قدمت باغ‌های شگفت‌انگیز ایرانی با آهنگ سحرآمیز ۵۰ قرن است

اصطلاح “باغ ایرانی “شیوه ای خاص از باغ سازی در جهان را معرفی می‌کند که می‌توان آن را هم تراز باغ‌های اروپایی و باغ‌های شرقی و یکی از معدود شیوه‌های بنیادین در تاریخ باغ سازی دانست.

به گزارش تسنیم، مبانی نظری باغ ایرانی، منابع بازشناسی باغ ایرانی، سیر تحول باغ ایرانی (در گذر زمان )، حفاظت مرمت احیا و توسعه پایدار، توصیف باغ ایرانی و راهکارهای حضور باغ در زندگی امروز، موضوع مقالاتی است که در این کتاب به چاپ رسیده است.

در مقدمه گردآوران کتاب آمده است ؛”نخستین همایش بین المللی باغ ایرانی “همزمان با نمایشگاه “باغ ایرانی ؛حکمت کهن ، مظهر جدید ” که در سال 1380برنامه ریزی شد با همکاری سازمان میراث فرهنگی، موزه هنرهای معاصر و وزارت مسکن و شهرسازی وقت و پس از دوره سه سال تدارک در مهر ماه 1383 در سالن نمایش موزه هنرهای معاصر و در باغ فین کاشان برگزار شد.

گرد آوری مقالات سخنرانان و تبدیل کردن آنها به یک جلد کتاب کار دشواری بود که 10سال به طول انجامید اما مطالب همچنان تازه و بکر هستند.

سید محمد بهشتی ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی و رییس کنونی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در مقدمه ای بر این کتاب نوشته است: نخست اینکه اصطلاح “باغ ایرانی “شیوه ای خاص از باغ سازی در جهان را معرفی می‌کند که می‌توان آن را هم تراز باغ‌های اروپایی و باغ های شرقی یکی از معدود شیوه‌های بنیادین در تاریخ باغ سازی دانست.

باغ ایرانی معادله ای با قدمتی به درازای زندگی در فلات ایران و به پیچیدگی پهن کردن بساط سکونت در این سرزمین است چنان که می‌توانیم بگوییم سکونت در ایران با ایجاد باغ پیوندی وجودی دارد.

در برابر باغ ایرانی باید همواره پرسشگر باشیم و فراموش نکنیم که دانسته‌های ما درباره این مفهوم تنها زمانیکه باب پرسش‌های جدیدی بگشاید و ما را به نادانسته‌هایمان آگاه کند ارزشمند است و در غیر اینصورت موضوع را در حجاب خواهد برد.

نخستین همایش باغ ایرانی از آن جهت رویداد خجسته ای بوده است که آتش پرسش‌ها و طلب ما را برافروخته تر کرد و جای بسی خشنودی است که بعد از نزدیک به یک دهه مقالات این همایش منتشر می شود و به دست طالبان آن می‌رسد.

سید احمد محیط طباطبایی نیز در سخن دبیر اجرایی همایش آورده است: باغ ایرانی مکانی در عین محدودیت باراز و رمزها و جایگاه خاطره و خیال برانگیزش در فضای محصور نمی‌ماند و وسعت آن فراتر از دیوارهای طبیعت و نیز فراتر از ماهیتی صرفا کالبدی و عینی رابطه با نظم کیهانی را نیز تداعی می‌کند، بدین سان این طبیعت اهلی شده همزمان از ارزش‌های زیبایی، متعالی و سودمند برخوردار است.

در سخن دبیر علمی همایش به قلم محمد امین میر فندرسکی نیز آمده است؛ باغ ایرانی یکی از کهن ترین مظاهر هنر ایران است که طی قریب 50 قرن با تداومی شگفت انگیز اندیشه و آهنگ سحر آمیز زندگی ساکنین سرزمین پهناوری را متبلور ساخته است.

باغ در فرهنگ زبان فارسی معنی و مفهوم گسترده ای دارد و در ادبیات عرفانی ایران به مفهوم کمال زیبایی و جلوه‌های معنوی آمده است: بنمای رخ که باغ و گلستانم آرزوست.

نگرش انتزاعی به جهان هستی که پایه و اساس اندیشه‌های هنر ایران را تشکیل می‌دهد؛ در باغ ایرانی تجسم مادی می‌یابد، باغ ایرانی مهر و نشانی تمدنی‌است که نمایشگر سطوح مادی و معنوی تصورات هنری است.

این کتاب مشتمل بر 45 مقاله با عناوینی همچون ؛ غزل باغ ایرانی، باغ ایرانی و حکمت مینوی، هواخوری باغ، باغ صد رنگ، کوشک باغ‌های صفوی اشرف البلاد، باغ چهلستون اصفهان، حضور باغ ایرانی در زندگی امروز و … است.