نگرانی منابع غربی از پیروزی انصارالله در مأرب/ آیا مأرب سرنوشت جنگ یمن را مشخص خواهد کرد؟

جبهه مأرب مهم‌ترین جبهه جنگ یمن است و سرنوشت آن، یکی از عوامل اصلی تعیین سرانجام جنگ در این کشور به شمار می رود. در حالی که منابع غربی در صورت پیروزی انصارالله در این منطقه نگران توسعه جنگ به سایر مناطق  هستند، به نظر می‌رسد، ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، مأرب را به عنوان دستاوردی سیاسی نگاه می‌کنند.

«بازتاب»؛ آرش صفار– وبسایت خبری-تحلیلی «العربیه الجدید»، در یادداشتی به بررسی آخرین تحولات مأرب و اهمیت این جبهه در سرنوشت جنگ یمن پرداخته است.

جبهه استان مأرب پس از آن که ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، در سال گذشته موفق شدند «نهم»، «الحزم» و «ردمان» را تصرف کردند به مهم‌ترین جبهه در جنگ یمن تبدیل شده است.

استان مأرب تا پیش از این، یکی از بخش‌های نسبتا باثبات کشور بود و آخرین پایگاه دولت «منصور هادی» در شمال یمن محسوب می‌شد؛ در نتیجه پیروزی انصارالله در تصرف شهر مأرب، می‌تواند سرنوشت جنگ یمن را مشخص کند.

همین امر سبب درگیری‌های شدید میان ارتش و کمیته‌های مردمی یمن از یک‌سو و نیروهای وابسته به منصور هادی و ائتلاف عربستان از سوی دیگر شده است.

«علی السکنی»، روزنامه‌نگار در گفتگو با العربیه الجدید ادعا کرده است «حوثی‌ها به شکل خستگی‌ناپذیر تلاش کرده‌اند، به ویژه در جبهه شمال غربی پیش بروند، اما تا به حال شکست خورده‌اند و در برابر نیروهای حکومت و قبایل و حملا هوایی ائتلاف، تلفات بی‌سابقه‌ای داده‌اند… حوثی‌ها فکر می‌کردند با استفاده از تاکتیک سپر انسانی و حملات موشکی و پهپادی، در چند هفته می‌توانند جبهه مأرب را به پایان برسانند؛ این یک اشتباه محاسباتی بود».

با این حال، العربیه الجدید اذعان دارد که طی سه هفته جنگ، ارتش و کمیته‌های مردمی یمن موفق به محاصره مأرب از چندین جهت شده‌اند و ممکن است شهر را مورد حمله قرار دهند.

ادامه جنگ در این جبهه و امکان کشیده شدن جنگ به شهر، شرایط کلی یمن را در آستانه آغاز هفتمین سال جنگ، بدتر خواهد کرد.

مأرب –با استانداردهای یمن- شهری توسعه‌یافته محسوب می‌شود، منابع نفت و گاز یمن عموما در این شهر قرار گرفته‌اند و هاب اصلی تجارت کشور است. در واقع نبرد مأرب، به اندازه نبرد سال 2018 بندر الحدیده اهمیت دارد؛ آن زمان، حمله نیروهای ائتلاف به نیروهای انصارالله -که کنترل بندر را در دست داشتند- منجر به آسیب به بندر شد و در نتیجه کمک‌رسانی بین‌المللی به کل کشور را در خطر قرار داد.

برآوردهای بین‌المللی نشان می‌دهد که تحت تأثیر جنگ در مأرب، شمار آورگان در یمن 9 هزار نفر افزایش یافته است و این افزایش می‌تواند به 400 هزار نفر برسد.

از سوی دیگر، منابع غربی از امکان پیروزی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در مأرب و استفاده از منابع آن برای توسعه جبهه‌های جنگ به شبوه، تعز و حتی حضرالموت هستند؛ به باور السکنی، گسترش جبهه‌های جنگ به استان‌های جنوبی یا داخل عربستان، به معنی خداحافظی با هر گونه امکان صلح در یمن خواهد بود.

علیرغم نکات مطرح شده در یادداشت العربیه الجدید، به نظر نمی‌رسد که ارتش و کمیته‌های مردمی یمن حتی قصد ورود به شهر مأرب را داشته باشند؛ چه برسد به اینکه هدف آن‌ها استفاده از منابع مأرب برای توسعه جبهه‌های جنگ در سایر مناطق کشور باشد.

در این رابطه باید در نظر داشت که تجربه جنگ انصارالله در جنوب، اگر چه در ابتدا حتی به کنترل عدن منجر شد، تجربه موفقی به لحاظ نظامی نبود و به خروج از جنوب منجر شد. ولیکن انصارالله می‌داند که به دست گرفتن کنترل شهر مأرب، با واکنش شدید ائتلاف همراه خواهد بود. در این صورت مأرب و منابع آن -که از معدود منابع بازسازی و حیات اقتصادی یمن است- در حملات هوایی عربستان نابود خواهد شد.

با توجه به این نکات می‌توان تصور کرد که هدف انصارالله از محاصره شهر مأرب، نه تصرف آن بلکه اولا از بین بردن آخرین پایگاه منصور هادی در شمال و در ثانی افزایش اهرم‌ها و دستاوردهای خود برای گفتگوهای احتمالی آتش‌بس و صلح در ماه‌های پیش رو است.

مذاکرات اخیر هیئت نمایندگی انصارالله با آمریکا در عمان، نشان داد که ارتش و کمیته‌‌های مردمی یمن به این امر آگاه هستند که حل ‌و فصل نهایی جنگی که در آستانه هفتمین سال خود قرار دارد را مذاکرات سیاسی مشخص خواهد کرد؛ در واقع در سایه رویکرد ایالات متحده برای پایان دادن به جنگ یمن، عملیات نظامی مأرب، عملیاتی برای پایان دادن به جنگ است، نه توسعه آن.