قالیباف وعده معجزه می دهد
محمدباقر قالیباف که در آخرین دقایق مهلت ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری به وزارت کشور آمده بود تا بار دیگر وارد کارزار انتخابات شود، دربیانیه ثبت‌نام انتخاباتی‌اش وعده‌هایی را مطرح کرد که به نظر می‌رسد تحقق آنها به معجزه اقتصادی نیاز دارد. شهردار تهران وعده داد که دریک دوره چهارساله با انقلابی اقتصادی، درآمد کشور را دوونیم برابر افزایش دهد، ۵میلیون شغل ایجاد کند، نظام مالیاتی را به نفع ۹۶درصد مردم تغییر دهد و برنامه‌ای مدون و دقیق برای حل مشکلات فوری اقشار کمدرآمد اجرا کند.
وعده‌های اقتصادی که قالیباف داده، به حدی عجیب و غریب است که حتی مردم عادی هم تحقق آن را دور از ذهن و ناممکن می‌دانند. درهمین حال، کارشناسان اقتصادی صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری را لازمه دوونیم برابرشدن درآمد کشور ارزیابی می‌کنند و از همین‌رو آن را فقط در تئوری و نه درعمل قابل تحقق می‌دانند.
۵/۲ برابرشدن درآمد مستلزم صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری
هادی حق‌شناس، اقتصاددان درمورد این وعده قالیباف که درصورت رئیس‌جمهوری‌شدن دریک دوره چهارساله درآمد کشور را دوونیم برابر افزایش دهد، به «شهروند» می‌گوید: در علم اقتصاد قاعده و قانونی به نام ۷۲ وجود دارد و به این معنی هست که اگر عدد ۷۲ را تقسیم بر هر میزان رشد اقتصادی کنیم، عددی که حاصل می‌شود، بیانگر آن است که درچه مدت درآمد خالص ملی یا تولید ناخالص ملی دوبرابر می‌شود.
حق‌شناس در ادامه توضیح می‌دهد: اگر عدد ۴سال را به‌عنوان زمانی درنظر بگیریم که باید درآمد دوبرابر شود، باید ۷۲ تقسیم بر ۴ شود و مفهومش این است که باید هر‌سال رشد اقتصادی ۱۸درصدی رخ بدهد و برای دوونیم برابرشدن درآمد باید رشد اقتصادی بیش از ۲۰درصد شود.
به گفته این کارشناس، برای رشد اقتصادی ۱۸درصدی باید صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام شود و این درحالی است که درآمدی که از محل فروش نفت حاصل می‌شود، در دولت یازدهم به ۴۰میلیارد دلار هم نمی‌رسد و باید بخشی از آن هم درصندوق ذخیره ارزی ذخیره شود. این درحالی است که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری خارجی هم درکشورمان حدود ۴ تا ۵میلیارد دلار بوده و سال گذشته و پس از برجام این رقم به حدود ۸میلیارد دلار رسید.
او تأکید می‌کند که لازمه رشد اقتصادی ۱۸درصدی سرمایه‌گذاری عظیمی در اقتصاد است که باید سالانه بیش از ۲۰۰میلیارد دلار باشد که به لحاظ تئوری امکان‌پذیر است اما به لحاظ عملی این‌گونه نیست.
در بهترین حالت ۴میلیون شغل ایجاد می‌شود
حق‌شناس درمورد دیگر وعده شهردار تهران مبنی بر ایجاد ۵میلیون شغل دریک دوره چهارساله هم می‌گوید: هر ۲درصد کاهش نرخ بیکاری منجر به شاغل‌شدن یک‌میلیون نفر می‌شود و اگر رشد اقتصادی بلندمدت دوونیم درصد افزایش پیدا کند، نرخ بیکاری یک‌درصد کاهش می‌یابد و به این ترتیب اگر رشد اقتصادی به ۸,۵درصد برسد، یک‌میلیون شغل ایجاد می‌شود.
او عنوان می‌کند؛ درصورتی که میانگین رشد اقتصادی در هر سال بیش از ۸درصد باشد، امکان ایجاد یک‌میلیون شغل در هر‌سال وجود دارد که باز هم دریک دوره چهارساله به معنای ایجاد ۴میلیون شغل خواهد بود و ایجاد ۵میلیون شغل محقق نمی‌شود.
حل فوری مشکلات بحث انحرافی است
اجرای برنامه‌ای مدون و دقیق برای حل مشکلات فوری اقشار کمدرآمد از دیگر وعده‌های اقتصادی قالیباف است، اما حمیدرضا برادران شرکا، اقتصاددان معتقد است که صحبت از حل فوری مشکلات یک بحث انحرافی است و افرادی که چنین سخنان را مطرح می‌کنند، بسیاری از مسائل اقتصادی را بلد نیستند.
برادران شرکا در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گوید: اصلا درچنین مسائلی فوریت معنی نمی‌دهد، زیرا موضوعاتی از این دست برنامه زمان‌بندی‌شده معقول و منطقی می‌خواهد که منجر به جذب سرمایه‌گذاری شود.
به گفته این کارشناس، برای این‌که اقتصاد دچار تغییر و تحول شود، به برنامه‌ریزی نیاز دارد و برنامه هم به زمان نیاز دارد و نمی‌شود که هروقت مسئولی اراده کند و بگوید فلان کار را انجام می‌دهم، آن کار محقق شود.
او با تأکید بر این‌که تغییردادن وضع اقتصادی و ازجمله حل مشکلات اقشار کمدرآمد مستلزم سرمایه‌گذاری است، عنوان می‌کند که به این منظور باید بخش‌هایی از اقتصاد که امکان سرمایه‌گذاری دارد، شناسایی و سرمایه‌گذاری مناسب در آن بخش‌ها انجام شود، سرمایه‌گذاری تبدیل به فعالیت مولد شود، درآمد ایجاد شود و درنهایت منتظر بهبود وضع اقتصادی و معیشت مردم و ازجمله کم‌درآمدها باشیم.
برادران شرکا با یادآوری تجارب کشورهایی مانند کره‌جنوبی و ژاپن دراین زمینه می‌گوید: درمجموع باید بگویم، هدایت منابع مالی به سمت فعالیت‌های مولد، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و کارشناسی‌شده ۳۰ تا ۴۰ساله است.
اینها حرف‌های نوظهور است
این کارشناس درمورد دیگر وعده انتخاباتی شهردار تهران درخصوص تغییر نظام مالیاتی به نفع ۹۶درصد مردم می‌گوید: به نظر می‌رسد که هیچ منطقی پشت چنین وعده‌ای نیست و اینها حرف‌های نوظهور است که از منطق و استدلال خاصی برخوردار نیست.
برادران شرکا با بیان این‌که شاید قالیباف فرمول جدید و عجیبی برای چنین وعده‌ای دارد، می‌گوید: دربسیاری ازکشورهای دنیا نظام مالیاتی وابسته به یک منطق است، به‌گونه‌ای که اقشاری که درآمد بالاتری دارند، سهم بیشتری درپرداخت مالیات دارند و کم‌درآمدها سهم کمتری دارند یا معاف هستند. بنابراین، این موضوع که بخواهیم نظام مالیاتی را به نفع ۹۶درصد مردم تغییر دهیم، اصلا شدنی نیست.
