عراقچی: منعی ندارد آمریکا به شرط توقف تحریم‌ها در گفت و گوها شرکت کند
معاون سیاسی وزیر امورخارجه گفت: ما امروز در موعد ۶۰ روز گام اول کاهش تعهدات برجامی خودمان هستیم و از آنجایی خواسته‌های ما درباره برجام تحقق نیافت، گام دوم خود را برمی‌داریم.
«سیدعباس عراقچی» پیش از ظهر امروز در نشست خبری مشترک با سخنگوی دولت و سخنگوی سازمان انرژی اتمی در سوالی درباره برگزاری نشست ویژه شورای حکام پیرو درخواست آمریکا درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران گفت: ما امروز در موعد ۶۰ روز گام اول کاهش تعهدات برجامی خودمان هستیم و از آنجایی خواسته‌های ما درباره برجام تحقق نیافت، گام دوم خود را برمی‌داریم.
وی ادامه داد: اگر در گام اول اعلام کردیم نسبت به ذخایر پایبندی به تعهد خود نداریم، امروز تعهد خود را نسبت به غلظت اعلام می‌کنیم. امروز نامه‌ای از سوی آقای ظریف به خانم موگرینی تهیه و نوشته شده است و اعلام کردیم که بندهایی که در برجام درباره غلظت غنی‌سازی آمده است را دیگر رعایت نمی‌کنیم و غلظت غنی‌سازی را افزایش خواهیم داد.
امروز نامه‌ای از سوی آقای ظریف به خانم موگرینی تهیه و نوشته شده است و بندهایی که در برجام درباره غلظت غنی‌سازی آمده است را اعلام کردیم که دیگر رعایت نمی‌کنیم و غلظت غنی‌سازی را افزایش خواهیم داد
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه روند کاهش تعهدات ایران حرکتی در راستای حفظ برجام است، اظهار داشت: این روند ممکن است منجر به خاتمه حضور ایران در توافق هسته‌ای منجر شود که البته خواسته ما نیست اما تحریم‌های آمریکا و بدعهدی طرف مقابل منجر به این مسئله شده است.
به گزارش ایرنا،وی تصریح کرد: با این حال، حرکت ما به گونه‌ای است که فرصت برای گفت‌وگو، دیپلماسی و تعامل در این مدت فراهم شود و اگر از این فرصت استفاده نشود، نباید کسی در تصمیم ایران تردید کند که کاهش روند تعهدات ادامه می‌یابد.
خواهان ادامه برجام هستیم
عراقچی افزود: برجام یک سند بین‌المللی است که ایران را به عنوان کشور قدرتمند دارای تکنولوژی هسته‌ای با شمولیت آب سنگین و غنی‌سازی به رسمیت می‌شناسد. ما خواهان ادامه برجام هستیم ولی خواسته‌های ما از این سند باید برآورده شود وگرنه در تعهدات خود در این سند تجدیدنظر کنیم و اگر کشورهای اروپایی خواسته‌های ما برآورده نکنند در این راستا گام برمی‌داریم.
وی با اشاره به درخواست آمریکا برای تشکیل جلسه شورای حکام تصریح کرد: یک طنزی وجود دارد و آن این است که آمریکایی که از توافق هسته‌ای خارج شده خواستار تشکیل جلسه شورای حکام شده است. البته هر کشوری می‌تواند خواستار تشکیل شورای حکام شود ولی کشورهای اروپایی و روسیه و چین نسبت به خواسته آمریکا بی‌اعتنایی کرده اند و آمریکا در این عرصه هم منزوی است.
این دیپلمات ارشد کشورمان اضافه کرد: حتماً کشورها در این نشست منطق ایران را خواهند شنید. ایران یکسال به کشورهای دیگر فرصت دیپلماسی داد. اقدام ایران هم در داخل برجام است چراکه ما از حق خود در داخل برجام براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ استفاده می‌کنیم. ما همزمان خواسته‌های خود را در کمیسیون مشترک ارجاع دادیم. طرف‌های مقابل در اجرای تعهداتشان کوتاهی کردند که منجر به کاهش تعهدات ما شده است.
تماس شب گذشته مکرون با روحانی سازنده بود
عراقچی تماس شب گذشته مکرون با روحانی را سازنده دانست و خاطرنشان کرد: گرایش کشورهای اروپایی و روسیه و چین برای پیدا کردن راه حل مشهود است. هرچند این کار، به دلیل فشارهای آمریکا و تحریم‌های این کشور کار سختی است ولی این توافق صورت گرفته که زمینه برای دور جدیدی از گفت‌وگوها میان طرفین ایجاد شود و امیدواریم به راه حل‌های معقول و سازنده برسند.
وی با بیان اینکه طی روزهای گذشته نشست کمیسیون برجام در وین تشکیل و قرار شد که نشست وزرای امور خارجه کمیسیون مشترک نیز برگزار شود، اظهارداشت: مسیر دیپلماسی باز است ولی باید راه حل هایی سنجیده شود که خواسته‌های ایران را برآورده کند.
عراقچی درباره اینستکس و اجرایی شدن آن گفت: اگر اروپایی‌ها از طریق اینستکس توانسته بودند خواسته‌های ما برآورده کند دیگر تعهدات خود را کاهش نمی‌دادیم. اگر در مسیر کاهش تعهدات حرکت می‌کنیم به خاطر این است که اروپا و دیگران نتوانسته‌اند خواسته‌های ایران را برآورده کنند.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: اینستکس پایه خوبی برای تبادلات تجاری است ولی این راه‌اندازی آن خیلی طولانی شده و منافع درآمدی در این سازوکار وجود ندارد وگرنه آنها از ایران نفت بخرند یا اعتباراتی برای تبادلات میان ایران و اروپا اختصاص دهند.
تا زمانی برای اینستکس اعتباری در نظر گرفته نشود سازنده نیست
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره اینستکس گفت: اگر اروپایی ها از طریق اینستکس و غیر از آن توانسته بودند خواسته های ما را برآورده کنند امروز در این نقطه قرار نداشتیم. علت اینکه ما امروز گام دوم کاهش تعهدات خود را شروع می کنیم به این دلیل است که اروپا و بقیه اعضا مشارکت کننده در برجام نتوانستند خواسته ما از برجام را برآورده کنند و به خصوص در حوزه فروش نفت و بازگشت درآمدهای نفتی اقدام قابل توجهی صورت بدهند.
وی افزود: اینستکس به عنوان یک گام ابتدایی خوب است و به عنوان پایه ای برای تبادلات تجاری بین ارایران و اروپا خوب است. ولی راه اندازی این سازوکار بسیار طولانی شده است.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان ادامه داد: منابع درآمدی در این سازوکار وجود نخواهد داشت مگر اینکه کشورهای اروپایی از ایران نفت بخرند یا اینکه اعتباراتی را به ایران اختصاص دهند و در قابل اینستکس این اعتبارات را برای تبادلات تجاری بین ایران و اروپا اختصاص دهند که این امر تاکنون صورت نگرفته است.
معاون سیاسی وزیرامورخارجه گفت: اینستکس رسماً عملیاتی شده است. طرف ایرانی اینستکس هم عملیاتی شده است، این دو نهاد با یکدیگر در ارتباط هستند و قواعد مربوط به کاری خود را تنظیم کرده اند و یکی دو مورد کوچک هم فعلاً به عنوان امتحان که این مکانیزیم و این سازوکار کار خود را آغاز کند انجام شده است.
وی افزود: اما تا زمانی که اعتبارات کافی برای آن در نظر گرفته نشود به اعتقاد ما فایده ای ندارد البته اهمیت سیاسی اینستکس را نباید فراموش کنیم، اینکه کشورهای اروپایی در تلاش هستند سازوکاری را ایجاد کنند که ایران بتواند با تحریم های آمریکا مبارزه کند فی نفسه به عنوان یک حرکت سیاسی ارزشمند است ولی تا وقتی که به لحاظ اقتصادی منافعی برای ایران نداشته باشد طبعاً قابل قبول نیست.
عراقچی ادامه داد: کشورهای اروپایی بیشتری غیر از سه کشوری که الان سهامدار اینستکس هستند قرار است به این سازوکار به عنوان سهامدار بپیوندند و تعداد کشورها رو به افزایش است.
معاون سیاسی وزیر امورخارجه گفت: اینکه اروپایی ها تا الان نتوانسته اند خواسته های ما را برآورده کنند یک جنبه قضیه است برای همین گفتم که ما چرا در این نقطه هستیم. اما اینکه دارند تلاش می کنند راه حل هایی پیدا شود و بتوانیم ابتکاراتی داشته باشیم تا به آن نقطه ای که ایران بخواهددست یابد، این هم یک واقعیت دیگر است به همین دلیل تبادلات و رفت و آمدها و گفت و گوهای تلفنی رسمی و غیررسمی بین ما جریان دارد وامیدوار هستیم که بتوانیم به یک راه حلی برسیم. در غیر این صورت بعد از ۶۰ روز گام سوم را برخواهیم داشت.
وی درباره راکتور اراک هم گفت: آنچه در گام اول در نامه آقای دکتر روحانی و نامه دکتر ظریف به خانم موگورینی آورده شد بحث اراک بحث جداگانه ای است و به این دلیل که روند مدرن سازی اراک به تاخیر افتاده و با تعلل مواجه است اگر کشورهای باقی مانده در برجام نتوانند این روند را اصلاح کنند و نتوانند اراک را به جدول زمانی که برای آن پیش بینی شده برگردانند، طبیعی است که ما بر می گردیم و اراک را طبق فرمول و فناوری خود و قبلی تکمیل و تاسیس می‌کنیم.
عراقچی افزود: در طول دو ماه گذشته در حوزه اراک پیشرفت های خوبی صورت گرفته است و گروه کاری اراک که به ریاست مشترک چین وانگلیس تشکیل می شود با ایران جلسات کاری متعددی را با کارشناسان سازمان انرژی اتمی داشتند، از قراردادهایی که باید منعقد می شد بعضی امضا شده و بعضی در حال مذاکره است.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: به لحاظ فنی و تخصصی ما پیشرفت خوبی داشتیم و لذا ما همچنان روند پیشرفت امور در اراک را رصد می کنیم، اگر به جدول زمانی مطلوب ما برگردد ما همین اراک مدرن شده را ادامه خواهیم داد اگر نه تصمیم دیگری خواهیم گرفت. الان به نظر ما چون روند پیشرفت خوب بوده است مدتی را در نظر می گیریم تا این پیشرفت ها ببینیم که به کجا می رسد و آیا خواسته ما تامین می شود یا نخواهد شد. موضوع اراک جدای از آن گام هایی است که ما ۶۰ روز به ۶۰ روز برخواهیم داشت.
هیچ قانونی اجازه توقیف نفتکش ایرانی را نمی دهد
معاون سیاسی وزیر امور خارجه همچنین درباره توقیف نفکش ایرانی در جبل الطارق اظهارداشت: این نفتکش حامل نفت ایران است. یک سوپر تانکر است و به دلیل ظرفیت بالا قابل عبور از کانال سوئز نبوده است. برخلاف آنچه دولت انگلیس مدعی شده است مقصد آن سوریه نبوده است. مقصد جای دیگری بوده است. از آبراهه بین‌المللی جبل الطارق عبور کرده و هیچ قانونی به انگلیس اجازه توقیف را نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه از نظر ما راهزنی دریایی صورت گرفته و خواستار آزادی آن هستیم، تاکید کرد: سفیر انگلیس برای بار دوم به وزارت امورخارجه آمد و تماس‌ها ادامه دارد. سفیر اسپانیا هم دیروز به وزارت خارجه دعوت شد. مسیر حقوقی هم دنبال می‌شود و وکلایی برای رسیدگی در نظر گرفته شده‌اند.
عراقچی گفت: امیدواریم با پیگیری‌های دیپلماتیک و اگر لازم شد حقوقی، اقدامات لازم را انجام می‌دهیم.
منعی ندارد آمریکا به شرط توقف تحریم‌ها در گفت و گوها شرکت کند
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مکرون پیشنهاد جدیدی داده است که لحن از ۴+۱ به ۱+۵ تغییر کرده است، گفت: اینکه اروپایی‌ها نتوانسته اند خواسته های ما را محقق کنند و مجبور به کاهش تعهدات شدیم به معنای توقف رایزنی‌ها و گفت‌وگوها و پیگیری ایده‌ها نیست. گفت‌وگوها ادامه دارد و تماس‌ها حتی در سطح بالا ادامه دارد که نمونه آن تماس دوم مکرون با روحانی در هفته‌های گذشته بوده است.
وی یادآورشد: ایده‌هایی که میان ایران و گروه ۴+۱ وجود دارد اگر لازم شد منعی ندارد آمریکا به شرط توقف تحریم‌ها شرکت کند. البته از نظر ما آمریکا از برجام خارج شده و از نظر ما مفهومی به معنای ۵+۱ دیگر وجود ندارد و اگر به آن اشاره شد مجموعه کشورها در گفت‌وگوها است. چی با بیان اینکه ما با گروه ۴+۱ گفت‌وگو می‌کنیم و بحثی با آمریکا نداریم خاطرنشان کرد: امیدواریم در روزهای آتی با تصمیم ایران و طرف‌های دیگر برجام به ابتکارات جدیدتر که منجر به گفت‌وگوهای جدیدتری شود به نتیجه برسیم.
وی همچنین در پاسخ به سوالی دیگر درباره اهمیت صدای واحد در مذاکرات اظهارداشت: ما در موضوعات مهم به صدای واحد نیاز داریم. این صدای واحد اکنون وجود دارد هرچند اختلاف نظرهایی هم وجود دارد. من اختلاف دیدگاه‌ها را تا آنجا که منافع ملی را تحت تاثیر قرار ندهد منفی نمی دانم. در مسئله هسته‌ای هر کجا لازم بوده که با صدای واحد صحبت کنیم این امر صورت گرفته و از زمان تصمیم برای کاهش تعهدات شاهد حمایت ملی از سوی مردم، مسئولان و جناح‌ها بوده است.
عراقچی در ادامه افزود: جمهوری اسلامی ایران در صورتی که رفت و آمدهای دیپلماتیک و سیاسی برای برجام به نتیجه نرسد برای گام سوم و حتی گامهای بعدی نیز برنامه ریزی کرده است.
