عثمانی ها علیه ایران توطئه کرده اند؟/ قائم مقامی: مواضع ترکيه درباره سوريه بيشتر با مواضع آمريکا و اروپا منطبق است

علی قائم مقامی به بررسی روابط ایران با روسیه و ترکیه و آینده سوریه پرداخته است.
به گزارش نامه نیوز:روابط ایران و روسیه پس ورود این کشور به بحران سوریه در موضوعات خاصی به شکل استراتژیک پیش رفت و دو کشور بیش از گذشته به همدیگر نزدیک شدند. بحران سوریه محلی شد برای تعمیق منافع مشترک و رفت آمد مقامات دو کشور در این باره افزایش پیدا کرد. اما این موضوع باعث نشد دو کشور تفاوتها و نگاههای متضاد دیگر را بتوانند کنار بگذارند. در حال حاضر این وضعیت و تفاوت منافع در منطقه سوریه نیز دیده می شود.
اما روابط ایران و ترکیه در فضایی جداگانه و با فراز و نشیب های خاص خود پیش رفته و الگوی روابط دو کشور از رقابت و دوستی و همکاری پیروی می کند. در مسائلی خاص دو کشور روابط نزدیک بهم را تجربه می کنند و در برخی مسائل رقابتها جای همکاری ها را می گیرد.
برگزاری اجلاس چهار جانبه استانبول در مورد سوریه از همین روند پیروی می کرد. در این باره با علی قائم مقامی کارشناس مسائل ترکیه گفت و گو کرده ایم که از نظر می گرانید.

نظرتان در مورد اهداف اجلاس چهارجانبه استانبول چیست؟ به نظرتان چه مسائلی در این نشست پی گرفته شد که ایران نباید در آن حضور پیدا نمی کرد؟

بنا به پيشنهاد فرانسه جلسه چهارگانه در استانبول بر گزار شد. مسئله ادلب و سرنوشت آينده سوريه مهمترين مواد اين نشست بود. در بيانيه پاياني * بر تماميت ارضي، حفظ استقلال و حاکميت ملي و وحدت ملي سوريه ، حل بحران سوريه از طريق مذاکرات سياسي، حفظ توافق آستانه (ايران، ترکيه و روسيه)، حفظ و اجراي توافقنامه 10 ماده اي سوچي(ترکيه و روسيه)، نقش غير قابل انکار ايران براي حل بحران سوريه ، حفظ آتش بس پايدار در ادلب آخرين قلعه مخالفان مسلح و گروه هاي تکفيري تروريستي ، پيشگيري از عمليات آزادسازي ادلب با پاکسازي گروه هاي تروريستي در منطقه توسط ارتش سوريه ، خلع سلاح گروه هاي تکفيري آلقاعده، جبهه النصره و داعش در منطقه ادلب و در غير اينصورت مبارزه با آنها، مبارزه با گروه هاي تجزيه طلب (حرب اتحاد دموکراتيک و يگانهاي مدافع خلق و نيروهاي دموکراتيک سوري تحت حمايت سياسي و تسليحاتي آمريکا)، تدوين قانون اساسي سوريه تا اواخر سال 2018 ، حفظ امنيت سوريهاي ساکن کشور و پناهندگان سوري در کشورهاي همسايه بعد از بازگشت به سوريه، برگزاري انتخابات زير نظر سازمان ملل متحد در داخل و خارج از سوريه با شرکت همه سوريهاي پناهنده و غير پناهنده ، آزادي افراد بازداشتي و زنداني، ربوده شده تاکيد شد.

دغدغه دو کشور فرانسه و آلمان در مورد چیست؟ حضور آنها در این نشست چه معنایی داشت؟

اردوغان ماکرون و آنجلا مرکل نظرشان این است که اگر عمليات پاکسازي گروه هاي مسلح در ادلب توسط ارتش جمهوري عربي سوريه آغاز شود، 3.5 ميليون مردم ساکن ادلب به ترکيه فرار خواهند کرد و موج جديد آوارگان سوري به ترکيه و کشورهاي اروپائي آغاز و فاجعه انساني بوجود خواهد آمد. بديت سبب بايد روسيه از عمليات ارتش سوريه براي پاکسازي ادلب جلو گيري کند. مارکرون از قانوني بودن دولت سوريه و بشار اسد سخن گفت. اما اردوغان بشار اسد را قاتل يک ميليون نفر معرفي و به همراه مرکل حکومت بشار اسد را نامشروع دانستند. پوتين گفت: ارگر ادلب از گروه هاي تروريستي که تجريه جنگ و جنايت دارند، خلع سلاح و نابود نشوند و از ادلب به کشورهاي ما و ديگران نقل مکان گنند، امنيت ملي کشورها را تهديد خواهند کرد. وي افزود: دولت سوريه عضو سازمان ملل متحد و مشروع است. بشار اسد نير مشروع است. اگر گروه هاي تروريستي در ادلب به ارتش عربي سوريه و يا نيروهاي نظامي سوريه حمله نکنند، روسيه از آغاز عمليات ارتش سوريه در الب حمايت خواهد کر. اختلاف نظر در بين روسيه و سه کشور ديگر در اجلاس استانبول به چشم مي خورد. البته اردوغان رئيس جمهور ترکيه گفت: متن مذاکرات را به اطلاع ايران خواهيم رساند. پوتين نيز گفت: بدون حضور ايران در سوريه،‌بحران سوريه حل نخواهد شد. آلمان و فرانسه براي حل مسئله سوريه و پيشگيري از موج جديد پناهندگان و زمينه سازي براي مشارکت در بازسازي سوريه بعد از پايان جنگ ترورييستي و مخرب تحميلي بر سوريه در اجلاس چهار جانبه استانبول شرکت کردند. البته آمريکا از اين نشست طرد شد. برخي معتقدند، روسيه هم به لحاظ حفظ منافع و امنيت خود و روند مذاکرات آستانه و سوچي در اين نشست شرکت کرد و از منافع و حفظ موجوديت و نقش ايران در سوريه دفاع کرد. ترکيه نيز با شرکت دادن المان و فرانسه در اين اجلاس تلاش کرد که آستانه و سوچي را از فروپاشي نجات دهد و هم در مقابل محور روسيه و ايران، محور ترکيه، فرانسه و آلمان را بوجود آورد و تعادل و موازنه قوا برقرار کند.

مواضع ترکیه در حال حاضر با مواضع ایران اختلاف دارد و احتمال شکاف در محور آستانه وجود دارد؟

مواضع ترکيه درباره سوريه بيشتر با مواضع آمريکا و اروپا منطبق است. اما به علت شکست و نابودي تروريستها و بخصوص پاکسازي حلب ناچار شد به صف ايران و روسيه در سوريه بپپيوندد. اختلاف نظر ترکيه و آمريکا درباره حمايت آمريکا از حزب اتحاد دموکراتيک وابسته به پ ک ک است و اسقرار آنها در شرق فرات تا مرزهاي عراق و تا دير زور است. اين مناطق را آمريکا اشغال کرده است. ترکيه و آمريکا نمي خواهند که ايران در سوريه باقي بماند. آمريکا ايران و روسيه را عامل پابرجا ماندن حکومت بشار اسد در سوريه مي داند.