ماهواره طلوع 3؛ عقاب تیزبین ایران بر سکوی پرتاب
با آغاز شمارش معکوس برای اعزام تازهترین ماهوارههای ایرانی به مدار زمین، «طلوع ۳» یا «پایا» بیش از همه در کانون توجه قرار گرفته است؛ ماهوارهای سنجشی که بهعنوان پیشرفتهترین و سنگینترین نمونه بومی تاکنون، نمادی از بلوغ فناوری فضایی کشور بهحساب میآید.
سه ماهواره «ظفر ۲»، «کوثر» و «طلوع ۳» آماده پرتاب هستند و در این میان، طلوع ۳ که توسط صنایع الکترونیک ایران (صاایران) ساخته شده، جایگاه ویژهتری دارد. این ماهواره با وزنی حدود ۱۵۰ کیلوگرم، سنگینترین ماهواره سنجشی بومی است که برای قرارگیری در مدار لئو در ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری آماده شده است.
طلوع ۳ چه تفاوتی با نسلهای قبلی دارد؟
طلوع ۳ بهعنوان یک ماهواره کاملاً عملیاتی، آزمونهای فنی خود را پشت سر گذاشته و از لحاظ دقت تصویربرداری یک جهش مهم محسوب میشود:
تصویربرداری تکطیفی: دقت ۵ متر
تصویربرداری چندطیفی: دقت ۱۰ متر
این پیشرفت قابل توجه، ایران را وارد حوزه تصاویر ماهوارهای با کیفیت تجاری میکند.
قابلیت مانور مداری؛ نقطه قوت استراتژیک
طلوع ۳ به سامانه پیشرانش بومی مجهز است که امکان اصلاح مدار و اجرای مانورهای دقیق تصویربرداری را فراهم میکند؛ قابلیتی که عمر عملیاتی ماهواره را افزایش میدهد. بیش از ۸۰ درصد تجهیزات و زیرسامانههای آن نیز در داخل کشور تولید شده است.
کاربردها؛ از کشاورزی تا مدیریت بحران
تصاویر این ماهواره میتواند در حوزههای مهم کشور نقشآفرینی کند، از جمله:
پایش مزارع و محصولات استراتژیک
رصد منابع آبی و تغییرات تالابها
ارائه تصاویر فوری از مناطق حادثهدیده
بهروزرسانی نقشههای شهری و توپوگرافی
نگاهی به گذشته؛ مسیر طلوع
پروژه طلوع از اوایل دهه ۹۰ آغاز شد. طلوع ۱ با هدف دستیابی به دقت ۲۵ متر در سال ۱۳۹۶ پرتاب شد، اما به مدار نرسید. با این حال، تجربههای آن مسیر توسعه نسلهای بعدی را هموار کرد.
در طلوع ۳، متخصصان صاایران به دقت ۵ متر دست یافتند. این نمونه در روز فناوری فضایی ۱۴۰۱ رونمایی و در شهریور ۱۴۰۲ تحویل سازمان فضایی شد. همچنین طراحی نسل بعدی این خانواده، «طلوع ۴»، در دستور کار قرار دارد.
آینده؛ احتمال نصب رادارهای SAR
یکی از گامهای مهم آینده، توسعه نسخههای مجهز به رادار دهانه مصنوعی (SAR) است؛ فناوریای که امکان تصویربرداری در شب، آسمان ابری و شرایط دشوار جوی را فراهم میکند. پلتفرم طلوع ۳ و نسلهای بعدی آن قابلیت پشتیبانی از چنین محمولههایی را دارند و میتوانند نظارت فضایی کشور را تکمیل کنند.
به گزارش تسنیم، با قرار گرفتن طلوع ۳ در کنار ماهوارههای ظفر ۲ و کوثر، زنجیره دادههای مکانی کشور کاملتر خواهد شد و ایران یک گام مهم دیگر در مسیر سند جامع فضایی و توسعه منظومههای ماهوارهای برمیدارد.
