معمای دموکراتها و برجام پیچیده تر شد؛ دموکراتها بدون پیش شرط به توافق هسته‌ای باز نمی گردند
مقاله اخیر برنز و سالیوان، به خوبی نشان می دهد که دموکراتها هرگز گزینه ای به نام “بازگشت مطلق به برجام” را در دستور کار قرار نداده‌اند. نباید فراموش کرد که نخستین کارشکنی های علنی آمریکا در مغایرت با برجام، در دوران ریاست جمهوری اوباما و حضور دموکراتها در کاخ سفید صورت گرفت.
اگرچه افرادی مانند جو بایدن، برنی سندرز، الیزابت وارن و کامالا هریس به عنوان 4نامزد اصلی و پیشتاز حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 ایالات متحده حمایت خود را از توافق هسته ای با ایران و اخیای آن اعلام کرده اند، اما در خصوص پروسه و مکانیسم احیای برجام سخنی به میان نیاورده اند!
مقاله اخیر سالیوان و برنز، دو تن از دیپلماتهای دموکرات( که در مذاکرات هسته ی با ایران نیز نقش مهمی داشتند) مولد سوالات زیادی در خصوص سیاست دولت بعدی آمریکا( در صورت شکست ترامپ) در قبال توافق هسته ای با ایران است. دولت ترامپ اردیبهشت‌ماه سال گذشته به مشارکت آمریکا در توافق هسته‌ای برجام پایان داد. ترامپ، برجام را به دلیل نپرداختن به مسائل موشکی ایران، کوتاه‌مدت بودن محدودیت‌های ایران و عدم بازرسی از سایت‌های نظامی ایران توافقی «ناقص» توصیف می‌کرد.
به گزارش نامه‌نیوز: دموکراتهای آمریکا نیز امروز از همان “توافق ناقص” سخن می گویند! توافقی که آنها نیز معتقدند دیگر نمی تواند به سیک و سیاق فعلی ادامه پیدا کند. به نظر می رسد هر قدر به انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 نزدیک تر می شویم، مواضع دموکراتها در قبال توافق هسته ای با ایران شفاف تر می شود. «ویلیام برنز» و «جک سالیوان»، دو دیپلمات کهنه‌کار آمریکایی که اتفاقا هر دو از اعضای تیم مذاکره کننده هسته ی ایالات متحده در جریان سلسله مذاکرات منتهی به برجام بوده اند،در بخشی از یادداشت مشترک خود که اخیرا در «نیویورک‌تایمز» منتشر شده علی‌رغم اذعان به اینکه دولت کشورشان بدون توجه به پایبندی کامل ایران به توافق هسته‌ای «برجام» از این توافق خارج شده، هر گونه انتظار از سوی تهران مبنی بر رفع تحریمها بدون موافقت با نوعی «توافق تکمیلی» را «غیرعملی» توصیف کرده‌اند.
منظور دموکراتها از “توافق تکمیلی”یا “توافق مکمل”، همان دغدغه ها و نکاتی است که دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در سال 2017 میلادی طرح کرده است. این موارد شامل حذف بند غروب آفتاب ، تحدید توان موشکی و منطقه ای ایران و اعمال بازرسی های نامحدود آژانس بین المللی انرژی اتمی ( بر اماکن نظامی) است. البته احتمال دارد دموکراتها گنجاندن این خواسته ها در توافق هسته ای را با نوعی اولویت بندی تاکتیکی صورت دهند.
مقاله اخیر برنز و سالیوان، به خوبی نشان می دهد که دموکراتها هرگز گزینه ای به نام “بازگشت مطلق به برجام” را در دستور کار قرار نداده اند. نباید فراموش کرد که نخستین کارشکنی های علنی آمریکا در مغایرت با برجام، در دوران ریاست جمهوری اوباما و حضور دموکراتها در کاخ سفید صورت گرفت. همگان به یاد دارند که وزارت خزانه داری آمریکا در دوران اوباما و پس از انعقاد توافق هسته‌ای، مانع عادی سازی روابط بانکی و اعتباری با ایران و لغو تحریمها شد. پس از آن نیز ترامپ با استفاده از ظرفیت‌هایی که دموکراتها در برجام و خارج آن تعریف کرده بودند( خصوصا مکانیسم ماشه و لزوم تایید تعلیق تحریمهای ایران در بازه زمانی ۱۲۰ روزه از سوی رئیس جمهور آمریکا ) از این توافق خارج شد.
این نخستین بار نیست که مقامات حزب دموکرات و خصوصا استراتژیستها و افراد فعل در حوزه سیاست خارجی این حزب، از “بازگشت مشروط به برجام” سخن می گویند. چندی پیش “فارین پالیسی” در گزارشی به قلم «ایلان گلدنبرگ»، مشاور سابق «جان کری»، وزیر خارجه اسبق آمریکا و «اریک بروئر»، کارشناس اندیشکده «مرکز امنیت جدید آمریکا» پیشنهاد کرده رئیس‌جمهور بعدی آمریکا پس از اخذ امتیاز از ایران به برجام برگردد.در بخشی از نوشته این دو آمده است :
“رئیس‌جمهور بعدی بایستی از اهرم فشاری که پس از خروج ترامپ از برجام ایجاد شده برای رسیدن به تفاهم اولیه بر سر بسیاری از مسائل محل اختلاف با ایران و آینده برنامه هسته‌ای این کشور استفاده کنند. پیامی که باید به ایران و دنیا بدهیم این است: ما انتظار داریم که بار دیگر به توافق برگردیم، اما قبل از آن لازم است صحبت کنیم! ما باید برای بازگشت به برجام امتیازات بیشتری از ایران بگیریم.”
اگرچه نامزدهای حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده هنوز به صورت شفاف و مستقیم ، نحوه و مکانیسم بازگشت خود به برجام را تشریح نکرده اند، اما به توجه به نقش پررنگی که امثال جان کری، گلدنبرگ، سالیوان و برنز در دولت بعدی آمریکا( در صورت شکست ترامپ در انتخابات ) بر عهده خواهند داشت،کاملا بعید است که امثال بایدن، سندرز و وارن به گزینه ای به جز “بازگشت مشروط به برجام ” فکر کنند. از این رو فرضیه “احیای برجام در صورت شکست جمهویخواهان” با استناد به مقاله اخیر سالیوان و برنز و مواضعی که گلدنبرگ در این خصوص اتخاذ کرده است، عمل باطل می شود.
