قاچاق دام اهلی از دلایل مهم شیوع بیماری‌های واگیر دامی در حیات وحش
مدیر کل دفتر حیات وحش وآبزیان آبهای داخلی سازمان محیط زیست گفت: متاسفانه جابجایی دام اهلی بدون مجوز دامپزشکی، قاچاق دام اهلی و تردد دام‌های غیرواکسینه در حیات وحش که احتمال آلوده بودن آن‌ها به بیماری‌هایی نظیر تب برفکی و طاعون نشخوارکنندگان کوچک و سایر بیماری های واگیر دامی وجود دارد، از دلایل مهم شیوع و گسترش بیماری‌های واگیر دامی در حیات وحش است.
مجید خرازیان مقدم با بیان اینکه بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) یک بیماری ویروسی با واگیر شدید است، گفت: این بیماری انتشاری سریع دارد و قابل انتقال از بز و گوسفند اهلی به کل و بز و قوچ و میش وحشی است ولی قابل سرایت به انسان نیست و در اوایل دهه ۷۰ هجری شمسی از طریق دام اهلی غیر مجاز وارد کشور شد.
به گفته مقدم،این بیماری در آفریقا و آسیا بخصوص درکشورهای عراق ،پاکستان، بنگلادش، هند و افغانستان شایع است.
وی ادامه داد: بررسی‌ها و تحقیقاتی که با همکاری موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی صورت گرفته نشان داد که ویروس عامل بیماری در حیات وحش با ویروس عامل بیماری در کشور چین قرابت ژنتیک دارد که نشان دهنده ورود عامل بیماری PPR طی سال‌های اخیر از مرزهای شرقی یه علت ورود دام اهلی غیر مجاز است.
مقدم با اشاره به سابقه شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک درحیات وحش و افزایش جابجایی دام‌های اهلی بخصوص دام‌های کوچ‌رو هنگام تغییر فصول گفت: در نتیجه افزایش احتمال شیوع و بروز بیماری‌های واگیر دامی نظیر طاعون نشخوارکنندگان کوچک(PPR) و تب برفکی در حیات وحش، اقدامات لازم پیشگیرانه بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی به ادارات کل حفاظت محیط زیست از جمله افزایش پایش مناطق و تشدید مراقبت و بررسی وضعیت حیات وحش بویژه علفخواران وحشی در مناطق تحت حفاظت،پیگیری واکسیناسیون دام‌های اهلی – که از داخل و یا حاشیه مناطق تردد می‌کنند – از طریق اداره کل دامپزشکی استان و ضدعفونی آبشخورها و جداسازی آبشخورهای مورد استفاده حیات وحش از دام اهلی بطور مستمر انجام و هرگونه مورد مشکوک به بیماری PPR نیز در حیات وحش به دامپزشکی استان اطلاع داده می‌شود.
مقدم افزود: طی مکاتبات انجام شده با سازمان دامپزشکی درخواست شده تا واکسیناسیون دام‌های اهلی بخصوص در مجاور مناطق تحت حفاظت و به‌طور کلی در مناطقی که بیشترین جمعیت علفخواران وحشی را دارند، در اولویت برنامه‌های واکسیناسیون سازمان دامپزشکی قرار گیرند که خوشبختانه تاکنون صورت گرفته است و مسلما برای کاهش موارد شیوع بیماری و تلفات ناشی از PPR در حیات وحش ضروری است برنامه واکسیناسیون دام اهلی و اجرای ضوابط و مقررات قرنطینه دامی بدون وقفه ادامه یابند.
وی خاطرنشان کرد: شیوع این بیماری در حیات وحش در صورت واکسیناسیون مستمر و فراگیر دام‌های اهلی، ساماندهی حضور دام اهلی در مراتع، رعایت اصول قرنطینه‌ای و بهداشتی در زمان جابجایی دام اهلی، جلوگیری از قاچاق و جابجایی دام‌های اهلی بدون مجوز بهداشتی دامپزشکی به‌خصوص دام بیمار و غیرواکسینه همچنین بیماریابی دام اهلی قبل از ورود به مراتع ، قابل پیشگیری است.
به گزارش ایسنا مقدم در خصوص اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان گفت: هرساله صدها هزار پرنده مهاجر آبزی در فصول پاییز و زمستان جهت زمستان‌گذرانی به کشورمان مهاجرت می‌کنند و می‌توانند حامل ویروس‌های جدید آنفلوانزا باشند. لذا با توجه به سابقه شیوع این بیماری در حیات وحش ،اقدامات لازم پیشگیرانه بر اساس مصوبات کارگروه ستادی و دستورالعمل مربوطه تحت عنوان افزایش پایش وضعیت پرندگان مهاجر، تشدید بازدیدها و حفاظت فیزیکی از زیستگاه‌های تالابی و مراکز مهم تجمع پرندگان آبزی در زمان مهاجرت پرندگان مهاجر به کشور، جمع‌آوری و امحای بهداشتی لاشه پرندگان مشکوک به بیماری و اطلاع رسانی به موقع توسط ادارات کل حفاظت محیط زیست استان‌ها با همکاری دامپزشکی استان صورت می‌گیرد. در صورت ضرورت موضوع و در خواست سازمان دامپزشکی نیز نسبت به ممنوعیت صید و شکار پرندگان تاکنون اقدام شده و در صورت لزوم مجدد انجام می‌گیرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، بعضی از سویه‌های ویروس آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در کشور بومی شده‌اند. لذا رعایت اصول بهداشتی و ایمنی زیستی( Biosecurity) در مرغداری‌ها و سایر اقدامات بهداشتی و قرنطینه‌ای در کشور در زمان جابجایی طیور اهلی از مهمترین اقداماتی است که برای پیشگیری از گسترش بیماری آنفلوانزا در بین واحدهای تولید و پرورش طیور باید انجام گیرد.
