محدود کنیم. اگر ما گردشگران اروپایی یا آمریکایی که پول خرج می‌کنند را جذب می‌کردیم، در این صورت دو کار انجام داده‌بودیم؛ یکی درآمدزایی و دیگری اشتغال برای جوانان‌مان. ما از صدور انقلاب می‌گوییم، اما صدور انقلاب با فرستادن مبلغ به کشورهای مختلف اتفاق نمی‌افتد بلکه صدور انقلاب با حضور گردشگر در ایران رخ می‌دهد.
با توجه به گرم‌شدن هوا، دوباره شاهد حضور گشت ارشاد در خیابان‌ها خواهیم بود، مجلس برنامه‌ای برای فرهنگ‌سازی در رابطه باحجاب یا نهی برخوردهای چکشی ندارد؟
البته حضور گشت ارشاد در خیابان‌ها در این چند سال کم‌رنگ شده است. حضور دارند ولی مانند گذشته حضورشان فعال و آزاردهنده نیست. اعضای لیست امید به‌طورکلی باوجود چنین طرح‌هایی مخالفند. برخوردهای سلیقه‌ای که توسط مجریان این طرح صورت می‌گیرد موجب به وجود آمدن دافعه نسبت به دین و اعتقادات برای یک جوان می‌شود.
فعالیت جبهه مردمی نیروهای انقلاب در جریان اصولگرایی، در آستانه انتخابات را چگونه تحلیل می‌کنید؟
اگر دقت کنید می‌بینید در آستانه هر انتخاباتی اصولگرایان یک طیف جدید تشکیل می‌دهند. آن‌قدر عملکردشان در ذهن مردم منفی است که سعی می‌کنند با هویت‌های جدید وارد شوند. به همین دلیل جمنا نتوانست موفق باشد.
کدام گزینه جریان اصولگرایی را رقیب جدی برای روحانی می‌دانید؟
سید بودن رئیسی برای او امتیاز است و در جذب آرا به نفع او خواهد بود. از طرفی رئیسی تاکنون در معرض انتخاب‌های فراوانی از سوی مردم نبوده است. اما بهتر بود در برهه‌ای که اصولگرایان در فقر کاندیدا به سر می‌بردند خانم دستجردی را به‌عنوان نامزد معرفی می‌کردند تا این موضوع، کمکی به جامعه می‌کرد تا تکلیف تفاسیری مانند رجل سیاسی نیز که زنانی مانند اعظم طالقانی به دنبال روشن شدن مفهوم آن هستند، مشخص شود.
حضور زنان در شورای شهر تهران چه کمکی می تواند به حل معضلات شهری کند؟
شهر تهران، شهر مردانه‌ای است. پیاده‌رو و محل تفریح مناسبی وجود ندارد و این نشان می‌دهد که نیاز‌های شهر را یک نگاه مردانه طراحی کرده و ساخته است. آن نازک‌بینی و ظرافت که جزو ویژگی‌ها و توانایی‌های اصلی زنان است در ساختار شهر وجود ندارد.
اگر این شهر کمی رویکرد زنانه داشت بدون شک، شما پارک‌های بیشتری را که استفاده زنانه‌داشته باشد، مشاهده می‌کردید. ما امیدواریم در شورای شهر با حضور زنان، تحولی در جهت کاهش آسیب‌های اجتماعی صورت گیرد.
احتمال می‌دهید که چند نفر از 21 نفر اعضای شورای شهر تهران را زن‌ها تشکیل دهند؟
احتمال اینکه بیشتر از 6 زن را در شورای شهر تهران داشته باشیم، بعید می دانم.
در فضای فرهنگی به‌ویژه مساله کنسرت‌ها، برخوردهای سلیقه‌ای را مشاهده‌می‌کنیم، دلایل این نوع نگاه چیست؟
این موضوع، برگرفته از بی‌قانونی برخی است که عادت عمل‌کردن به قانون را ندارندوشایدعده‌ای‌احساس‌می‌کنند‌فراترازقانون‌هستند. سیاست‌گذاری‌واحد، تنها راه چاره‌‌این‌مساله‌است.شدنی‌نیست که وزارت فرهنگ‌وارشاد یک تفکر داشته‌باشد، امام‌جمعه یک نوع دیگر و نیروی انتظامی نیز راه خود را برود و همه خود را متولی بدانند. باید مشخص شود اگر ارشاد برای برگزاری کنسرت مجوزی می‌دهد، نیروی انتظامی فقط مسئول حفظ امنیت آنجاست نه اینکه افرادی بیایند و مجوز را باطل کنند.باید هر ارگانی جایگاه و موقعیتش مشخص شود و سیاست‌گذاری یکسانی صورت گیرد تا دیگر شاهد این مشکلات نباشیم.
البته به دلیل آنکه دولت با برخی بخش‌ها و نهادها همسو نیست، از این ابزار برای کوبیدن دولت استفاده می‌کنند. برای اینکه بگویند شما به دولتی رای دادید که حتی توانایی این را نداشت تا اجازه بدهد شما به کنسرت بروید. البته از وقتی صالحی امیری آمد اوضاع بهتر شد و دیگر جو متشنج فرهنگی را شاهد نیستیم و اوضاع کمی آرام‌گرفته است.
جمله «این کافی نیست» برای شما دردسرساز شد، اصل جریان چه بود؟
آن موضوع را جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده جانباز مجلس به من گفته بود که برای تایید صلاحیت سلطانی‌فرد، دو رکعت نماز می‌خوانم و من نیز در سخنانم گفتم که یک نماینده جانباز این‌گونه می‌گفت اما اسمی از او نبردم.
