قمار هسته اي ترامپ ؛ بازی نه چندان پیچیده آقای رییس جمهور چه نتیجه ای خواهد داشت؟

ترامپ با اعلام خروج از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد به يک قمار بزرگي دست زده است و بازنده آن خواهد بود.

ترامپ رئيس جمهور آمريکا بار ديگر درد سر آفريد و به بهانه نقض پيمان توسط روسيه در 20 اکتبر اعلام کرد از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد Intermediate Nuclear Forces Treaty /INF خارج شده است. روسيه و آمريکا بار ديگر بازي محاصره يکديگر و شکافتن محاصره را شروع کرده اند.

اين نوع بازي مسئله خلع سلاح اتمي را از دور خارج مي کند. کاخ سفيد مدعي است ؛ روسيه با توليد موشک ميان برد جديد 9M729 Navator که ناتو آنرا SSC-8 مي نامد، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد را نقض کرده است. آمريکا اين پيمان را نيز مانند پيمان منع سيستمهاي موشکي ضد موشک باليستيک ABM- Anti-Ballistic Missile Treaty بطور يک جانبه لغو کرد. اما روسيه در راستاي ديپلماسي عمومي اعلام کرد که به پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد وفادار خواهد ماند. روسيه درباره ساختار وتوان موشک 9M729 Navator اطلاعاتي را افشاء نمي کند و با اصرار تمام مي گويد که پيمان مزبور را نقض نکرده است.

به گزارش نامه نیوز، اگر آمريکا رسما اعلام کند که بر اساس تصميم ترامپ از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد خارج خواهد شد، از تاريخ اعلام رسمي خروج، عمليات خروج دولت آمريکا از پيمان 6 ماه طول خواهد کشيد. بايد در مدت 6 ماهه خروج، تاثير اقدامات آمريکا براي خروج از پيمان را از دو بعد مورد بررسي قرار داد. يکي از آنها بررسي تاثير خروج بر کشورهاي اروپائي متحد آمريکا و ديگري تاثير آن بر کشورهاي روسيه و چين به عنوان رقباي جهاني آمريکا و پاسخ آنها به اقدامات آمريکاست.

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد در سال ۱۹۸۷میلادی بین آمريکا و اتحاد جماهیر شوروی و پس از فروپاشی شوروی با روسیه امضا شد. این پیمان در ۱ ژوئن ۱۹۸۸ اجرایی شد .

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد شامل همه موشک‌های هسته‌ای و متعارف ميانبرد و سکوهای پرتاب آنها از هزار تا ۵۵۰۰ کیلومتر میان‌برد است. این پیمان، شامل موشک‌های دریایی نمي شود. اجراي اين پيمان در دوران جنگ سرد ، يک نوع پيروزي در راستاي خلع سلاح هسته اي محسوب مي شد. بعد از آن در دوره جنگ سردپيمان استارت START ؛ کاهش سلاحهاي استراتژيک امضاء شد. آمريکا و روسيه بدون کاهش قدرت بازدارندگي هسته اي نشان دادند که سياست جدي براي کاهش سلاحهاي اتمي را دنبال مي کنند. آمريکا بدون کاهش قدرت بازدارنگي هسته اي ، برتري تکنولوژيک اتمي را حفظ کرد و روسيه از افزايش بار مالي و هزينه توليد سلاحهاي اتمي رها شد. اما اروپا بيش از همه ازاجراي اين پيمان نفع و سود برد. زيرا موشکهاي ميانبرد مستقر در اروپا از اين قاره خارج مي شد. اروپا در دوران جنگ سرد با خطرجنگ هسته اي آرماگدوني و تروريسم اتمي دو قدرت بزرگ هسته اي و نابودي با حملات اتمي روبرو شده بود و به مخالف ادامه رقابت تسليحاتي هسته اي بود. اروپا اکنون نگران گرايشات و تخيلات جنگ آرماگدوني ترامپ است. جان بولتون و تيم موريسون طرفدار خروج آمريکا از پيمان هسته اي نيز به اين باند افزوده شدند. البته روسيه موشکهائي که پيمان INF را نقض مي کند توليد کرده است.

اروپا نيز افزايش قدرت تسليحاتي را آغاز کردند. کشورهاي اروپائي مخالف خروج آمريکا از پيمان منع موشکهاي هسته اي ميانبرد هستند. زيرا اين پيمان امنيت اروپا را حفظ مي کند. چنانکه فدريکا موگريني گفته است؛ هنگاميکه پيمان INF سي سال قبل اجرا شد، به مهمترين سمبل پايان جنگ سرد و پايه ريزي ساختار جديد امنيت اروپا تبديل شد. اجراي پيمان منع موشکهاي هسته اي ميانبرد، باعث شد 3000 موشک هسته اي ميانبرد و موشک متعارف از اروپا برچيده شود. خروج آمريکا از پيمان موشک هسته اي بار ديگر رقابت تسليحاتي موشکي و سلاح اتمي را احيا خواهد کرد و امنيت اروپا تهديد خواهد شد. کشورهاي اروپائي بر سر دوراهي ادامه عضويت در ناتو و يا تشکيل ارتش اروپائي سردرگم هستند و پول خود را صرف گمرکات جديد، خريد LNG آمريکا و هزينه هاي ناتو کرده و از دست داده اند. کشورهاي اروپائي اکنون از اينکه آمريکا از پيمان خارج و رقابت تسليحاتي هسته اي جديد آغاز شود، وحشت احساس مي کنند.

روسيه ممکن است بعد از خروج آمريکا از پيمان منع موشکهاي هسته اي ميانبرد، موشکهاي ميانبرد اتمي خود را به سوي اروپا نشانه رود. بدين سبب اروپا مخالف اقدامات ترامپ است.

اوليور ماير کارشناس انستيتو امنيت بين المللي آلمان فدرال مي گويد، بعد از خروج آمريکا از پيمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد بسختي مي توان به شراکت آمريکا و اتحاديه اروپا عليه روسيه ادامه داد. در شرايطي که اختلافات اروپا و آمريکا درباره استراتژي جديد و بودجه ناتو به پايان مي رسيد، خروج آمريکا از پيمان هسته اي ،شکاف بين شرکاي ترانس آتلانتيک را عميقتر خواهد کرد.

ترامپ با انجام خطاي فاحش استراتژيک و محاسبات غلط در حال خروج از پيمان هسته اي است و روسيه با اين توپ بخوبي بازي خواهد کرد. ترامپ فکر مي کند که اروپا همان اروپاي 35 سال سابق است. اما دچار اشتباه محاسباتي شده است.

سي و پنچ سال قبل انگليس، آلمان، هلند، ايتاليا و بلژيک اجازه دادند 572 موشک ميانبرد مجهز به کلاهک اتمي تحت عنوان Euro-Missiles در خاک آنها مستقر شود. اما شرايط روابط اروپابا روسيه تغيير يافته است. ترامپ مداوم مي گويد مسئوليت تامين و حفظ امنيت اروپا را بر عهده نخواهد گرفت و باعث وحشت اروپا شده است. در نتيجه کشورهاي اروپائي چندان مايل به شرکت در بازي شطرنج مرگبار ترامپ نخواهند بود. روابط به بن بست رسيده واشنگتن با کشورهاي اروپائي در روابط آمريکا با متحدان آسيائي خود نظير ژاپن، کره جنوبي، فيليپن، ويتنام نيز مشاهده مي شود. در نتيجه بازي شطرنج ترامپ، بازي شطرنج نيست بلکه نشستن بر سر ميز قمار است.

اگر آمريکا مي خواهد با خروج از پيمان منع موشکهاي هسته اي ميانبرد، با توان موشکي ميانبرد چين در پاسيفيک مقابله کند، روسيه با استفاده از آن، به گسترش سلاحهاي موشکي اتمي و استقرار آنها ادامه خواهد داد. اگر آمريکا مي خواهد با خروج از اين پيمان بلوف زده و روسيه و چين را در تنگنا قرار دهد، با نتايج غير منتظره روبرو خواهد شد. خطاي استراتژيک آمريکا با خروج از پيمان موشکهاي هسته اي ميانبرد، براي متحدان اروپائي و آسيائي آمريکا دردسر آفرين خواهد بود.