مدل جدید هوش مصنوعی زبان گیاهان را ترجمه می کند!

به گزارش همشهری آنلاین، این مدل هوش مصنوعی که «پلنت آرانای-افام» (Plant RNA-FM) نام دارد، اولین نمونه از نوع خود است و در همکاری بین پژوهشگران مرکز علوم گیاهی «جان اینس» (John Innes Centre) و گروه علوم رایانه دانشگاه «اکستر» (University of Exeter) ساخته شده است.
طبق اطلاعات منتشرشده در وبسایت رسمی مرکز جان اینس، سازندگان این مدل هوش مصنوعی باور دارند که «پلنت آرانای-افام» یک پیشرفت مهم در زمینه فناوری است که میتواند به کشفهای جدید در علوم گیاهی و حتی مطالعات بیمهرگان و باکتریها کمک کند.
آرانای (RNA) مشابه DNA یک مولفه کلیدی در همه موجودات است و مسئول انتقال اطلاعات ژنتیکی از طریق توالیها و ساختارهای بدن آنها است. در ژنوم، ساختار آرانای از ترکیب نوکلئوتیدها (عناصر سازنده) شکل میگیرد که مشابه حروف الفبا بهطور خاص چیده شدهاند.
گروه تحت رهبری پروفسور «ییلیانگ دینگ» (Yiliang Ding) در مرکز جان اینس بر روی ساختار آرانای تمرکز دارند که میتواند به ساختارهای پیچیدهتری تبدیل شود که عملکردهای بیولوژیکی پیچیده مانند رشد گیاهان و واکنش به فشارهای محیطی را تنظیم میکند.
برای درک بهتر زبان پیچیده آرانای در عملکرد آن، گروه پروفسور دینگ با گروه دکتر «که لی» (Ke Li) از دانشگاه اکستر همکاری کردهاند. این دو گروه با همکاری یکدیگر مدل هوش مصنوعی «پلنت آرانای-افام» را طراحی کردهاند که بر روی مجموعهای عظیم از دادهها آموزش دیده است. این دادهها شامل ۵۴ میلیارد قطعه آرانای از ۱۱۲۴ گونه گیاهی مختلف هستند.
پژوهشگران در طراحی این مدل از روشهایی مشابه آنچه برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی مانند «چتجیپیتی» (ChatGPT) برای درک زبان انسان استفاده میشود، بهره بردهاند. این مدل هوش مصنوعی با مطالعه اطلاعات آرانای از گیاهان سراسر جهان، زبان گیاهان را آموخته و به درک بهتری از نحوه عملکرد آرانای در دنیای گیاهی دست یافته است.
دکتر «هاوپنگ یو» (Haopeng Yu)، یکی از پژوهشگران گروه پروفسور دینگ، توضیح داد: “اگرچه توالیهای آرانای ممکن است برای انسان تصادفی به نظر برسند، مدل هوش مصنوعی ما توانسته است الگوهای پنهان در این توالیها را شناسایی کند و آنها را رمزگشایی کند.”
این مدل جدید میتواند بهطور چشمگیری در درک و تحلیل فرآیندهای بیولوژیکی گیاهان و کمک به تحقیقات آینده در زمینههای مختلف علوم زیستی، از جمله کشاورزی و تغییرات اقلیمی، مفید باشد.