مقتدی صدر از در دوستی با ایران وارد خواهد شد؟

دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین الملل به بررسی فضای جدید عراق پس از پیروزی مقتدی صدر پرداخته است.
به گزارش نامه نیوز: انتخابات عراق معادلات داخلی و منطقه ای را تا حدود زیادی بهم ریخته است. شخصی که در عراق به پیروزی رسیده است به نوعی با قدرتهای منطقه ای مانند ایران و فرامنطقه ای چون آمریکا رابطه خوبی ندارد. او با کمپین ضد فساد و قول برکندن فساد توانست مردم بسیاری را دور خود جمع کند و حالا به مرد اول عراق تبدیل شده است.

مقتدی صدر در گذشته نیز چهره منحصر بفردی از خود به نمایش گذاشته بود و تلاش داشت در سپهر سیاسی عراق متفاوت از دیگران ظاهر شود. اما او حالا این حق را دارد که با ائتلاف سازی یا بدون ائتلاف در انتخاب نخست وزیر جدید عراق دست برتر را داشته باشد.

شاید بتوان ادعا کرد سیاست خارجی عراق در آینده با تغییرات زیادی همراه خواهد شد. چه آنکه پس از این پیروزی مواضعی از سوی همراهان مقتدی صدر مطرح شده که نشان می دهد حضور دیگر کشورها مخصوصا ایران در عراق میتواند با اما و اگرهایی همراه باشد. آیا مقتدی صدر سعی خواهد کرد این روند را با تنش و اختلاف پیش ببرد یا می تواند مسیر جدیدی برای تعامل ایجاد کند.

در این باره با دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین المللی گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

********

جنابعالی پیروزی مقتدی صدر را در عراق چطور ارزیابی می کنید. فکر می کنید عراق دوره جدیدی را با مقتدی صدر تجربه خواهد کرد؟
گروهی که با حمایت کردن از مقتدی صدر در انتخابات توانست پیروز شود، چند شعار اصلی داشت. یکی از آنها مبارزه با فساد بود و همینطور بیرون کردن ایران و آمریکا یا بهتر بگوییم قطع حضور و نقش ایران و آمریکا در امور عراق. این گروه امروز گروه محبوبی در عراق هستند فارغ از حتی گروه های مختلف قومی و مذهبی و مقتدی صدر به زیرکی توانست متوجه این نکته شود و در نتیجه انتخابات را به سمت پیروزی ببرد.

به نظر می رسد که انتخابات این دوره یک هشدار جدی برای ما هم بود که شاید نوع رفتار ما در عراق به اندازه کافی هوشمندانه نبوده که منجر به این شده که اگرچه ایران بیشترین نقش را در ایجاد ثبات در عراق برای کمک به مبارزه علیه تروریسم در عراق داشته ولی در عین حال متهم به دخالت در عراق شده است. ما باید نوع عملکردمان را در این رابطه تغییر دهیم. به این معنا که باید اولا در سفرهایی که مقامات ایران دارند اصلاحاتی باید انجام بگیرد که تا این اندازه نقش ایران را در عراق برجسته نکند. دوم، نوع تبلیغات ما در عراق است که باید تغییر کند.

به نظرتان چه استراتژی باید شکل گیرد که این فضا را تبدیل به فرصت بکند؟ مقتدی صدر و اطرافیان او سخنانی را متوجه ایران کرده اند و به نوعی خواستار کوتاه شدن حضور ایران در عراق بوده اند.

به نظرم مهمترین پروژه ای که ما در آینده عراق خواهیم داشت این است که ایران را به عنوان یک کشور حامی فرقه ای و طرفدار شیعه در عراق تبرئه کنیم. این بزرگترین پروژه چند سال آینده ایران در عراق است و به محض اینکه این اتفاق بیفتد ما می توانیم رابطه خوبی با عراق داشته باشیم ولی به نظرم با ادامه این وضعیت باید شاهد این باشیم که گروه های شیعه حتی فراتر از آنچه امروز هست در رقابت با ایران تعریف شوند و یک قطب تازه ای را در جهان تشییع و رقابت با ایران شکل دهند. این زمینه ها به طور گسترده در عراق وجود دارد و به نظرم ما باید از این اتفاق که در عراق می بینیم باید این درس مهم را بگیریم که این دو اصلاح را انجام دهیم. یعنی تلاش برای کم کردن حضور برجسته ایران بویژه نظامیان ما در عراق و دوم اصلاح این تبلیغات که ایران حامی گروه های شیعه در عراق است.

به نظرتان با مقتدی صدر می توان کار کرد؟ او چه فضایی را با ایران پیش خواهد برد؟

مقتدی صدر از ابتدا با ایران رابطه نزدیکی داشته و به هر حال یک روحانی شیعه است. این ظرفیت را دارد که با ایران کار کند. منتها ما باید این را درک کنیم که آقای مقتدی صدر نه فقط یک روحانی شیعه است بلکه یک روحانی شیعه عراقی است. و در نتیجه منافع مستقلی از جمهوری اسلامی دارد و ما باید این منافع را به رسمیت بشناسیم. این می تواند شروع همکاری های تازه بین ایران و مقتدی صدر باشد. ما در عراق به خاطر وجود اکثریت شیعه ظرفیتهایی در حد توان داشتیم اما ممکن است اشتباهات ما منجر به یک واپس زنی ازطرف حتی شیعیان شود. فکر می کنم این نکته خیلی مهم است که کنار هم قرار دادن ایران و آمریکا در یک رقابت انتخاباتی به عنوان یک شعار خودش قائم به ذات یک تهدید برای ایران است. باید ببینیم که چطور برادران ما حاضرند که از این درس بگیرند و اصلاحاتی را در عملکرد ما انجام دهند.

شانس العبادی را رسیدن به کرسی نخست وزیری چقدر می دانید؟

بله، به نظر من العبادی هنوز هم شانس بالایی دارد. هنوز هم می تواند اعتمادی ایجاد کند و هنوز هم میانجی خوبی بین گروه های مختلف شیعه در عراق باشد. منتهای امر ما باید مراقب باشیم که آقای العبادی در آینده نزدیک به نحوی به المالکی دوم تبدیل نشود!