فرصت طلایی ایران برای هند/ هند باید با سرعت وارد عمل شود

اگر هند می خواهد به متحد بلند مدت ایران تبدیل شود باید ضمن در نظر گرفتن منافع راهبردی و جغرافیایی خود، در ارتباط با همکاری با ایران هر چه سریعتر گام بردارد و فقط به منافع خود توجه نشان دهد. اگر هند از انجام این کار خودداری کند فرصتی طلایی را از دست خواهد داد.
به گزارش سرویس اقتصادی خبرگزاری آریا، سوراجیت آیر، در گزارشی در یورو آسیا ریویو (امریکا) نوشت:

راهبرد هند درقبال ایران: زمان آن است که هند منافع ملی خود را در اولویت قرار دهد
جهان اکنون از پیروزی آقای حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران در رقابت با آقای ابراهیم رئیسی با خبر شده است. باید توجه داشته باشیم که بدون در نظر گرفتن اینکه چه کسی در این انتخابات پیروز شده است یعنی چه روحانی و چه رئیسی، هند باید راهبردی سریع و متکی بر تامین منافع خود، در قبال ایران در پیش بگیرد. هند یکسال پیش با ایران و افعانستان در زمینه طرح توسعه بندر چابهار و ایجاد دالان تجاری از طریق خاک افغانستان توافق امضاء کرده است. این توافق به هند این تضمین را می دهد که از طریق ایران و افغانستان به بازار آسیای میانه دسترسی پیدا کند بدون اینکه نیازی به پاکستان وجود داشته باشد. هند با بهره گیری از این توافق می تواند روابط خود با کشورهای غرب پاکستان را گسترش دهد. اما جدال ایران و آمریکا باعث شده است تا دولت هند موضع محتاطانه ای در پیش بگیرد و از شرکت های خود که در بند چابهار سرگرم فعالیت هستند بخواهد تا طرح های مرتبط با ایران را آهسته تر دنبال کنند. با اینکه هدف دولت هند از آهسته تر کردن آهنگ اجرای طرح های مربوط به بندرچابهار ارزیابی پی آمدهای مربوط به تحریم هایی است که آمریکا علیه ایران برقرار می کند اما واقعیت این است که دولت هند نمی خواهد دوست تازه خود یعنی آمریکا را به علت برقراری روابط دوستانه با ایران، آزرده خاطر کند.

تغییر: تنها ویژگی ثابت در سیاست خارجی
تصمیم هایی که دولت یک کشور اتخاذ می کند اغلب در راستای پاسداری از منافع ملی خود است. آمریکا که دوست تازه هند محسوب می شود در خلال دوران جنگ سرد از ارتش پاکستان حمایت کرد. در جنگ ۱۹۷۱ بین هند و پاکستان، آمریکا یکی از ناوهای هواپیما بر ناوگان معروف هفتم خود را برای نشان دادن اقتدار خود در خلیج بنگال مستقر کرد. حتی اکنون نیز از قرار دولت آمریکا در زمینه جنگ علیه تروریسم، کمک های مالی در اختیار پاکستان قرار می دهد و این در حالی است که پاکستان از برخورد قاطع با کسانی چون حافظ سعید، سید صلاح الدین و مسعود ازهر خودداری کرده است. نزدیک ترین دوست هند برای چندین دهه متوالی، یعنی روسیه امروزه به پاکستان جنگ افزار از جمله هواپیماهای جنگی و هلی کوپترهای تهاجمی می فروشد. فروش این گونه سازوبرگ نظامی از سوی مسکو به اسلام آباد نشان می دهد که روسیه سیاست خارجی خود در قبال پاکستان را تغییر داده است با اینکه روسیه در زمان اشغال افغانستان در دوران شوروی سابق هزاران نفر از نظامیان خود را در حمله مجاهدین افغان که از سوی پاکستان حمایت می شدند، از دست داد.
روابط هند و آمریکا به تازگی به علت مساله بحث انگیز ویزای ” اچ یک بی”( مقررات مربوط به اعطای روادید به اتباع خارجی جهت اشتغال در برخی از مشاغل خاص) در بخش فناوری که مبلغ آن به ۱۶۰ میلیارد دلار می رسد یعنی ده درصد تولید ناخالص داخلی هند، تیره شده است. هند تصمیم گرفت که در همایش اخیر ” یک کمر بند یک جاده” که به تازگی در چین برگزار شد به این علت که دالان اقتصادی چین- پاکستان از طریق بخشی از خاک کشمیر عبور و در نتیجه حاکمیت هند را نقض می کند، شرکت نکرد. اما دوستان هند یعنی روسیه و آمریکا با اعزام هیئت های خود به چین در این همایش شرکت کردند. با توجه به اینکه هیچ یک از این اقدامات آسیبی به مناسبات دهلی نو با واشنگتن و مسکو وارد نیاورده است، در نتیجه اکنون زمان آن رسیده است که هند نیز در راستای منافع خود گام بردارد و همکاری با ایران را حفظ کند.

هند باید ارباب سیاست خارجی خود باشد
هند باید بدون توجه به واکنش و مخالفت متحدان قدرتمند خود یعنی آمریکا و روسیه راهبرد اصلی خود در قبال ایران را از سرگیرد. این لحظه ای مغتنم برای هند جهت تقویت مناسبات خود با همسایگان غربی پاکستان است. همکاری و به مشارکت گذاشتن اطلاعات در اجرای طرح های اقتصادی نقش مهمی دارد. استدلال هند مبنی بر اینکه یاداو ( مامور اطلاعاتی هند) از قرار توسط نیروهای امنیتی پاکستان در نقاط نزدیک به مرکز این کشور ربوده شده است، ایجاب می کند که هند با ایران همکاری های بیشتری بعمل آورد. هند به داشتن دسترسی به آسیای میانه از طریق ایران و افغانستان چه در زمینه انرژی و چه تجارت، نیاز دارد و طرح زیرساختی که در ایران در دست اجرا دارد نقش مهمی در زمینه برقراری ارتباط با آسیای میانه خواهد داشت.
چنانچه متحدان روسیه از گسترش روابط هند با ایران ابراز نگرانی کنند در آنصورت هند نیز می تواند موضع قاطعی در این زمینه در پیش بگیرد و از آمریکا و روسیه بخواهد تا موضع سرسختانه ای علیه پاکستان در پیش بگیرند تا این کشور ناگزیر شود به درخواست های آمریکا در زمینه مبارزه اسلام آباد با تروریسم تن دردهد. اگر هند در این زمینه به فکر تامین منافع خود باشد از این بابت سود خواهد برد و در غیر اینصورت همواره قربانی سیاست های متحدان خود یعنی آمریکا و روسیه که قدرت های جهانی هستند خواهد شد که در راستای منافع خود گام برمی دارند.

هند می تواند دوست مورد نیاز ایران باشد
در خلال کارزار انتخاباتی ایران، محافظه کاران فریادشان از ناتوانی روحانی در اجرای وعده ای که در زمینه جذب سرمایه خارجی و ایجاد اشتغال داده بود، بلند شد . با توجه به اینکه ایجاد اشتغال در ایران یک مساله اجتماعی – اقتصادی به شمار می رود، در نتیجه افزایش بودجه طرح های عمرانی احتمالا در کانون توجه دولت این کشور قرار خواهد گرفت. مساله دیگری که وجود دارد خودداری سرمایه گذاران موسسات و شرکت های خصوصی و محدود شدن سرمایه گذاری های خارجی به علت ترس از تحریم ها و اقدامات تنبیهی دولت آمریکاست. شرکت های هندی از فرصتی مناسب برای شرکت در مناقصات دولتی در ایران برخوردارند. ایران برای دستیابی به رونق اقتصادی به شریکی قابل اعتماد نیاز دارد و اکنون بیش از هر زمان دیگری روحانی از این امکان برخوردار است که به مخالفان خود که همواره با هر سیاستی مخالفت می ورزند ثابت کند که اشتباه می کنند. سال گذشته هند نخستین گام را در زمینه طرح توسعه بندر چابهار برداشت. اما چنانچه هند در این زمینه به بهانه خودداری از رنجاندن آمریکا از خود تردید و اکراه نشان دهد، در آنصورت ایران دیگر به چشم یک شریک قابل اعتماد به هند نگاه نخواهد کرد.

هند و ایران و فرصت ها از دست رفته
هند می باید با سرعت وارد عمل شود. تردید و سستی دولت هند در اجرای طرح های مربوط به توسعه بند چابهار ممکن است سرانجام این طرح را در اختیار قدرت هایی قرار دهد که از همان ابتدا با دولت روحانی مخالف بوده اند و این مساله ای است که در مورد میانمار(برمه) نیز پیش آمد. حتی چین برای اجرای طرح یک کمربند یک جاده، برای دستیابی به قراردادهایی با ایران تلاش های بعمل آورده است. هند با تردید هایی که از خود نشان می دهد، فرصت فراهم آمده را از دست می دهد. تا زمانی که تحریم های آمریکا علیه ایران از میان برداشته نشود کشورهای غربی در این کشور سرمایه گذاری جدی نخواهند کرد و زمانی که تحریم ها برداشته شوند همه به سوی تازه ترین بازاری که درهای آن به روی جهانیان گشوده شده است به سوی ایران سرازیر خواهند شد. ایران برای چین، کشوری با درهای باز محسوب می شود چون سرمایه های کلانی از طریق بانک های خود در اختیار دارد. اگر هند بتواند به مسایل و مشکلات مالی خود سروسامان دهد در آنصورت هنوز فرصت دارد که در طرح های ایران با دیگران رقابت کند، درست برخلاف بازارهایی دیگری که به تازگی به روی جهان گشوده شده اند و هند امکان ورود به آن ها را ندارد. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز چندی پیش در دیدار با همتای هندی خود، خواستار برداشته شدن موانع و محدودیت های موجود بر سر راه همکاری های بانکی دو کشور شد.
اگر هند می خواهد به متحد بلند مدت ایران تبدیل شود باید ضمن در نظر گرفتن منافع راهبردی و جغرافیایی خود، در ارتباط با همکاری با ایران هر چه سریعتر گام بردارد و فقط به منافع خود توجه نشان دهد. اگر هند از انجام این کار خودداری کند فرصتی طلایی را از دست خواهد داد.