مروری بر مهم ترین بخش های لایحه بودجه 1401/ یارانه افزایش نیافت، ارز 4200 تومانی حذف شد

سرانجام پس از کلی بحث و حاشیه پیرامون لایحه بودجه سال 1401، امروز یک شنبه مورخ 21 آذرماه لایحه بودجه توسط هیأت دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد تا پس از بررسی دقیق و تصویب نهایی مبنای مصارف و هزینه ها در سال آتی باشد.

«بازتاب»؛ آرش خداپرست- بررسی های اولیه حکایت از آن دارد که لایحه بودجه سال 1401 از حیث منابع و مصارف 3631 هزار میلیارد تومان بوده که سهم منابع عمومی 1372 هزار میلیارد تومان، درآمد اختصاصی دستگاه‌ها 133 هزار میلیارد تومان و بودجه شرکت‌های دولتی 2231 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است.

همانطور که اشاره شد صبح امروز لایحه بودجه سال 1401 کل کشور توسط رئیس جمهور به مجلس تقدیم می‌شود و بنابراین این نخستین سند مالی دولت سیزدهم است که گفته می شود با رویکرد عدالت محوری، ثبات اقتصادی و اصلاح ساختاری روانه مجلس می‌شود.

بر این اساس طبق ماده واحده لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر سی و شش میلیون و سیصد و ده هزار و هفتصد و چهار میلیارد و ششصد و بیست و هشت میلیون (۳۶.۳۱۰.۷۰۴۶۲۸.۰۰۰.۰۰۰) ریال به شرح زیر است:

الف- منابع بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث هزینه‌ها و تملک دارایی های سرمایه ای و مالی، بالغ بر پانزده میلیون و پنجاه و دو هزار و سیصد و نود و شش میلیارد و یکصد و سیزده میلیون (۱۵.۰۵۲.۳۹۶.۱۱۳.۰۰۰.۰۰۰) ریال شامل:

 ١- منابع عمومی بالغ بر سیزده میلیون و هفتصد و بیست هزار میلیارد (۱۳.۷۲۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال.

 ۲- درآمد اختصاصی وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی بالغ بر یک میلیون و سیصد و سی و دو هزار و سیصد و نود و شش میلیارد و یکصد و سیزده میلیون ( ۱.۳۳۲.۳۹۶.۱۱۳.۰۰۰.۰۰۰) ریال.

 ب- بودجه شرکت‌های دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر بیست و دو میلیون و سیصدو چهارده هزار و هفتاد و نه میلیارد و سیصد و هجده میلیون (۲۲.۳۱۴.۰۷۹.۳۱۸.۰۰۰.۰۰۰) ریال و از حیث هزینه ها و سایر پرداختها بالغ بر بیست و دو میلیون و سیصد و چهارده هزار و هفتاد و نه میلیارد و سیصد و هجده میلیون (۲۲.۳۱۴.۰۷۹.۳۱۸.۰۰۰.۰۰۰) ریال است.

توضیحات بیشتر در مورد جزئیات لایحه بودجه 1401 اینکه مستند به محتوای متن تصمیمات زیر در این لایحه اخذ شده است:

در لایحه بودجه سال آینده پیش‌بینی در رابطه با پرداخت ارز ترجیحی نشده و نشان از اقدام دولت برای حذف ارز ۴۲۰۰ دارد.

در مورد سن بازنشستگی در این لایحه آمده است: افزایش سن بازنشستگی شامل کارکنانی می‌شود که حداقل مدرک آنها کارشناسی باشد و این افراد حق بیمه بازنشستگی خود را به صندوق بازنشستگی کشوری، لشکری و یا تامین اجتماعی واریز کنند.

بر اساس لایحه بودجه سال آتی افزایش حقوق ۱۰ درصد / ۴.۵ میلیون تومان حداقل حقوق حداقل حقوق کارکنان برای سال بعد چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است به طوری که تاکید شده بعد از اعمال افزایش‌های پیش بینی شده نباید دریافتی کارکنان کمتر از چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باشد.

همچنین پاداش پایان خدمت مشمولان ماده ۱۰۷ قانون مدیریت خدمات کشوری در لایحه بودجه سال آینده ۴۴۵ میلیون تومان تعیین شده است.

بررسی های بیشتر نشان می دهد که در لایحه بودجه بند مشخص و رقم وام ازدواج جوانان حذف شده و ظاهرا دولت اختیار کلی برای تعیین آن در هیات وزیران با هماهنگی دستگاه‌ها درخواست کرده است.

همچمنین مفاد لایحه بودجه سال آینده حکایت از اختصاص ۴.۵ میلیارد یورو برای تقویت بنیه دفاعی از طریق واگذاری نفت خام دارد.

از سویی نیز کل سهم دولت از صادرات نفت ۳۸۱ هزار میلیارد تومان معادل ۲۵ درصد از کل بودجه کشور است که نسبت به سال ۱۴۰۰ رشد نشان میدهد.

 در این لایحه برای اولین بار همه خودروهای بالای ۱ میلیارد و منازل مسکونی و ویلاهای بالای ۱۰ میلیارد تومان مشمول مالیات بر دارایی میشوند که بصورت سالانه اخذ خواهد شد؛ جالب توجه است که واحدهای اداری و تجاری شامل این مالیات نیستند!

مستند به لایحه مورد اشاره نرخ تسعیر دلار ۲۳ هزار تومان است و  فروش نفت حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز و قیمت نفت حدود ۶۰ دلار درنظر گرفته شده که حکایت از عزم دولت برای اداره کشور در شرایط تحریمی و بدون هرگونه توافقی با آمریکا دارد.

همچنین در لایحه بودجه سال آینده حدود ۷۴ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی و یارانه معیشتی و ۳۶ هزار میلیارد تومان هم برای پرداخت به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی اختصاص داده شده است که همان ردیف‌های بودجه‌های سالیان اخیر است.

اما در یک ردیف جدید که در سال‌های گذشته سابقه نداشته، دولت قصد دارد سال آینده ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم برای جبران اصلاح نرخ کالاهای اساسی، دارو، یارانه نان و خرید تضمینی گندم اختصاص دهد.

منبع این ردیف جدید قطعا با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی حاصل خواهد شد. بدین ترتیب مجموع اعتبارات برای پرداخت یارانه‌های نقدی و غیرنقدی به مردم در سال آینده نسبت به سال جاری بیش از ۲ برابر خواهد شد.

احتمال می‌رود با حذف دهک‌های پردرآمد، با توزیع منابع جدید، یارانه نقدی و غیرنقدی خانوارهای هدف در سال آینده بیش از ۲ برابر سال جاری و حتی تا ۳ برابر شود.

اگر مبلغ ۱۰۰ هزار میلیارد تومان جدید بین ۶۰ میلیون خانوار تقسیم شود، یارانه جدید ۱۳۸ هزار تومانی به هر نفر می‌رسد که با ارقام فعلی مجموعا یارانه هر نفر به بالای ۲۰۰ هزار تومان خواهد رسید.