لازم نیست اروپا واسطه ما و آمریکا باشد، اگر لازم باشد خودمان بلدیم چگونه مذاکره کنیم
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی عصر چهارشنبه به وقت نیویورک، در گفت وگو با شبکه تلویزیونی ای‌بی‌سی نیوز آمریکا در پاسخ به سوالی درباره افزایش تنش‌ها در منطقه و بدتر شدن وضعیت یمن، گفت: من هم فکر می‌کنم در حال نزدیک‌تر شدن به یک نقطه بدتر هستیم و راه‌حل اصلی آن این است که ریشه تنش را بخشکانیم.
وی تصریح کرد: در یمن 5 سال است که مردم زیر بمباران شدید قرار دارند و همه زندگی مردم منهدم شده است و این یمنی‌ها را بسیار عصبانی کرده است، ضمن اینکه نیروی مسلح یمن پیشرفت‌های فوق‌العاده‌ای در 6 ماه اخیر داشته که برای همه ما موجب شگفتی است. بنابراین راه جلوگیری از افزایش تنش، تلاش برای تقویت صلح و امنیت در منطقه است. باید جنگ یمن خاتمه یابد و آمریکا فشار غیرقانونی علیه ملت ایران را متوقف کند.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: برای دولت آمریکا بسیار فضاحت‌بار است که این همه رادار و این همه تجهیزات با پول عربستان، کویت، امارات و عراق در کل منطقه چیده و انواع پاتریوت‌ها را در این زمینه آورده اما نتوانسته موشکی را رهگیری و منهدم کند و در مقابل ادعای نابجا و یک اتهام غلط و ناروا می‌زند. دولت آمریکا که این همه رادار در منطقه دارد باید بگوید دلیلش چیست؟ این حمله از سوی یمن بوده و اگر جنگ یمن خاتمه پیدا نکند، حملات بسیار شدیدتری از طرف یمنی‌ها انجام خواهد شد.
رئیس جمهور در خصوص بیانیه سه کشور اروپایی گفت: اولاً از رهبران این سه کشور اروپایی شخصاً سوال کردم که به چه دلیل می‌گویید ایران به این حمله کمک کرده است؟ آنها هیچ دلیلی نداشتند تنها یک حرف می‌زدند و اینکه برنامه‌ریزی برای این حملات بالاتر از قدرت یمنی‌ها بوده است. گفتم بر فرض بالاتر از قدرت یمنی‌ها بوده اولاً اطلاعات شما نسبت به توانمندی‌های یمنی‌ها چه مقدار است و ثانیاً اگر یمن نبوده از کجا بوده است؟ شما مدرک به من بدهید.
روحانی خاطرنشان کرد: حتی به نخست‌وزیر انگلیس گفتم که دلم می‌خواهد هر مدرکی که دارید برای شخص من بفرستید و اینها هیچ مدرکی ندارند جز گمانه‌زنی و این بد است برای کشورهایی مثل اروپا که بر مبنای گمانه‌زنی حرف بزنند. ضمن اینکه هر سه کشور در جنگ یمن شریک آمریکا هستند و تسلیحات به عربستان و امارات می‌دهند. بنابراین آنها داخل جنگ هستند و نمی‌توانند در این زمینه قضاوت‌کننده باشند.
رئیس جمهور در پاسخ به پرسش تکراری خبرنگار این شبکه تلویزیونی تصریح کرد: ما که از آنها درخواست کردیم مدارک و اسناد را برای ما بفرستند. بگویند چه سندی دارند. سند َآنها فقط این است که می‌گویند ما محاسبه کردیم دیدیم توانایی یمنی‌ها یک مقدار از این اقدامی که شده کمتر است و من از آنها پرسیدم یمنی‌ها در ماه‌های قبل به جده و ینبوه و دمام و شارجه حمله کردند آن وقت چرا این حرف‌ها را نزدید. فاصله‌های این نقطه با حملات اخیر تقریباً مشابه است جز اینکه آن وقت با یکی دو پهپاد حمله می‌کردند این دفعه با تعداد زیادی پهپاد حمله کردند.
رئیس جمهور همچنین در پاسخ به پرسشی درباره تحریم‌های ضد ایرانی دولت آمریکا، اظهارداشت: دولت آمریکا باید فکر کند در دوره‌ای که تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرده، چه سودی برده است؟ این اقدام آمریکا به ضرر خود آمریکا، کشورهای طرف تجاری ما و مردم ایران است و از سوی دیگر با اعمال این نوع از تحریمها علیه مردم، دست به تروریسم اقتصادی زده است.
روحانی با بیان اینکه تحریمها، بیماران، کودکان و همه مردم را تحت فشار قرار داده و صریحاً می‌گویم که این نوع تحریم نمی‌تواند ادامه پیدا کند و آثارش بسیار خطرناک و مخرب خواهد بود، گفت: آمریکا فکر می‌کرد که با اعمال تحریم، مردم ایران را علیه حکومت و دولت تحریک می‌کند اما امروز کاملاً روشن شده که مردم با کمال هوشیاری می‌دانند که مقصر اصلی آمریکاست و دولت و حکومت ایران هیچگونه تقصیری ندارد.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: ایران طبق 16 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تمام تعهداتش عمل کرده و تحریم آمریکا خلاف قانون و قطعنامه شورای امنیت است. بنابراین هر چه از زمان این تحریم می‌گذرد نتیجه‌اش افزایش نفرت مردم از حکومت آمریکا و تقویت وحدت و استحکام داخلی است.
روحانی اضافه کرد: البته مردم در فشار زندگی خواهند بود، اما آنچنان اقتصاد ایران خودش را با تحریم جدید آمریکا منطبق کرده که در 3 ماهه اخیر، مسیر رشد اقتصادی آغاز شده است در حالی که در ماه‌های قبل رشد اقتصادی منفی بود.
رییس جمهور در پاسخ به سوالی در زمینه برجام اظهارداشت: در برجام یک تعهد 7 جانبه داشتیم و این تعهد تنها تعهد 7 جانبه و 7 کشور با هم نبود و حتی شورای امنیت سازمان ملل هم آن را تأیید کرد. کسی که از برجام خارج شد و این توافق را متزلزل کرد، دولت آمریکا بود. و این کار آمریکا بر خلاف تعهد دولت این کشور و همچنین برخلاف قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل بود.
روحانی خاطرنشان کرد: در مقابل اقدام آمریکا ما یکسال صبر کردیم علیرغم اینکه اروپایی‌ها به ما گفته بودند ما غیبت آمریکا را در این توافق جبران می‌کنیم و بعد چون هیچ کاری نتوانستند انجام دهند، اعلام کردیم که تعهدات خودمان را طبق همین توافق کاهش می‌دهیم، چون در بند 26 و 36 این توافق آمده که اگر طرف مقابل تعهداتش را کاهش دهد طرف دیگر حق دارد تعهدات خودش را کاهش دهد. لذا ما در سه مرحله تعهدات خودمان را کاهش دادیم و تا 2 ماه دیگر اگر آنها به تعهدات خودشان عمل نکنند باز هم تعهدات‌مان را کاهش می‌دهیم.
روحانی اضافه کرد: علی رغم کاهش تعهدات، اما نظارت آژانس بر تمام فعالیت‌های هسته‌ای‌مان وجود دارد و بنابراین آنهایی که ادعا می‌کنند، ایران دنبال سلاح هسته‌ای است نادرست می‌گویند. به دلیل اینکه اگر کشوری می‌خواهد دنبال سلاح برود، نظارت کامل آژانس را نمی‌پذیرد. ما نظارت آژانس را در این مدت کم نکردیم بلکه یک مقدار فعالیت‌هایمان را بیشتر کردیم.
رئیس جمهورتصریح کرد: در روند برجام آنچه به اروپا مربوط می‌شود اینست که تعهدات خودش را اجرا کند، اینکه با آمریکا حرف می‌زنیم یا نمی‌زنیم به ما و آمریکا مربوط می‌شود. ممکن است روزی تصمیم بگیریم با هم حرف بزنیم و ممکن است تصمیم بگیریم با هم حرف نزنیم. اما اروپایی‌ها در برجام متعهد هستند و باید تعهدات خودشان را انجام دهند.
روحانی افزود: حتی بعد از اینکه آمریکا از برجام خارج شد، قول دادند که 11 تعهد را نسبت به ما اجرا می‌کنند، بعد از یکسال و چند ماه حتی یکی از آنها را هم اجرا نکردند. بنابراین نمی‌خواهیم اروپا واسطه بین ما و آمریکا باشد چرا که قادریم با آمریکا مستقیم صحبت کنیم و آمریکا هم قادر است با ما مستقیم صحبت کند. اروپا باید وظیفه خودش را انجام دهد. اروپا نمی‌تواند تعهد خودش را انجام ندهد بر مبنای اینکه ایران با آمریکا حرف می‌زند و یا حرف نمی‌زند.
رئیس جمهوردر پاسخ به سوالی درباره احتمال گفت وگوی تلفنی میان روسای جمهوری ایران و آمریکا اظهارداشت: آقای ترامپ خوب است اول به تعهداتی که در سال 2015 دولت آمریکا متعهد شده، عمل کند و آن وقت اگر نیاز به تلفن باشد با همدیگر صحبت می‌کنیم. اما ابتدا باید بگوید چرا تعهد دولت آمریکا و قطعنامه 2231 را بدون دلیل نقض کرده است و این دلایل را به صراحت به مقامات سازمان ملل بگوید. همین امروز دبیر کل سازمان ملل به صراحت به من گفت که آمریکا قطعنامه شورای امنیت را نقض کرده است و همه دنیا می‌دانند. بنابراین آن که بدهکار است و توپ در زمین اوست، آمریکاست.
رئیس جمهوربا بیان اینکه آنچه برای ما مهم است، این است که همه کمک کنیم مسایل پیچیده امروز منطقه و جهان را حل کنیم، گفت: صحبت کردن و تلفن کردن و یا همدیگر را دیدن مشکلی را حل نمی‌کند اساس مسأله بین ایران و آمریکا این است که اعتماد بین ایران و آمریکا برگردد.
وی اضافه کرد: در برجام یک قدم بزرگ تاریخی برداشته شد. یعنی بعد از 2 سال مذاکره مداوم، 6 کشور از جمله آمریکا در برابر ایران با هم به یک توافق رسیدند و این یک آزمایش بسیار خوبی بود. اگر آمریکا به این آزمایش به خوبی جواب می‌داد و عمل می‌کرد، حتماً زمینه برای قدم‌های بعدی آماده شده بود وقتی آمریکا تعهدات خودش را نقض کرد، اعتماد را بهم زد.
روحانی تصریح کرد: به نظرم آنچه در دولت آقای ترامپ واقع شده، مسأله تخریب برجام نیست، مهم‌تر از برجام تخریب اعتماد بین دو طرف و حتی اعتماد بین آمریکا و دیگر کشورهای جهان است. آمریکا از بسیاری از تعهدات خودش از جمله تعهدات آب و هوایی، در یونسکو، با کشوری مثل چین، روسیه و اروپا و نفتا و بسیاری از کشورها نقض کرده است. اگر آمریکا اعتماد خودش را نسبت به همه جهانیان کاهش داده است، این به ضرر ملت و دولت آمریکاست. آمریکا باید به تعهدات خودش برگردد و از جمله از برجام تا آنچه که ایجاد شده به عنوان فاصله در اعتماد دو کشور جبران شود.
رییس‌جمهور تصریح کرد: آمریکا اعتماد خودش را نسبت به همه جهانیان کاهش داده است و این به ضرر ملت و دولت آمریکاست. آمریکا باید به تعهدات خودش از جمله در برجام برگردد تا آنچه که به عنوان فاصله در اعتماد دو کشور ایجاد شده، جبران شود.
رئیس‌جمهور گفت: در شرایط فعلی آنچه مفید است اینکه صادقانه تلاش‌مان را به نمایش بگذاریم و صادقانه بهم بگوییم که می‌خواهیم به نفع ملت‌ها و جهان کار کنیم. اگر آمریکا قدم مثبتی نسبت به تعهدات خودش بردارد البته آن وقت فضا عوض می‌شود. بنابراین تغییر این فضا که مقدمه برای گفتگو می‌باشد به دست آمریکاست.
رییس جمهور خاطرنشان کرد: به یک بیان دیگر، آمریکا یک پیش شرط برای مذاکره گذاشته است حرف ما این است که این پیش شرط را بردارد، پیش شرط آمریکا این است که می‌گوید من فشار حداکثری به ایران وارد می‌کنم تا با هم مذاکره کنیم. این پیش شرط مذاکره یعنی فشار حداکثری را باید بردارد. کل تحریمها و فشارها را بردارد و در یک محیط عادلانه و آزاد اگر بخواهد با هم گفتگو کنیم فکر می‌کنم آن وقت این گفتگو ثمر خواهد داد و به نفع هر دو کشور است و در شرایط فعلی گفت و گو را مفید نمی‌دانم؛ نه برای ایران و نه برای آمریکا.
