عوارض جراحی مفصل زانو/عمر پروتزهای زانو

عضو هیئت مدیره انجمن جراحی زانو، آرتروسکپی و آسیب های ورزشی، گفت: یکی از مهم‌ترین عوارض جراحی تعویض مفصل زانو عدم امکان خم کردن کافی زانو پس‌از جراحی است.

دکتر امین مرادی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تبریز در افتتاحیه پنجمین کنگره بین المللی دو سالانه انجمن جراحی زانو، آرتروسکوپی و آسیب های ورزشی، افزود: هدف اصلی این کنگره جراحان ارتوپدی، متخصصان پزشکی ورزشی و متخصصان مرتبط با پزشکی ورزشی از جمله متخصصان توانبخشی، فیزیوتراپیست ها و سایر کارکنان مرتبط پزشکی خواهند بود تا در زمینه جراحی زانو و آرتروسکوپی مفاصل و تمام جوانب آسیب های ورزشی، همچنین در زمینه روش های درمانی محافظه کارانه و تکنیک های جراحی و مداخلات درمانی با کمترین میزان تهاجمی، دانش خود را گسترش داده و مهارت های جراحی خود را ارتقا بخشند.

وی ادامه داد : زانو بزرگترین مفصل بدن است. زانو درد یکی از دردهای رایجی است که ممکن است درافراد پیر، جوانان، بچه ها و در بارداری اتفاق افتد. امروزه هر سال بیش از یک میلیون تعویض مفصل زانو در دنیا انجام می شود.

متخصص ارتوپدی خاطرنشان کرد : تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو Knee arthroplasty هم می گویند نوعی جراحی است که در آن سطح مفصلی استخوان های ران و ساق در مفصل زانو را با یک سطح مصنوعی جایگزین می کنند.

دکتر مرادی ادامه داد : در صورتی که شدت درد آرتروز زانو ، توانایی بیمار را برای انجام دادن کارهای روزمره مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله، سوار ماشین شدن و نشستن روی صندلی کاهش دهد ، درد درزانو هنگام استراحت هم وجود داشته باشد و با دارو هم از بین نرود و یا بیمار تحمل مصرف دارو را نداشته باشد با توجه به بررسی کلی شرایط، پزشک عمل تعویض را به بیمار پیشنهاد می کند با این هدف که دردی که در زانو براثر ساییدگی و آرتروز، روماتیسم و یا تخریب سطح مفصلی ایجاد شده است از بین برود ، دامنه حرکتی مطلوب در مفصل زانو بدست آید و تغییر شکل های ایجاد شده در اندام اصلاح گردد.

عضو هیئت مدیره انجمن جراحی زانو، آرتروسکوپی و آسیب های ورزشی اظهار کرد : وقتی غضروف مفصلی زانو به هر علتی تخریب شود حرکت مفصل دردناک شده و مفصل دچار خشکی و محدودیت حرکتی می شود. در این وضعیت می توان با تعویض سطوح مفصلی حرکات مفصل را بهتر کرده و درد را از بین برد. در شرایط ایده‌آل عمر پروتزهای زانو بین ۱۵ تا ۲۰ سال است که پس از آن می‌توان پروتز دیگری را جایگزین کرد.البته عمل جراحی دوم دشواری های خاص خودش را دارد. به همین خاطر به افراد توصیه می شود در صورت امکان بعد از ۶۰ الی ۶۵ سالگی برای عمل تعویض مفصل زانو اقدام کنند مگر این که درد زانو عملکرد فرد را مختل کند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا عمل تعویض مفصل زانو عوارضی دارد ، بیان کرد: عمل جراحی تعویض مفصل زانو یا پروتز زانو، در غالب موارد بدون بروز عارضه خاصی انجام می شودو بیمار پس از آن می تواند زندگی فعالی داشته باشد. با این حال مانند هر عمل جراحی دیگری، تعویض مفصل آسیب دیده زانو و گذاشتن مفصل مصنوعی نیز ممکن است با عوارض احتمالی همراه باشد. اگر چه احتمال عفونت مفصل مصنوعی زانو بعد از تعویض مفصل کمتر از دو درصد است، ولی به علت اینکه در صورت وقوع بسیار دردسر ساز است، اقدامات سختگیرانه زیادی صورت می گیرد تا عفونت ایجاد نشود.با این حال احتمال عفونت در کسانی که زخم های پوستی دارند، کسانی که عفونت ادراری یا تنفسی دارند، کسانی که مشکلات و عفونت های دهانی و دندانی دارند و در بیماران دیابتی کنترل نشده و روماتیسمی بیشتر است.

دکتر مرادی افزود :اگر سیستم ایمنی بدن فرد ضعیف باشد (مانند بیماری های مزمن کبدی، کلیوی، سرطان و …) احتمال عفونت بعد از جراحی مفصل زانو بیشتر است.

وی عنوان کرد : شایع ترین عارضه که بالقوه می تواند بسیار خطرناک باشد، لخته شدن خون در رگ های اندام تحتانی و لگن است.احتمال این عارضه در هر عمل جراحی بزرگی که در اندام تحتانی انجام می شود وجود دارد.خطر این عارضه این است که در صورت وقوع، لخته خون می تواند به طرف ریه (امبولی ریه) و قلب حرکت کرده و در کارکرد آنها اختلال ایجاد کند.برای پیشگیری از ایجاد این لخته ها، از داروهای خاصی استفاده می شود.

به گزارش مهر، عضو هیت مدیره انجمن جراحی زانو،آرتروسکپی و آسیب های ورزشی خاطر نشان کرد : یکی از عوارض مهم‌ بعد از تعویض مفصل زانو، عدم امکان خم کردن زانو به اندازه کافی است. در حالی که پس از جراحی انتظار می‌رود زانو بتواند حدود ۱۱۰ درجه خم شود، ولی ممکن است به علت چسبندگی بافت های نرم اطراف زانو بعد از عمل جراحی و یا محدودیت حرکتی شدیدی که بیمار از قبل از عمل جراحی داشته است، حرکت زانو بعد از عمل به این حد نرسد.دکتر مرادی با اشاره به اینکه پوکی استخوان، سبک زندگی شهری و کاهش فعالیت پایین در زنان می‌تواند سبب افزایش احتمال بروز آرتروز زانو در زنان شود، گفت: وزن بالا علاوه بر آنکه باعث تخریب مفصل طبیعی زانو می‌شود، روی مفصل مصنوعی نیز اثر مخرب دارد.همچنین در افراد چاقی که به بیماری‌هایی از قبیل فشارخون یا دیابت کنترل نشده مبتلا هستند، انجام تعویض مفصل زانو، ریسک به شمار می‌آید.

گفتنی است ؛ پنجمین کنگره بین المللی دو سالانه انجمن جراحی زانو ، آرتروسکوپی و آسیب های ورزشی تا ۲۸ بهمن ۹۶ در مرکز همایش های بین المللی جزیره کیش با حضور متخصصان جراحی زانو از ۵ قاره جهان در حال برگزاری است.