مکانیسمهای قانونی آمریکا تصمیم “ترامپ” را تغییر میدهد؟
روز گذشته ایالات متحده آمریکا با تصمیم دونالد ترامپ از توافقنامه آبوهوایی پاریس خارج شد که واکنش های متعددی را از سوی مقامات کشورها و دبیر کل سازمان ملل به دنبال داشت. ترامپ که نه از زمان آغاز تصدی گریش بر دولت آمریکا که حتی از زمان رقابتهای انتخاباتی ، موضع خود را در مورد توافق نامه پاریس روشن کرده و از ضرورت لغو آن سخن گفته بود، بالاخره بعد از گذشت سه ماه از آغاز کارش در کاخ سفید، روز گذشته تصمیم نهایی خود را در این مورد اعلام کرد و به خروج ایالات متحده آمریکا از توافق نامه تغییرات اقلیمی پاریس رای داد.
محسن ناصری مدیر طرح ملی تغییرات آب و هوا در سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه تصمیمی که رییس جمهور ایالات متحده آمریکا در مورد توافق نامه پاریس گرفته، سرنوشت این توافق نامه را جابهجا نمیکند، گفت: در شرایط حاضر با تصمیم آمریکا مجموعا سه کشور سوریه، نیکاراگوئه و آمریکا عملا در توافقنامه پاریس مشارکت ندارند ولی 194 کشور دنیا این توافقنامه را امضاء کرده اند.
ناصری به سازوکار قانونی خروج اعضا از توافق نامه اشاره کرده و معتقد است: تصمیم ترامپ برای لغو توافق نامه فشار زیادی به این کشور وارد می کند و ممکن است مکانیسم خودکنترلی که در کشورهایی مثل آمریکا وجود دارد، مانع تصمیم غیرمعقول دولت این کشور شود.
وی با بیان اینکه تصمیم سران دنیا در مورد توافق نامه پاریس بسیار جدی است، اظهار کرد: صحبتهای اخیر مکرون رییس جمهور فرانسه دلیلی بر این ادعاست. همچنین طی دو سه روز اخیر که بحث خروج ایالات متحده از توافق نامه داغ بود، سران کشورهای اروپایی به علاوه چین تصمیم گرفتند قدمهای روشن تری در این زمینه بردارند.
ناصری تاکید کرد: توافق نامه پاریس با آمریکا یا بدون آمریکا پیش میرود، اما واضح است نبود کشوری مثل ایالات متحده آمریکا که پنجمین اقتصاد بزرگ و ششمین منتشر کننده گازهای گلخانهای در دنیا است و بزرگترین جمعیتهای جهان را در خود جای داده، کار را سختتر میکند. با این وجود و با توجه به اهداف توافق نامه پاریس که تلاشی برای بقای بشریت است، حتی اگر یک کشور به هر دلیلی همکاری نکند، دلیل بر آن نمیشود که کشورهای دیگر بقای خود را متضمن کشور یا سیاستمدار دیگری بکنند بنابراین توافق نامه پاریس در هر صورت مسیر خود را جلو میبرد.
4 سال طول می کشد تا خروج قانونی آمریکا از توافق نامه پاریس محقق شود
مدیر طرح ملی تغییرات آب و هوا با بیان اینکه در مواد 23 و 28 توافق نامه پاریس به ساز و کار قانونی خروج از آن اشاره شده است، اظهار کرد: طبق این مواد هر کشوری رسما قصد خروج از توافق نامه را داشته باشد؛ باید در اجلاس سالیانه تغیرات اقلیمی (در نزدیکترین کوپ برگزار شده) تصمیم خود را به طور رسمی اعلام کند و بعد از یک دوره زمانی یک ساله، حداقل سه سال طول میکشد که این خروج شکل بگیرد و گمان میکنم بعد از اعلام رسمی و گذشت بازه یک ساله لزومی ندارد که این کشور به تعهدات خود عمل کند.
وی افزود: کشورهای توسعه یافته میتوانستند براساس پروتکل کیوتو که تا پیش از سال 2020 ادامه داشت متعهد به کاهش گازهای گلخانهای باشند ولی ایالات متحده از آن هم خارج شده و تعهدی نسبت به پروتکل کیوتو به عنوان مکانیسم کنوانسیون تغییرات آب و هوا تا قبل از توافق نامه پاریس ندارد، بنابراین به نظر میرسد آمریکا سعی میکند خود را تا سال 2020 از تمام قید و بندها آزاد کند، اما واقعیت این است که این حرکت به سرانجام نمیرسد و فشار زیادی بر این کشور وارد میشود.
آیا مکانیسم های قانونی تصمیم ترامپ را تغییر می دهد؟
به گفته ناصری، مطمئنا در همین دوره و یا احتمالا رییس جمهور بعدی -که احتمالا آقای ترامپ هم احتمالا دو دورهای نشود- این رویه اصلاح شود. به هر صورت خروج از توافق نامه پاریس تصمیمی است که الان از سوی دولت آمریکا اعلام شده اینکه حرکت بعدی دولت آمریکا چیست؟ و آیا از درون ایالات متحده مکانیسمهای قانونی تصمیم رییس جمهور را تغییر میدهد یا نه هنوز روشن نیست.
وی افزود: برخی تصمیماتی که ترامپ در این مدت گرفته، دادگاههای قانون اساسی و فدرال آن را متوقف کرده اند. اینکه آیا این اتفاق در مورد توافق نامه پاریس نیز میافتد یا نه؟ و آیا مجلس سنا و مجلس نمایندگان عکسالعملی به این موضوع نشان میدهند، مواردی است که تا یکی، دو هفته آینده مشخص می شود. گمان میکنم چنین صداهایی از سوی آمریکا شنیده شود. امیدوار هستیم که مکانیسم خودکنترلی که در کشورهایی مثل آمریکا وجود دارد، مانع تصمیم غیرمعقول دولت این کشور شود.