مهران، پیمان و نوید؛ میلیاردرهای سینمای ایران
وقتی قاعده دستمزدها افسارگسیخته میشود که بازیگری برای یک ماه حضور در اثری، به اندازه 10 سال حقوق یک کارمند و شاید هم بیشتر، دستمزد دریافت میکند، قاعدتا دیگر این حریم خصوصی و پنهانکاریها توجیه عقلانی و شرعی ندارد.
وسوسه دنیای شیرین بازیگری برای تمام کسانی که دوست دارند روزی مقابل دوربین قرار بگیرند، تنها به دلیل شهرت و محبوبیت آن نیست. اخباری که مخصوصا طی سالهای اخیر از میزان دستمزد بازیگران به گوش میرسد، خود به دلیلی تبدیلشده که شعف دوستداران هنرپیشگی را برای رسیدن به این رویای شیرین، دوچندان کرده است.
ملاک دستمزد بازیگر چیست؟
در ایران اما ملاک دستمزدها را خود بازیگران تشخیص میدهند. چندان ربطی هم به سال و تاریخ ندارد که بگویند چون سال 97 این میزان را میگرفتیم، الان در سال 98، باید 20 درصد به آن مبلغ اضافه کنیم. بیشتر یک رقم توافقی البته با رضایت بازیگر است. این رقم هم به عوامل متعددی ربط دارد. بیشترین میزان اصرار بازیگران روی دستمزدهای بالا درنتیجه دو علت بهوقوع میپیوندد؛ یا فیلم آخر آنها فروش خوبی در گیشه داشته یا مطمئن هستند که کارگردان، اصرار ویژهای دارد که تنها آن بازیگر در آن نقش بازی کند.
این در حالی است که سینمای ایران سالهاست از شکل ستارهسازی خارجشده و مردم هم برای کمتر بازیگری اقدام به خرید بلیت میکنند. بهعبارتی، عمده سلبریتیهای سینمای ایران، کسانی هستند که سالن ولو کوچک فیلم خود را پر نمیکنند و درعوض دستمزدهای چند صدمیلیونی طلبکرده و آن را نیز بهدست میآورند. اینکه سیستم سینمایی کشور تا حدود زیادی مقهور بازیگران است بهطوری که درصورت عدمفروش، همچنان اقبال بالایی از سمت کارگردان، تهیهکننده و حتی مخاطب متوجه آنهاست، نیازمند یک آسیبشناسی عمیق و البته وضع قوانین کارآمد اجرایی است که اجازه سردمداری غیرمنصفانه را به بازیگران ندهد.
خیلی جالب است بدانید بسیاری از بازیگران سینما برای رسیدن به دستمزدهایی بالاتر، دست به برخی بازاریابیها نیز میزنند. اکنون میخواهیم عرفیترین این روشها را برای شما بیان کنیم.
رقمی که بازیگر طبق برگه قرارداد میگیرد با رقمی که بهحساب وی واریز میشود، تفاوت بسیاری دارد. بهعنوان مثال بازیگری 500 میلیون دستمزد واقعی میگیرد، اما از تهیهکنندهاش میخواهد که رقم دستمزد وی در قرارداد را 700 میلیون تومان تنظیم کند. این اتفاق سبب میشود تا بازیگر برای فیلم بعدی خود، به رقم 700 میلیونی قرارداد قبلیاش توجه داشته باشد و از تهیهکننده فیلم جدیدش بخواهد که مثلا 20 درصد بیشتر از فیلم قبلی به او پرداخت کند که میشود 850 میلیون. یا در بهترین شرایط اینگونه است که آن بازیگر با مدیرتولید یا تهیهکننده رفیق است و به وی اعلام میکند بنابر همین دوستی، همان دستمزد فیلم قبلی را طلب میکند یعنی 700 میلیون و از او میخواهد که دستمزد وی را در قرارداد، 850 میلیون تومان بنویسد و… حالا شاید این پرسش برای شما مطرح شود که با درج ارقام بالا در قرارداد، رقم مالیات بازیگران هم افزایش پیدا میکند مثلا بازیگری که 500 میلیون گرفته اما مبلغ قراردادش 700 میلیون تومان است باید براساس همان 700 میلیون تومان مالیات بدهد و این کار، صرفهای برای وی ندارد. اما جالب است بدانید که بازیگران سالهاست از پرداخت مالیات معاف هستند و فقط کافی است که طی یک زمان مقرر در سال، دریافتی قانونی خود را در خانه سینما اعلام کنند تا از پرداخت مالیات معاف شوند.
همین اصل و البته نبود قانونی مدون برای تعیین دستمزد سببشده تا ارقام کلان و نجومی در این صنف جابهجا شود و این بازاریابی، کار اکثر بازیگران چهره سینمای ما تبدیل شود.