ماجرای توسل سپرده گذاران یک موسسه به آیت الله جنتی
کاسپین یکی از قربانیان فعالیت مؤسسات غیرمجاز است که حالا سپرده‌گذارانش برای اینکه حق خود را بگیرند، دست به دامان رئیس مجلس خبرگان شده‌اند.حالا آیت‌الله جنتی هم با این اقدام وارد مسئله‌ای شده که اصولا و طبق قانون در اختیاراتش نیست؛ اما ترجیح داده برای استیفای حقوق این سپرده‌گذاران وارد گود شود.
کاسپین یکی از قربانیان فعالیت مؤسسات غیرمجاز است که حالا سپرده‌گذارانش برای اینکه حق خود را بگیرند، دست به دامان رئیس مجلس خبرگان شده‌اند.حالا آیت‌الله جنتی هم با این اقدام وارد مسئله‌ای شده که اصولا و طبق قانون در اختیاراتش نیست؛ اما ترجیح داده برای استیفای حقوق این سپرده‌گذاران وارد گود شود.
ورود مجلس خبرگان به پرونده کاسپین
به‌این‌ترتیب هم‌زمان با مسدودماندن پنج‌ماهه سپرده‌های سپرده‌گذاران کاسپین در این مؤسسه، جمعی از سپرده‌گذاران کاسپین در طوماری مشکلات خود را به آیت‌الله جنتی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، ارائه داده و از ایشان درخواست کرده‌اند که برای حل مشکلات سپرده‌گذاران و رفع مسدودی حسابشان مساعدت کنند.به گزارش تسنیم، بر‌اساس‌این آیت‌الله جنتی دستور پیگیری مشکلات سپرده‌گذاران کاسپین را به رئیس کل بانک مرکزی داده است.
در نامه‌ای که کدخدایی مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس خبرگان رهبری به ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، نوشته، آمده است که بانک مرکزی اقدامات لازم را برای حل مشکلات سپرده‌گذاران کاسپین انجام دهند.در متن این نامه که به قلم کدخدایی، مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس خبرگان رهبری، خطاب به رئیس‌کل بانک مرکزی، به نگارش درآمده، آمده: «حسب‌الامر آیت‌الله جنتی، رئیس محترم مجلس خبرگان رهبری، به پیوست عین درخواست جمعی از سپرده‌گذاران مؤسسه مالی و اعتباری کاسپین به همراه ضمائم آن جهت رسیدگی و هرگونه اقدام مقتضی ارسال می‌گردد».هرچند ماهیت این نامه دستوری نیست؛ اما نکته حائز توجه در آن، این است که ورود مجلس خبرگان به امور اجرائی خاص و ویژه، برای نخستین‌بار صورت می‌گیرد؛ بنابراین پاسخ‌گویی رئیس‌کل بانک مرکزی به این نامه، می‌تواند معنادار تلقی شود؛ چرا‌که نوع رفتار رئیس‌کل بانک مرکزی به این موضوع اگر در قالب پذیرش مسئله بدون یادآوری حوزه اختیارات باشد، می‌تواند به دخالت نهادهای دیگر به امور بانک مرکزی کشور منجر بشود؛ در‌حالی‌که این نهاد پولی، به خودی‌خود به سبب استفاده از بودجه عمومی کشور به ریاست‌جمهوری به‌عنوان عالی‌ترین مقام اجرائی، دستگاه‌های نظارتی از‌جمله دیوان محاسبات کشور، سازمان بازرسی کل کشور، مجلس شورای اسلامی، نهادهای نظارتی رهبری و قوه مجریه و… پاسخ‌گو است.
آیت‌الله جنتی صرفا می‌تواند وساطت کند
در‌این‌باره احمد حاتمی‌یزد، کارشناس بانکی، در گفت‌وگو با «شرق» با رد ارتباط مسائل بانکی به مجلس خبرگان می‌گوید: چنین اقدامی قطعا در حوزه وظایف مجلس خبرگان نیست؛ اما آیت‌الله جنتی به‌عنوان یک شخص می‌تواند در نقش یک واسط، برای سپرده‌گذاران کاسپین وساطت کند و در مقابل بانک مرکزی هم می‌تواند به این فرد، پاسخ بدهد یا ندهد.
سیف برای جلوگیری از شائبه، پاسخ دهد
حاتمی‌یزد ادامه می‌دهد: در این موقعیت انتظار می‌رود آقای سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، تصمیم عاقلانه‌ای بگیرند. این مسئله جزء وظایف رئیس‌کل بانک مرکزی نیست که به مجلس خبرگان پاسخ دهد.او تصریح می‌کند: رئیس‌کل بانک مرکزی نباید به‌گونه‌ای رفتار کند که مشوق چنین اقداماتی باشد؛ زیرا اساس تفکیک قوا و پیروی از رویه قانونی در امور مملکتی به هم می‌ریزد.
بانک مرکزی فقط به نهادهای نظارتی پاسخ‌گو است
رئیس‌کل بانک مرکزی طبق وظایف باید به ریاست‌جمهوری به‌عنوان عالی‌ترین مقام اجرائی، دستگاه‌های نظارتی از‌جمله دیوان محاسبات کشور، سازمان بازرسی کل کشور، مجلس شورای اسلامی، نهادهای نظارتی رهبری و قوه مجریه و… پاسخ‌گو باشد. آن‌هم به سبب اینکه از بودجه عمومی کشور ارتزاق می‌کند. در‌هر‌حال، هیچ دلیل قانونی برای پاسخ‌گویی به مجلس خبرگان از سوی بانک مرکزی وجود ندارد.
اقدام بی‌سابقه مجلس خبرگان
کامران ندری، مدیر گروه سابق بانکداری اسلامی در پژوهشکده پولی و بانکی، هم در‌این‌باره به «شرق» می‌گوید: در قانون اساسی، ولی‌فقیه بالاتر از همه قوا قرار دارد و خبرگان رهبری هم نقش کلیدی در تعیین ولی‌فقیه و نظارت بر عملکرد او دارند. تا‌به‌حال اتفاق نیفتاده که خبرگان رهبری به یک مورد خاص ورود کرده و از یک مقام اجرائی درخواست کنند که درباره مورد خاصی در اقتصاد، گزارشی را به خبرگان ارائه دهند. این اقدام مجلس خبرگان تقریبا با رویه این نهاد خیلی همخوانی ندارد. به‌هر‌حال، ولی‌فقیه می‌تواند ورود کند؛ اما تا‌به‌حال چنین چیزی مرسوم نبوده است.
ورود خبرگان به پرونده کاسپین، مشکلی را حل نمی‌کند
او در پاسخ به اینکه با ارائه گزارش به مجلس خبرگان و دستور پیگیری این مسئله به رئیس‌کل بانک مرکزی، آیا این گزارش به رفع مشکلات سپرده‌گذاران کاسپین منتهی می‌شود، می‌گوید: ورود مجلس خبرگان به این ماجرا بعید می‌دانم بتواند این مشکل را حل کند. مشکلات کشور در حوزه اقتصاد بسیار زیاد است. به گزارش «شرق»، سپرده‌گذاران کاسپین در اسفندماه سال گذشته، در ساختمان مرکزی «کاسپین» سعادت‌‌آباد، چادر زده بودند تا توجه مسئولان را به رفع مشکلات خود جلب کنند. آنها در این تجمع با دردست‌داشتن پلاکاردهایی خواستار دسترسی بدون قید و شرط به سپرده‌هایشان و تعیین‌تکلیف این مؤسسه مجاز متخلف ازسوی بانک مرکزی شدند.
توصیه سیف به سپرده‌گذاران کاسپین: صبور باشید
پیش‌تر ولی‌اله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، خطاب به سپرده‌گذاران کاسپین گفته بود: «صبور باشید». او اوایل بهمن‌ماه در پاسخ به سؤالی مبنی‌بر تعیین‌تکلیف سپرده‌گذاران مؤسسه اعتباری کاسپین و علت توقف بازپرداخت وجوه به سپرده‌گذاران این مؤسسه گفته بود: هنوز حساب‌های تعاونی‌هایی که در مؤسسه کاسپین ادغام شده‌اند به این مؤسسه منتقل نشده است.سیف گفته بود: اولین قدم این است که حساب‌های این تعاونی‌ها به مؤسسه کاسپین وارد شود و بعد مؤسسه بتواند ایفای تعهد کند.رئیس کل بانک مرکزی گفت: مدلی که بانک مرکزی پیشنهاد کرده بود این است که تک‌تک تعاونی‌های ادغامی دارایی‌ها و بدهی‌های خود را به هیئت‌مدیره کاسپین اعلام کنند؛ بعد از آن آغاز ایفای تعهدات در این مؤسسه آغاز شود.سیف از مردم خواسته بود صبور باشند و اجازه دهند که کاسپین تمام وجوه را تحویل بگیرد و نسبت به بازپرداخت تعهداتش اقدام کند.گفتنی است، ولی‌اله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی، همواره مردم را به دوری از سپرده‌گذاری در مؤسسات مالی غیرمجاز و سپرده‌گذاری در بانک‌ها و مؤسسات مجاز تشویق می‌کرد.
در ادامه اعتراض‌ها، رئیس‌کل بانک مرکزی، اعلام کرده بود مؤسسه کاسپین شعبه‌ای در کشور نداشته و اصولا نباید نسبت به دریافت سپرده اقدام می‌کرد، اما مردم می‌گویند در مؤسسه کاسپین افتتاح حساب کرده و پول‌هایمان را در این مؤسسه گذاشتیم، نه هشت تعاونی منحله در آن! بانک مرکزی در حالی از مشروط‌بودن مجوز مؤسسه کاسپین سخن می‌گوید که حدود سه ماه پیش تبلیغات متعدد مؤسسه مجاز کاسپین از تمام شبکه‌های سراسری در حال پخش بودند و در آرشیو سیما مستندات آن موجود است.سؤالی که از بانک مرکزی باید پرسید آن است که آیا این تبلیغات برای شعبه‌هایی بدون حق سپرده‌پذیری بوده است یا آنکه صرفا در ادامه همان سلسله‌اشتباهات سهوی بانک مرکزی است؟!هرچند بانک مرکزی مصر است که به مردم اطلاع‌رسانی کرده، اما عملکرد ناهماهنگ صداوسیما و تبلیغ این تعاونی (بدون مجوز برای نصب تابلو) موجب جلب اعتماد مردم و سپرده‌گذاری آنها در مؤسسه کاسپین شده است که این امر را به‌خوبی می‌توان به عدم نظارت بانک مرکزی نسبت داد.
