غول یک تریلیون تنی در راه جزیره پنگوئنها؛ بزرگترین کوه یخی سرگردان چه بلایی بر سر حیات وحش میآورد؟
بازتاب– در دل اقیانوس منجمد جنوبی، غولی یخی در سکوتی مرگبار پیش میرود؛ A23a، یکی از بزرگترین کوههای یخی جهان، با وزنی یک تریلیون تنی، در مسیری نامعلوم به سوی جزیرهای پر از حیات پیش میتازد. این غول سرگردان، که بیش از دو برابر شهر لندن وسعت دارد، در حال نزدیک شدن به جزیره ساوت جورجیا است؛ جایی که ۴۵۰,۰۰۰ جفت پنگوئن شاهی زندگی میکنند و ممکن است سرنوشتشان به دست این مهاجم یخی تغییر کند.
اگر این کوه یخی عظیم در آبهای کمعمق اطراف جزیره متوقف شود، ممکن است مسیر تغذیه این پنگوئنها را ببندد و بقای آنها را به خطر بیندازد. اما این تنها یک بخش از ماجراست؛ تجزیه و شکستن A23a میتواند خطرات جدی برای مسیرهای کشتیرانی ایجاد کند. درحالیکه دانشمندان این پدیده را زیر نظر دارند، یک چیز مشخص است: جهان در حال تغییر است، و این کوه یخی تنها یک نشانه از اثرات عمیق تغییرات اقلیمی بر سیاره ماست.
برای هر تکهای از کوه یخی که بر روی آب دیده میشود، ده برابر آن در اعماق پنهان است؛ همچون هیولایی خاموش که تنها نوک پیکانش را به جهان نشان میدهد.
خطر بزرگ برای پنگوئنهای شاهی
در این جزیره، حدود ۴۵۰,۰۰۰ جفت پنگوئن شاهی، یعنی نیمی از کل جمعیت این گونه در جهان، زندگی میکنند. آنها برای زنده ماندن، نیاز دارند که آزادانه به دریا بروند و غذا بیاورند. اما اگر A23a مسیرشان را مسدود کند، زندگیشان با خطر جدی روبهرو خواهد شد.
اندرو مِیِرز، اقیانوسشناس در پژوهشگاه جنوبگان بریتانیا، توضیح میدهد که گرچه جدا شدن کوههای یخی فرآیندی طبیعی است، اما افزایش تعداد و سرعت این رویدادها به وضوح نتیجه تغییرات اقلیمی است.
هر کوه یخی غولپیکر مانند A23a، حجم عظیمی از آب شیرین را وارد اقیانوس میکند و جریانهای دریایی و اکوسیستمهای دریایی را دگرگون میسازد. این تغییرات، پیامدهایی فراتر از جنوبگان دارند و به افزایش سطح آب دریاها و تغییرات آبوهوایی در سراسر جهان دامن میزنند.
سرنوشت نامعلوم کوه یخی غولپیکر
در دسامبر ۲۰۲۳، میِرز از روی عرشه کشتی تحقیقاتی سر دیوید اتنبرو این کوه یخی را مشاهده کرد و گفت: برای هر بخشی از کوه یخ که روی سطح آب میبینید، ده برابر آن در زیر آب پنهان شده است! A23a در حال حاضر با سرعتی یک متر در هر ۳ تا ۷ ثانیه پیش میرود. تخمین زده میشود که طی دو تا چهار هفته آینده به نزدیکی جزیره برسد.
اما چه سرنوشتی در انتظارش است؟
دو احتمال وجود دارد:
1. در آبهای کمعمق اطراف جزیره گیر کند و تبدیل به مانعی بزرگ برای حیاتوحش شود.
2. مسیر خود را تغییر دهد و جزیره را دور بزند، که در این صورت خطر آن کمتر خواهد بود.
بزرگترین نگرانی دانشمندان این است که این کوه یخی درست در زمان تخمگذاری پنگوئنهای شاهی به جزیره برسد و تغذیه جوجههایشان را مختل کند.
شکستن و فروپاشی کوه یخی؛ آغاز یک خطر جدید؟
دکتر یان لیزر، یخچالشناس دریایی از دانشگاه تاسمانی، نشانههایی از ترک خوردن و تجزیه کوه یخی را مشاهده کرده است. او به رسانهها گفت:
بادها و امواج با برخورد به کنارههای این غول یخی، آن را فرسوده میکنند. همچنین، گرمای اقیانوس از زیر در حال ذوب کردن آن است. ترکهای بزرگی شکل گرفتهاند و ممکن است در نهایت به سه یا چهار تکه جدا شود.
اما این تنها آغاز ماجراست! قطعات جدا شدهی کوه یخی میتوانند از اندازه یک میز کار تا یک ساختمان سهطبقه باشند و با حرکت در آب، خطری جدی برای کشتیها و مسیرهای دریایی ایجاد کنند.
چشمها به A23a دوخته شده است
در ۱۳ دسامبر سال گذشته، پژوهشگاه جنوبگان بریتانیا اعلام کرد که A23a پس از دههها، سرانجام از بستر دریا جدا شده و سفر خود را در اقیانوس جنوبی آغاز کرده است.
مارک بلچیر، مدیر شیلات و محیط زیست دولت جزایر ساوت جورجیا و ساندویچ جنوبی، نسبت به مسیر حرکت این کوه یخی هشدار داد و گفت:
کوههای یخی در این منطقه غیرمعمول نیستند، اما میتوانند مشکلاتی برای حملونقل دریایی و کشتیهای ماهیگیری ایجاد کنند.
او همچنین اشاره کرد که تأثیر این کوه یخی بر حیاتوحش محلی احتمالاً موقتی خواهد بود، اما نباید خطرات آن را نادیده گرفت.
گرمایش زمین و یخهایی که برای همیشه از دست میروند
جزایر ساوت جورجیا و ساندویچ جنوبی یکی از زیستگاههای غنی جهان هستند و یکی از بزرگترین مناطق حفاظتشده دریایی را در خود جای دادهاند.
اما حقیقت تلخ این است که جدا شدن A23a تنها یک اتفاق تصادفی نیست. این رویداد، بخشی از روند سریع تغییرات اقلیمی است که قطب جنوب را بهسرعت در حال دگرگونی قرار داده است.
گرمایش جهانی در حال ذوب کردن یخهای قطبی است، سطح آب دریاها را بالا میبرد و اکوسیستمهای جهان را تهدید میکند. سرنوشت A23a ممکن است مشخص نباشد، اما چیزی که واضح است، آیندهای نامطمئن برای یخهای قطبی و تمام موجوداتی است که به آنها وابستهاند
