مخاطبان رمان بیش از داستان كوتاه هستند

حسین فتاحی، نویسنده، با بیان اینكه نوشتن داستان‌های كوتاه بسیار فنی‌تر، تكنیكی‌تر و دشوارتر از رمان است، معتقد است: تعداد مخاطبان رمان به مراتب بیش از داستان كوتاه است.

فتاحی در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری ابتدا درباره وضعیت داستان كوتاه در ایران و همچنین رویكردش از پرداخت به این گونه‌ ادبی در شرایطی كه همه چیز در جامعه فعلی سریع پیش می‌رود و مردم فرصت كافی برای مطالعه ندارند، اظهار داشت: من فكر می‌كنم سلیقه خوانندگان متفاوت است؛ چون تعدادی به داستان كوتاه علاقه دارند و برخی به رمان اشتیاق بیشتری نشان می‌دهند. بنابراین سلیقه‌ها مختلف است اما به خاطر فنی بودن داستان‌های كوتاه، مجالی برای پرداخت زیاد به شخصیت‌ها و ماجراها نیست و به نظرم برای خوانندگان عادی كشش و جذابیت كمتری دارد به همین خاطر در مجموع فكر می‌كنم مخاطبان رمان بیشتر است.

او توضیح داد: سبك رمان‌نویسی به سبب فضای بازی كه دارد ماجراهای زیادی مطرح می‌كند و فرصت كافی برای شخصیت پردازی‌ها دارد اما در داستان كوتاه این فرصت‌ها وجود ندارد تا خواننده بتواند با داستان همدردی كند. اصولا در كشورهایی كه مطالعه برایشان عادت شده، شاید این طور باشد كه داستان‌های كوتاه بیشتر خوانده شود اما متاسفانه ما خیلی به این عادت نكرده‌ایم كه بیرون از منزل‌مان هم مطالعه داشته باشیم و بیشتر در خانه كتاب می‌خوانیم. من كمتر می‌بینم افرادی را كه در اتوبوس، مترو و مكان‌های اداری مطالعه داشته باشند. بنابراین اگر از این بُعد نگاه كنیم به این نتیجه می‌رسیم كه مردم ما از فرصت‌هایشان استفاده نكردند اما در نهایت آنچه كه بازار نشر نشان می‌دهد، رمان به نسبت داستان كوتاه مخاطبان بیشتری دارد.

این نویسنده در ادامه درباره استفاده از فضای مجازی برای ارائه داستان‌های كوتاه نیز خاطرنشان كرد: به نظرم فضای مجازی هم یك فرصتی است كه تازه پدید آمده و باید از آن استفاده كرد. به نظرم از همین فضا می‌توان خوب استفاده كرد كه اگر اصولی و درست به سمت آن برویم شاید مشكل قبلی ما كه استفاده نكردن از فرصت‌هایمان بود، حل شود. به عنوان مثال خواندن داستان‌های یك صفحه‌ای در فضای مجازی خوب است.

وی سپس درباره اینكه برخی می‌گویند داستان كوتاه مختص نویسندگان تازه كار است، تاكید كرد: اصلا این طور نیست. به نظرم داستان كوتاه خیلی فنی‌تر، تكنیكی‌تر، دشوارتر و سنگین‌تر از رمان است چون واقعا در كوتاه‌ترین زمان روایت داستان و تاثیر بر مخاطب و اینكه او را به فكر واداریم، كار سختی است. ما در رمان به اندازه كافی فرصت ماجراجویی و شخصیت‌پردازی داریم اما در داستان كوتاه اینگونه نیست.

فتاحی در پایان گفت‌و‌گوی خود در پاسخ به این پرسش كه آیا داستان‌های كوتاه می‌توانند ظرفیت‌های بزرگ انقلاب اسلامی را روایت كنند و می‌توان از این فضا برای ارائه گستردگی مضمونی با عنوان انقلاب استفاده كرد، گفت: قطعا همینطور است و هیچ فرقی ندارد؛ چراكه مضمون انقلاب هم یكی از مضامین اجتماعی‌مان است و اصولا داستان كوتاه عرصه بازتاب مضامین اجتماعی است و ما از هر مضمونی كه خواننده دوست دارد می‌توانیم استفاده كنیم تا بیشتر آگاه شود. این موضوع بستگی به نوع نگاه نویسنده دارد چون برخی مضامین لحظه‌ای هستند اما برخی مضامین هم كه به زندگی شخصی بستگی دارد، در قالب رمان بهتر بیان می‌شود.

گفتنی است حوزه هنری انقلاب اسلامی در راستای تحقق اهداف والای انقلاب اسلامی، پانزدهمین مهرواره شعر و داستان جوان سوره را مردادماه 1396 در استان تهران برگزار می‌كند.