محمدعلی بهمنی علیه هوروشبند و ماکانبند
انتخاب دو ترانه با متنهای ضعیف و ادبیات مبتذل، به عنوان بهترین ترانههای مردمی در جشنواره موسیقی ما، انتقادهایی را به دنبال داشته است از جمله احتمال اینکه کل این انتخاب یک نظرسازی برای مطرح کردن و فروش بیشتر باشد!
ترانه «ماه پیشونی» از هوروش بند به همراه قطعه «یک لحظه نگام کن» از «ماکان بند» عنوان بهترین موسیقی پاپ از نگاه مردم را در پنجمین جشن «موسیقی ما» به دست آوردند. انتخاب ترانه «ماه پیشونی» به خاطر ادبیات سخیف و سطحی، انتقادهایی را به همراه داشته است. بخشی از متن «ترانه ماه پیشونی» این است: «وقتشه دیوونه بشم به سیم آخر بزنم وقتشه که شمارهتو بگیرمو زنگ بزنم/ نمیتونه سد کنه رامو کسی جلو دارم نیست مثه تو یکی یدونه آخه تو این عالم نیست».
استاد محمدعلی بهمنی در گفت و گو با «جوان» در آسیب شناسی معرفی چنین ترانهای به عنوان بهترین ترانه پاپ سال، اولین انتقاد را متوجه جشن «موسیقی ما» میداند و میگوید: «برگزار کنندگان این جشن باید برای کار خودشان شخصیت قائل میشدند و این ترانه سخیف را برای حضور در جشن نمیپذیرفتند. زمانی که یک جشن یا جشنواره پا میگیرد و اعتبار به دست میآورد نباید هر کار ضعیفی را به این بهانه که مخاطب دارد، بپذیرد.»
استاد بهمنی با اشاره به ادعای برگزارکنندگان جشن «موسیقی ما» درباره رأی مردمی برای انتخاب ترانه ماه پیشونی میافزاید: «آنها میگویند که مردم رأی دادهاند و این ترانه انتخاب شده، به نظرم حتی اگر این کار اتفاق افتاده باشد، نباید این ترانه جزو گزینههای رأیگیری قرار میگرفت.»
وی در پاسخ به اینکه تاثیر اعلام چنین انتخاب ضعیفی چیست؟ میگوید: «این کار بیشتر نظرسازی بود تا نظرسنجی، بالاخره شرکتهایی که این ترانهها را منتشر میکنند میخواهند بگویند که کارهایشان در میان مردم جایگاه دارد و مردم با آنها آشنایی دارند.»
بهمنی میگوید: «اینها میخواهند بگویند که ما کار خوب تولید میکنیم و برای همین نظرسازی میکنند، ولی مگر مردم بیکارند که این آهنگ را انتخاب کنند؟! آنها با این کار میخواهند توقع مردم را پایین بیاورند.»
استاد ادبیات و ترانهسرای پیشکسوت میگوید: «در شرایطی هستیم که شعر ما حداقل بعد از دوران نیما خودش را جهانی کرده است، پس چطور ممکن است در کشور چنین ترانههای مبتدی و مبتذل محبوب شود؟»
داستان یک استعفا
شهریورماه بود که محمدعلی بهمنی رئیس وقت شورای شعر دفتر موسیقی ارشاد با انتشار متنی از سمت خود استعفا کرد. وی در آن متن تأکید کرده بود: «متأسفانه روزگاری را میگذرانیم که برای تخریب «موسیقی» رندانه دارند «ارج باید و نبایدِهای» کلمه در ترانه را از باورهامان میربایند.
جهت اطلاع: من با آگاهی ِاشتباهم از قبول «ریاست شورای ترانه» نه به دلیل اینکه شش ماه است کارشناسانش هم حقوقی دریافت نکردهاند، فقط به این دلیل که دیگر مزاحم ترانههای ضعیف نباشم، با شرم خداحافظی میکنم.»
بهمنی درباره استعفایش از دفتر موسیقی و احتمالا تاثیر ترانههای ضعیف که ارشاد مجوز انتشار آنها را میدهد، میگوید: «من با نمایندگان شرکتهای منتشر کننده آثار موسیقی جلسهای داشتم و با آنها صحبت کردم که چرا روی انتشار ترانههای ضعیف تأکید و برای مجوز گرفتن صحنهسازی میکنید؟ یکی از همان افراد حاضر در جلسه صراحتاً جواب داد که ما اصلا احتیاجی به شورا نداریم و اگر شما کار ما را رد کنید از طریق دیگری مجوز میگیریم. من هم گفتم اگر این گونه است پس چرا بیهوده نشست بگذاریم و حرف بزنیم؟ من کار خودم را میکنم و شما هم کار خودتان را بکنید. بعد از آن هم استعفا کردم.»
برای آیندگان چه یادگاری میگذاریم؟!
استاد بهمنی با اشاره به اینکه بسیاری از ترانههای مبتذل توسط شرکتهای پخش کننده منتشر میشود، میگوید: «من دلم میسوزد برای مردمی که مجبور میشوند این ترانهها را بشنوند. ما نسبت به گذشته شاهد کاهش استقبال مردم از موسیقی هستیم، از گذشته آثاری برای ما به یادگار رسیده است و ما نیز باید یادگاری از خودمان برای نسلهای بعدی داشته باشیم.»
بهمنی با اشاره به اینکه تولید آثار ضعیف باعث میشود، آثار خوب ساخته نشود، میگوید: «من شاعران خوبی را میشناسم که بر همین اساس حاضر نیستند شعرشان را برای تولید یک قطعه موسیقی در اختیار آهنگساز قرار دهند، نه اینکه آهنگساز خوب نداشته باشیم، برای اینکه آنها نمیخواهند ترانهشان در فضایی منتشر شود که آهنگهای ضعیف در آن حضور دارند. آنها دلشان برای ادبیات میسوزد، طبیعی است که نخواهند کارشان با آثار ضعیف قیاس شود.»
صداوسیما نباید به موسیقی ضعیف بها دهد
استاد بهمنی با انتقاد از صداوسیما در پخش ترانههای ضعیف، میگوید: «وقتی تلویزیون خوانندههای ترانههای سطحی را دعوت و کارهای آنها را پخش میکند، شرکتهایی که با آنها طرف قرارداد هستند، خوشحال میشوند و میگویند این کار به معنای رسمیت دادن صداوسیما به آثار ماست و همین را وسیلهای برای تبلیغ خود میدانند. کار صداوسیما در دعوت از چنین خوانندههایی و پخش آثارشان اشتباه است. با اینکه آنها مدعی میشوند از آثارشان استقبال میشود.»
استاد بهمنی در پاسخ به این سؤال که چرا شرکتهای تولید کننده آثار موسیقی سراغ آثار با کیفیت نمیروند؟ پاسخ میدهد: «آنها میگویند چنین آثاری فروش ندارد و به قول خودشان، آنها هم باید زندگی کنند و درآمد داشته باشند.»