فضای مجازی علیه شجریان
وضع جسمانی محمدرضا شجریان، استاد آواز ایرانی دوباره خبرساز شد. آغاز ماجرا در این دور هم مانند همه اخبار اینچنینی، از فضای مجازی بود. برخی از کانالها با دست گشاده در انتشار اخبار، از وخامت حال محمدرضا شجریان اطلاع دادند و گفتند که او به کما رفته است. همین خبر کافی بود تا دیگر همتایان مجازیشان هم دست به کار شوند و در اندک زمانی خبر وخامت حال «خسروی آواز ایران» به صورت گسترده منتشر شود.
انتشار این اخبار اما مانند همیشه، شایعه بود. شایعهای که برخی به دلیل وضع خاص بیماری استاد آواز ایرانی، درست میپنداشتندش اما رسانههای رسمی دیروز بعد از ظهر اطلاع دادند که «خبری که حکایت از وخامت وضع جسمانی محمدرضا شجریان دارد، نادرست خوانده شد اما با این حال شایعات در این زمینه ادامه دارد».
روزنامه شهروند-وضعیت انتشار اخبار مجعول چنان پیش رفت و نگرانیها درباره تشدید بیماری و وخامت حال محمدرضا شجریان به جایی رسید که روابطعمومی شرکت دلآواز بهطور رسمی وارد ماجرا شد و موضوع را تکذیب کرد. اما این نیز نتوانست ماجرا را به پایان برساند و همچنان اخباری مبنی بر به کما رفتن محمدرضا شجریان در فضای مجازی منتشر میشد. در این اخبار تأکید میشد: همچنان برخی خبر از وخامت وضع جسمانی محمدرضا شجریان میدهند و گفته میشود او به کما رفته است.»
شایعات مکرر
درست از زمانی که محمدرضا شجریان با هیبتی خاص جلوی دوربین ظاهر شد و با موی تراشیده پیامی نوروزی صادر کرد، شایعات درباره بیماری او آغاز شد. شایعاتی که هرازگاهی در فضای مجازی با شور و حرارت پیگیری میشود و منتشرکنندگان گویا دستبردار هم نیستند و گهگاه درباره چهرههای معروف و آنچه جامعه بهعنوان «سلبریتی» میشناسد، از این نوع اخبار منتشر میکنند.
محمدرضا شجریان هم چندباری انتشار این اخبار را تجربه کرده است. هفتم مهرماه سال گذشته، به صورت وسیع خبر وخامت حال او در فضای مجازی منتشر و با سرعت زیاد فراگیر شد. آن روز هم رسانههای رسمی نوشتند: «در پی شایعات به وجود آمده درباره وخامت حال استاد محمدرضا شجریان و نگرانی علاقهمندان و جامعه فرهنگی نسبت به این اخبار، همایون شجریان توضیحاتی درباره حال پدر ارایه داد.» آن روز، همایون شجریان در گفتوگو با سایت خانهموسیقی این شایعات را رد کرد و گفت: حال پدر در این روزها نسبتا خوب و رو به بهبود است و خوشبختانه روند درمانی ایشان زیر نظر پزشکان ادامه دارد.
اسفند ٩٥ هم به صورت مکرر، برخی از اخبار از وخامت حال محمدرضا شجریان حکایت داشت. آن روز «کتایون خوانساری» همسر محمدرضا شجریان، با رسانهها گفتوگو کرد و درباره روند بیماری خسرو آواز ایران توضیحاتی داد. او تأکید داشت: سابقه موضوع به حدود ١٥سال پیش برمیگردد که ایشان بهطور ناگهانی دچار درد کلیه شدند. بعد از بررسیهای پزشکی، معلوم شد توموری در یکی از کلیهها وجود دارد که با جراحی سعی کردند مانع گسترش آن به اعضای دیگر بدن شوند. استاد شجریان در ناحیه ریه هم مشکلاتی داشتند که عمل جراحی انجام شد و خوشبختانه موفقیتآمیز بود.
تیم درمانی ایشان هم شامل پزشکان ایرانی است و هم پزشکان خارج از ایران؛ تیم بسیار حرفهای که همکاری صمیمانهای با هم دارند. کتایون خوانساری این را هم گفته بود: وضع عمومی ایشان گرچه به آهستگی ولی رو به بهبود است. بخشی از عوارض بیماری و اقدامات درمانی هم درحال تعدیل است.با این حال حرف و حدیث درباره بیماری استاد شجریان، متوقف نشد.
همایون شجریان دی ماه گذشته با «یورونیوز» به گفتوگو نشست و درباره حال جسمانی پدرش گفت: «بیماری پدرم به سمت بهبود نرفته اما وضع بدتر هم نشده است». او این را هم گفت که: «سال گذشته و به دلیل بیماری که پدر دچارش بودند، مجبور شدند که پرتودرمانی را در ناحیه سر داشته باشند که این باعث میشود بافتهای سالم هم آسیب ببیند.
پرتودرمانی ضمن اینکه مریضی را کنترل میکند، موجب یکسری اشکالات میشود. الان نسبت به آن روزهای اول وضع ایشان خیلی بهتر شده است، درعین حال خوشبختانه الان ۸-۷ماه است وضع بدتر نشده، یعنی وضع ایشان نه بدتر شده است و نه بهتر.»
اخبار کلیکخور
خبر وخامت حال محمدرضا شجریان، ظاهرا برای این چندباری در فضای مجازی منتشر شده که این نوع اخبار، «کلیکخور» است. به گفته فعالان فضای مجازی برخی از اهالی این فضا، گویا در پی اخبار مربوط به زندگی یومیه، سلبریتیها و نامآشنایان حوزههای مختلف هستند.
انتشار خبر وخامت حال استاد شجریان هم گویا درگیر چنین موضوعی است و پیش از این بارها و بارها درباره چهرههای مختلف، خبرهای نامناسبی منتشر شده است و در میان این اخبار حتی خبر مرگ هم وجود دارد که گاه موجب آسیب روحی یا نگرانی بیش از حد نزدیکان میشود. یکی، دوسال پیش، خبر مرگ مهران مدیری و سقوط هواپیمایی که او با آن سفر میکرد، منتشر شده بود. آنزمان گفته میشد مادر مدیری تا حد سکته پیش رفته است.
برخی از کانالهای تلگرامی یا صفحات مجازی در فضای اینستاگرام یا دیگر شبکههای مجازی، با انتشار اخباری اینچنین در پی افزایش اعضای خود هستند. همین چند روز پیش یکی از این کانالها برای تبلیغ خود نوشته بود؛ «انا لله و انا الیه راجعون» و در این پست خبر داده بود؛ «متاسفانه بازیگر معروف فیلمهای کمدی و طنز تلویزیون جان به جان آفرین تسلیم کرد»! با این حال به گمان چنین وضعی ادامه خواهد یافت و هرچند بسیاری اعتقاد دارند فضای مجازی به چوپان دروغگویی تبدیل شده که کسی حرفش را قبول نمیکند اما گویا در برخی موارد زمینه نگرانی هواداران چهرههای نامآشنا را فراهم میکند.