مختصات استراتژی جدید ترامپ در مقابل با ایران / هژبری: انتظار معجزه از برجام، منطقی نیست /سخنرانی روحانی درباره سپاه قابل تحسین بود
محمدعلی هژبری کارشناس مسائل منطقه ای، به بررسی تبعات منطقه ای سخنرانی ترامپ پرداخته است.
به گزارش بازتاب موضع گیری ها در مورد سخنرانی ترامپ ادامه دارد. طیفهای مختلفی، رویکرد ترامپ را خطرناک و بر هم زننده توازن و نظم منطقه ای و جهانی می دانند. رویکرد او نسبت به سپاه و تروریست نامیدن ملت ایران، بسیار نازل و غیر قابل قبول قبول بود. اما این رویکرد خشن، تند و کودکانه در مقابل ایران و نیروی دفاعی آن می تواند منطقه را دچار تشنج و نا آرامی کند.
نامه نیوز در این باره با محمد علی هژبری کارشناس مسائل منطقه ای گفت و گویی کرده است که از نظر می گذرانید.
ارزیابی شما از سخنرانی ترامپ در مورد برجام چیست؟ این رویکرد می تواند خواسته های ترامپ و تیم او را در رابطه با برجام محقق سازد؟
سخنرانی جنجالی و پر از نفرت و خشونت ترامپ، نکات قابل توجهی برای ما دارد. اول اینکه؛علی رغم لفاظیها و شعارهای سخیف،باز هم برجام را تایید کرد و از کنگره خواست که با تحریمهای غیرهسته ای، برجام را تقویت کند. همانطور که انتظار میرفت، کاخ سفید، تایید و تخریب برجام و یا سیاست هویج و چماق را همزمان به کار برد. بی شک خروج از برجام، امریکا را در موضع ضعف قرار میداد، اما ماندن در برجام، به او اجازه کنترل، نظارت، بررسی برجام و کنترل رفتار ایران را میدهد. حتی به این بهانه که تغییری در رفتار ایران مشاهده نمیکند، میخواهد نظارتهای برجامی را قوی تر کند.
این اولین رویکرد ترامپ نبوده و نادیده گرفتن توافق های بین المللی از سوی او ادامه داشته و دارد. آیا رد کردن برجام می تواند بدون تبعات باشد؟
نکته مهمی که باید لحاظ شود این است که امریکا خوی استکباری دارد. تفاوت مجموعه غرب و یا کشورهای مهم غربی با امریکا در این است که اروپا حاضر به تقسیم رابطه میشود. منظور اینکه،کشور مقابل میتواند نوع رابطه خود با اروپا را مشخص کند. مثلا ایران میتواند روابط خود با انگلیس را به تجاری یا سیاسی یا فرهنگی و چند مورد خاص محدود کند. اما امریکا حاضر به تقسیم رابطه نیست. امریکا در تمام امور کشورهایی که با ان رابطه برقرار میکند(چه مسقیم و چه غیرمستقیم مانند توافق برجام)دخالت میکند. کشور مقابل نمیتواند بگوید که فقط رابطه سیاسی یا فرهنگی دارم بلکه باید تمام امورات سیاسی، فرهنگی و نظامی را با واشنگتن هماهنگ کند! دخالت واشنگتن در کشورهای مختلف، حتی در کشورهای متحد و دوست مانند اذربایجان،پاکستان، افغانستان و ترکیه را هم به کرات میبینیم.
به نظر شما دلیل رویکرد امریکا در این باره چیست؟ آیا این برجام است که به تنهایی باعث شده او راهبرد جدیدی در رابطه با تهران بوجود آورد؟
نقطه کانونیِ سیاست امریکا نسبت به ایران، عدمِ پذیرش ایران به عنوان یک کشور مسئول و مستقل، رشدیافته و بازیگر مهم در عرصه تعاملات جهانی و منطقه ای است.امریکا با دستاویز قرار دادن موضوعاتی چون حقوق بشر،حمایت از تروریسم، تلاش برای ناامن سازی عراق و سوریه و یمن، حضور نظامی و مستشاری در کشورهای پرآشوب منطقه،حاکمیت ایران را مورد تهاجم قرار میدهد.در تلقی امریکا، پیشرفتهای موشکی و فعالیتهای منطقه ای ایران، یعنی تثبیت موقعیت منطقه ای و جهانی ایران که به معنی تثبیت قدرتی معارض در برابر مجموعه غرب است.لذا در تعریف امریکا، ایران هنگامی پسر خوب داستان میشود که مانند برخی کشورهای منطقه، سیاستهای مستقل خود را رها کرده و وابستگی به انها را، اختیار کند.لذا انتظار معجزه از برجام، منطقی نیست!
به نظرتان موج حمایت اروپایی از ایران ادامه خواهد داشت؟
درباره همراهی کشورهای غربی و حتی روسیه و چین با امریکا در افزایش فشار به تهران، باید تامل کنیم. موضع مبهم سران و وزرای خارجه اروپا و حتی موضع ضعیف روسیه و سکوت چین، نشان میدهد که در صورت ادامه فشارها در کنار تهران باقی نخواهند ماند.
و همانطور که بارها تاکید کرده ام،شاهد تقسیم رابطه بین امریکا و اروپا هستیم.
بدین صورت که گفتگو و تعامل از طرف اروپاست و تحریم و مجازات های اقتصادی و غیراقتصادی از طرف امریکا.
مذاکره برای برجامهای دیگر در موضوعات حقوق بشر، موشکهای بالستیک و سیاستهای منطقه ای بارها از سوی رهبران غربی اشاره شده است. در این راستا، بازرسی از اماکن نظامی، اولین گام خواهد بود.
رویکرد ترامپ در رابطه با سپاه چگونه قابل ارزیابی است. آیا او تبعات تحریمهای علیه سپاه را درک نمی کند؟
رویکرد ترامپ و خشم او نسبت به سپاه پاسداران، ناشی از شکستهای پی در پی داعش و گروه های مزدور تکفیری در منطقه است. بازیگری مقتدرانه سپاه ایران در عراق و سوریه و لبنان، بسیاری از نقشه های امریکا را برآب کرده است.
سیاست داخلی، از سیاست خارجی جدا نیست. کشورها، تحولات کشورهای دیگر را رصد(مانیتورینگ) میکنند. اختلافات داخلی در عین اینکه، مصرف داخلی دارد، اما رقبا و دشمنان از این ضعف ، بیشترین سواستفاده را میبرند.
سخنرانیهای خوب جناب روحانی در تشکر و قدردانی از سپاه پاسداران، انهم قبل از سخنرانی ترامپ، بسیار مهم و قابل تحسین بود.
تلاش برای ایجاد اختلاف و تفرقه بین نظام و مردم، یکی از اهداف سخنرانی ترامپ بود.تخریب سپاه و تروریست نامیدن سپاه و نظام در کنار متمدن نامیدن مردم ایران، با همین هدف صورت میگیرد.همانطور که گفته شد، امریکا از اختلافات داخلی حول برخی محورها اگاه است و قصد بهره برداری از این موارد را دارد.
همچنین استفاده از واژه مجعول خلیج ع -ر- ب- ی،در واقع به معنای ارسال کد به کشورهای عربی منطقه و متاثر از دلارهای نفتی بود.
