«فرهنگ و هنر» زینتالمجلس یک مناظره!
دومین مناظرهی نامزدهای ریاست جمهوری در حالی با عنوان مناظرهی فرهنگی و سیاسی برگزار شد که بیش از آن که مباحث اساسی دربارهی فرهنگ و هنر در آن مطرح شود، فرهنگ و هنر طبق روال همیشه جایگاه زینتالمجلسی داشت.
در ادامه مروری بر نکات فرهنگی و هنری که در مناظره اخیر مطرح شد؛ مناظرهای که تنها یک سوال مستقیم دربارهی هنر در آن مطرح شد و بحثهای چالشی دربارهی مباحث فرهنگی،هنری و مشکلات، دغدغههای هنرمندان محلی از اعراب در آن نداشت. جالب آنکه در این مناظره هم بیشتر مباحث اقتصادی در اولویت قرار گرفت.
بیمه بیکاری، امنیت شغلی، قانون کپی رایت، بحث محدودیت تبلیغات در فضای مجازی، اعتبار مجوزهای صادره و… از جمله مباحثی است که فقدان آن در مناظرهی اخیر احساس میشد.
مناظرهای که با نام بردن از اصغر فرهادی و اسکار، حاشیهی جلوگیری از پخش ربنای محمدرضا شجریان، اشاره به «ابد و یک روز» سعید روستایی و اشارههایی به خانه سینما، خانه موسیقی و… توسط برخی نامزدها بدون توجه به مسائل ریشهای و دغدغههای اهالی فرهنگ و هنر در آن سعی شد تا حداقل طعم فرهنگی و هنری بگیرد!
فقدان مباحث چالشی در باب فرهنگ و هنر در مناظره اخیر باعث شد، پس از مناظره فضای نقد و تحلیل در فضای مجازی داغ شود.
البته این نکته حائز اهمیت است که چگونگی برپایی مناظره و سوالات مناسبتر میتوانست یک مناظره فرهنگی هنری داغ رقم بزند.
در ادامه مروری داریم بر مباحث فرهنگی، هنری مطرح شده در مناظره؛
حسن روحانی: آیا اجازه می دهیم اصحاب فرهنگ استعداد خود را نشان دهند؟ از پخش دعای ماه رمضان ابا میکنیم و دعای ربنا یک هنرمند را پخش نمی کنیم پس چطور دنبال تعالی آموزش در کشور هستیم؟
اسحاق جهانگیری: ما از آزادی مطبوعات به طور کامل دفاع کردیم و هر تعداد مجوز خواسته شد دادهایم. ما از فضای مجازی با تمام قدرت دفاع کردیم و جلوی تمام قدرتهایی که میخواستند شبکههای اجتماعی را فیلتر کنند و مانع دسترسی به اطلاعات آزاد شوند ایستادیم و هزینهاش را دادیم. قانون دسترسی آزاد به اطلاعات که در دولت گذشته و در سال 88 تصویب شده بود آیین نامه اش در این دولت تصویب شد و با اصلاحات در اختیار مردم قرار گرفت. دولت از هر نقدی استقبال کرده است. مشکلی که وجود دارد این است که بخشی از جامعه با دولتی که با رای مردم سرکار آمده مخالف هستند و متاسفانه این مخالفتشان به شکل نهادینه شده در فضای مجازی و در مطبوعات با تمام توان به تخریب دولت می پردازند و احدی هم به آنها معترض نمیشود.
میرسلیم: هموطنان عزیز اداره کشور ما میسر نخواهد بود مگر با مشارکت مردمی. مشارکتی صرفنظر از وابستگیهای طایفه ای مذهبی و سیاسی باشد. با انتخاب مدیران شایسته از میان خود شما مدیرانی که متعلق به این نظام مقدس هستند و از شایستگی برخوردار هستند این شایستگی نیز به لحاظ دانش و تجربه مفید و وجدان اخلاقی آنها باید باشد. ما باید بها بدهیم به اهل فرهنگ و هنر بسیاری از تحلیل هایی که آنها میکنند دقیقتر از تحلیل های سیاستمداران است.
مثلا کارگردان جوان ما سعید روستایی که در فیلم ابد و یک روز با زبانی هنرمندانه روایت مشکلات بیکاری، اعتیاد و ضعف روابط عاطفی در گوشه های جامعه است مفتخر شد به دریافت جایزه بهترین فیلم در سال 94 اما دولت همچنان اصرار میکند بر وجود جامعه نشاط و شاداب یا آن طرف دیگر در زمینه فرهنگ رضا امیر خانی در کتاب نفحات نفت فرهنگ نفتی را نقد می کنند اما دولت همچنان می گوید که نفت را به 2 و نیم بشکه در روز فروخته است.
جهانگیری: هنرمندان ما باید در صحنه بینالمللی بدرخشند. ما از هنرمندانی که در صحنه بینالمللی باعث میشوند پرچم ایران برافراشته شود به آنها افتخار میکنیم. فرهادی یک فرد است که در اسکار جایزه میگیرد و با تمام محدودیتها میتواند فیلم بسازد و جایزه بگیرد.
قالیباف: فرهنگ حتما دستوری و قیم مابانه نیست و باید در این زمینه به مردم اعتماد کرد و فرهنگ را به دست مردم سپر.د اولین تکریم اهالی فرهنگ واگذاری امور فرهنگی به خودشان است نه اینکه کسی را به کار بگیریم که نه فرهنگیان را میشناسد و نه فرهنگیان او را میشناسند.اگر به صورت ابزاری از کسی در حوزه موسیقی نام میبریم این خوب نیست باید بگوییم در موسیقی چه کردیم ما در شهرداری خانه موسیقی تهران و در همه حوزه ها کمک کردیم در سینماها اثرش کشوری بود و چندین هزار صندلی سینما اضافه کردیم و در تئاتر هم همینطور. ببینیم خانه هنرمندان سینما تئاتر و موسیقی در این دوازده ساله چه همکاری با شهرداری داشتهاند.
در بخش دوم مناظره اسحاق جهانگیری به عنوان اولین کاندیدا در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت شما در استفاده از ظرفیتهای فرهنگی هنری و سینمایی کشور برای تحقق گفتمان امام خمینی (ره) و انقلاب به ویژه حفظ ارزشهای اسلامی – ایرانی چیست؟ گفت: فرهنگ ایرانی اسلامی سهم بسیاری مهمی در اقتدار ملی کشور دارد و ما با قدرت فرهنگی قادریم خیلی از مسائل موجود از جمله مسائل بین المللی و مسائل داخلی کشور را حل و فصل کنیم. خوشبختانه هنرمندان کشور در تولیدات هنری که منطبق بر مسائل ایرانی و اسلامی باشد گامهای مهمی برداشتهاند در همین زمینه باید به هنرمندانمان آزادی عمل بیشتری بدهیم و آنها نباید نسبت به کارهای هنری که در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران انجام میدهند با محدودیت مواجه شوند. به هیچ وجه از هیچکس پذیرفته نیست که هنرمندی تمام مراحل قانونی خود را طی کند و برای اجرای کنسرتی اقدام کند، اما یک مقامی با هر شرایطی بتواند مانع کار او شود. به هیچ وجه پذیرفته نیست که کسی خود را از قانون بالاتر بداند در کشور باید قانون مبنای کار باشد.
جهانگیری: دولت به طور جدی خود را مقید میداند که تمام ظرفیتهای خود را به کار گیرد که هنرمندان، نویسندگان و تمام صاحبان اندیشه در بخشهای مختلف فرهنگی بتوانند فعالیت خود را انجام دهند.
روحانی: در عرصه هنر چه کردهایم؟ ارکستر سمفونی و ملی که سالها آن را تعطیل کرده بودند، را کدام دولت راه اندازی کرد؟ سینماها را کدام دولت راه اندازی کرد؟ کدام دولت اهل هنر را امیدوار کرد؟ ما این راه امید را باید ادامه دهیم نباید بذر یأس پاشیده شود.