لذت بازدید از باغ گیاه شناسی را از دست ندهید

گاهی در میان شلوغی و ازدحام شهر، رفتن به یک محیط آرام و سرسبز، می تواند یک فضای دلپذیر و فراموش نشدنی را در خاطره ذهن ثبت کند. برای این منظور ما به شما بزرگترین باغ گیاه شناسی خاورمیانه را پیشنهاد می کنیم.

بازتاب- باغ گیاه شناسی ایران یکی از ۱۰ باغ برتر دنیا محسوب می‌شود که در مراتع پارک چیتگر در غرب تهران احداث شده است. دوستداران طبیعت با گشت و گذار در این باغ علاوه بر تفریحی فراموش نشدنی می توانند با انواع گل‌ها و گیاهان بومی ایران و جهان آشنا شوند.

باغ گیاه‌شناسی ملی ایران یکی از بزرگ ترین باغ های گیاه شناسی جهان محسوب می شود. این باغ که این باغ که به موزه گیاه شناسی ایران نیز شهرت دارد، نقش مهمی در زمینه تحقیقات علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم با اهمیت و تنوع گیاهان و لزوم حفاظت از آنها رو بر عهده دارد. باغ گیاه‌شناسی ایران با داشتن ۲ آبشار، ۶ دریاچه، رودخانه، جویبار و در آخر طیف وسیعی از گونه‌های گیاهی مناطق مختلف ایران و سایر نقاط جهان، یکی از زیباترین و سرسبزترین مناطق تهران برای گشت و گذار بشمار می‌رود.

موقعیت جغرافیایی

باغ گیاه شناسی ملی ایران یکی از جاهای دیدنی تهران است که در دامنه جنوبی رشته کوه البرز در اراضی چیتگر، در شمال غربی تهران و حاشیه اتوبان تهران – کرج، شهرک سرو آزاد، خیابان شهید علی گودرزی، بلوار باغ گیاه شناسی ملی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور قرار دارد.

تاریخچه

در سال ۱۳۴۸ عملیات طراحی و احداث این باغ توسط کارشناسان ایرانی و با همکاری تعدادی از کارشناسان خارجی آغاز شد و نقشه جامع باغ طراحی شد. این باغ که به‌عنوان باغ گیاه شناسی تهران نیز شناخته می‌شود؛ زیر نظر موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور اداره می‌شود و مجموعه‌ای ۱۴۵ هکتاری است که در اراضی چیتگر تهران جای دارد.

ویژگی ها

باغ گیاه شناسی ملی آب و هوایی نیمه خشک دارد و میزان بارندگی متوسط سالانه آن حدود ۲۴۰ میلی‌متر است و گیاهان بومی و غیربومی در فضای باز و گلخانه‌ای آن کشت ‌شده‌اند. این مکان به‌عنوان ذخیره ژنتیکی گونه‌های در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این باغ همچنین با بهره‌گیری از روش‌های مختلف علمی، امکان شناخت گونه‌های مختلف گیاهی داخل و خارج کشور، روش تکثیر و پروش گونه‌های باارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی فراهم شده و محدوده پراکنش آن‌ها تعیین شده است.

در طراحی این باغ گیاه شناسی تلاش شده است تا مناظر و چشم‌انداز طبیعی سه کوه زاگرس، البرز و هیمالیا شبیه‌سازی شود و همچنین شش رودخانه و یک دریاچه نیز به ایجاد فضای طبیعی باغ کمک کرده‌اند. از دیگر جاذبه‌های باغ دو آبشار است که ریزش آب آن‌ها از بلندی و لابه‌لای صخره صورت می‌گیرد. همچنین سنگ‌هایی با شکل‌های پهن، گرد و عمودی در بین عناصر آب و گیاه قرار داده شده‌اند تا محیط طبیعی را تداعی کنند.

در باغ‌سازی خاور دور از زیبایی رنگ برگ درختان و گل درختچه‌های دائمی برای ایجاد مناظر زیبا اسفاده می‌کنند. بنابراین در باغ گیاه شناسی ملی نیز سعی شده است تا با کاربرد گیاهان هم به‌صورت انفرادی و هم به‌صورت توده‌ای، چشم‌اندازهای زیبا و قابل توجهی ایجاد شود. ترکیب گیاهان با حفظ مرکزیت دریاچه از ویژگی‌های بارز این محیط است. گونه‌های این مجموعه شامل سوزنی‌برگ، همیشه سبز، گونه‌های خزان‌شونده با رنگ‌های متنوع پاییزی و درختچه‌های گل‌دار است.

بخش های مختلف 

باغ گیاه شناسی ملی ایران متشکل از بخش‌های زیادی است که هر کدام با گونه خاصی از گیاهان نقاط مختلف ایران و جهان پوشیده شده است. از رویشگاه‌های طراحی شده در این باغ هفت رویشگاه شامل رویشگاه هیرکانی، رویشگاه زاگرس، رویشگاه البرز جنوبی، رویشگاه ایرانی – تورانی، گلخانه جنوب ایران، باغ پیازهای ایرانی، باغ میوه‌های بومی مربوط به ایران بوده و ۶ رویشگاه شامل رویشگاه اروپا، چمن‌زارهای آمریکا، رویشگاه قفقاز، رویشگاه هیمالیا، رویشگاه چین و ژاپن مربوط به جهان است.

همچنین هشت کلکسیون و باغ موضوعی شامل قطعات آموزشی و نمایشی، باغ سیستماتیک، باغ گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، جنگل و گردشگاه، باغ صخره‌ای و گیاهان زینتی، میدان مرکزی باغ رز و چهار باغ ایرانی و پهن‌برگان همیشه سبز نیز در این باغ وجود دارد. 

موزه حشرات باغ گیاه شناسی ملی ایران نیز در سال ۱۳۹۷ افتتاح شده و دارای دو بخش موزه علمی و موزه نمایشی است. در این موزه که یکی از جالب‌توجه‌ترین موزه‌ها برای علاقمندان به دنیای حشرات است، بیش از ۳۰ هزار نمونه از گونه‌های مختلف حشرات از ایران و سایر نقاط جهان نگهداری می‌شود و در معرض نمایش قرار دارد.

موزه نمایشی شامل هفت راسته و بیش از ۶۰ خانواده مختلف از حشرات است. راسته‌های موجود در موزه نمایشی شامل راسته پروانه‌ها، سخت بالپوشان، نیم بالپوشان، زنجره ها، راست بالان (ملخ ها و سیرسیرک ها)، بزرگ بالان، شیخک‌ها، طیاره مانندها (سنجاقک‌ها و آسیابک‌ها) و فاسمیدها است.

کارگاه‌های آموزشی

کارگاه‌های آموزشی باغ گیاه شناسی ملی به‌صورت تئوری و عملی برگزار می‌شوند. در پایان دوره، گواهینامه‌ای معتبر از سوی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور به شرکت کنندگان اعطا خواهد شد. 

این دوره‌ها شامل مباحث تخصصی می‌شود. به‌عنوان مثال شما می‌توانید در دوره‌های کرم‌های گیاهی، استخراج عصاره، تهیه صابون، تهیه لوسیون، تهیه ماسک‌های گیاهی، تهیه پماد و غیره شرکت کنید. 

بیشتر بخوانید

خطری بزرگ بیخ گوش باغ گیاه شناسی تهران/ برای نابودی این باغ 22 برج 27 طبقه‌ای کم داشتیم!

جشنواره های باغ گیاه شناسی ملی ایران

در باغ گیاه شناسی تهران، در فصل های مختلفی از سال جشنواره های گوناگونی برگزار خواهد شد که شما را به باغ گیاه شناسی ملی جذب می کند. زمان برپایی جشنواره گلاب گیری در بهار و جشنواره پاییزه که با شکوفایی زیبا و دیدنی گل های داوودی همراه و همزمان است، به تماشای باغ بروید.

زمان مناسب برای بازدید

پوشش گیاهی این باغ به گونه‌ایست که شما می توایند در تمام فصول سال از دیدن گیاهان و درختان زیبای آن لذت ببرید. با این وجود به اعتقاد بسیاری از بازدیدکنندگان، بهترین زمان برای بازدید از باغ گیاه شناسی فصل پاییز است. مناظر باغ گیاه شناسی در این فصل چنان رویایی و مسحورکننده است که هر بازدیدکننده ای را مات و مبهوت خود می‌کند. اگر بازدید از باغ گیاه شناسی را در فصل پاییز از دست دادید، فصل بهار شانسی دوباره به شما خواهد داد. در این فصل باغ گیاه شناسی با طبیعت سرسبز و رنگارنگ خود حس شادی و سرزندگی را به بازدیدکنندگان تزریق می‌کند. 

همچینن در باغ گیاه شناسی، در فصل‌هایی از سال جشنواره‌های مختلفی برگزار می‌شود و شما می‌توانید زمان برپایی جشنواره گلاب‌گیری در بهار و جشنواره پاییزه که هم‌زمان با شکوفایی زیبا و دیدنی گل‌های داوودی است، از این باغ دیدن کنید.

شرایط بازدید

باغ گیاه شناسی ملی، محلی برای نگهداری برخی از گونه‌های در حال انقراض کشورمان بوده و نگهداری از این‌گونه‌ها کاری سخت و دشوار است. بسیاری از گونه‌های گیاهان بسیار آسیب‌پذیر بوده و جبران خسارت به آن‌ها گاه غیرممکن است. به همین منظور بازدید از این باغ موزه با شرایط و قوانین خاصی همراه است که روی نقشه باغ درج شده و به شرح زیر است:

-از چیدن گل‌ها و گیاهان خودداری کنید.
-تنها در محل پیاده‌روها و خیابان‌ها حرکت کنید و از ورود به مناطق کشت شده و محوطه چمن‌کاری شده خودداری کنید.
-هنگام گرفتن عکس مواظب گیاهان باشید؛ در ضمن امکان استفاده از سه پایه برای عکاسی وجود ندارد.
-از نزدیک شدن به دریاچه‌ها و آبشارها جدا خودداری کنید.
-زباله‌ها را در سطل مخصوص زباله بریزید.
-به هشدارها و راهنمایی‌های مسئولان و کارشناسان توجه و عمل کنید.
-مراقب سیستم‌ها و شبکه‌های آبیاری باشید.
-آب موجود در سطح باغ آشامیدنی نیست. برای تهیه آب معدنی به بوفه در نقاط مختلف باغ مراجعه کنید.
-آویزان شدن و استفاده از تنه درختان برای بستن طناب ممنوع است.
-محل سرویس‌های بهداشتی روی نقشه باغ مشخص شده است.
-روشن کردن آتش به هر نحوی ممنوع است.
-پخت و پز در باغ ممنوع و صرف غذا تنها به‌صورت یک نیم وعده سبک امکان‌پذیر است و بهتر است ناهار را در رستوران باغ گیاه شناسی صرف کنید.
-محل استراحت کوتاه برای بازدیدکنندگان در محل نقشه مشخص شده است. خواهشمندیم تنها از این محل‌ها برای نشستن و استراحت استفاده کنید.
-باغ گیاه شناسی محل بازی نیست. آوردن وسایل بازی (توپ، بدمینتون و …) به باغ ممنوع است.